MATEMATYKA A PRZYRODA W UJĘCIU ABPA JÓZEFA ŻYCIŃSKIEGO

• Authors: Anna Lemańska

Title variants

EN

MATHEMATICS AND THE NATURE ACCORDING TO ARCHBISHOP JÓZEF ŻYCIŃSKI

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule zostały naszkicowane poglądy ks. abpa Józefa Życińskiego na temat relacji między przyrodą a matematyką. Życiński stwierdza, że podstawowy poziom rzeczywistości przyrodniczej tworzą struktury formalne. To pozwala mu wyjaśnić skuteczność matematyki w badaniach świata materialnego. Przyjmuje zatem platonizm i tezę o matematyczności przyrody. W artykule wskazano na niektóre trudności takiej koncepcji.

EN

In the article the views of Archbishop Józef Życiński on the relationship between nature and mathematics are outlined. Życiński states that formal structures create the basic level of nature. This enables him to explain the effectiveness of mathematics in the scientific research of the material world. He therefore accepts Platonism and the thesis of mathematicity of nature. In the article some of the difficulties of this concept are pointed out.

Keywords

PL

Józef Życiński; matematyczność przyrody; platonizm

EN

Józef Życiński; mathematicity of nature; Platonism

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Filozoficzne
• Year: 2012
• Volume: 60
• Issue: 4
• Pages: 283-296

Contributors

author

Anna Lemańska

• Wydział Filozofii Chrześcijańskiej UKSW

References

• Heller M., Życińsk i J.: Wszechświat i filozofia. Szkice z filozofii i historii nauki, Kraków: Polskie Towarzystwo Teologiczne 1980.
• Heller M.: Czy matematyka jest strukturą świata?, [w:] Otwarta nauka i jej zwolennicy. Red. M. Heller, J. Urbaniec. Tarnów: Biblos 1996, s. 61-72.
• Mioduszewski J.: Ciągłość. Szkice z historii matematyki. Warszawa: WSiP 1996.
• Murawski R.: Filozofia matematyki. Antologia tekstów klasycznych, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM 1986.
• Zeidler P.: Spór o status poznawczy teorii. W obronie antyrealistycznego wizerunku nauki, Poznań: Wydawnictwo Naukowe IF UAM 1993.
• Życiński J.: Relacyjna teoria substancji. „Studia Philosophiae Christianae” 23 (1987), nr 1, s. 53-74.
• Życiński J.: Filozoficzne aspekty matematyczności przyrody, [w:] M. Heller, A. Michalik, J. Życiński (red.), Filozofować w kontekście nauki, Kraków: Polskie Towarzystwo Teologiczne 1987, s. 170-185.
• Życiński J.: Teizm i filozofia analityczna, t. II, Kraków: Znak 1988.
• Życiński J.: Poza granicami konkretu. Spór o powszechniki w kontekście rozwoju nauki nowożytnej, [w:] M. Heller, W. Skoczny, J. Życiński (red.), Spór o uniwersalia a nauka współczesna, Kraków: OBI 1991, s. 55-80.
• Życiński J.: Niedokończenie, [w:] M. Heller, W. S koczny, J. Życiński (red.), Spór o uniwersalia a nauka współczesna, Kraków: OBI 1991, s. 115-118.
• Życiński J.: Ułaskawianie natury, Kraków: Znak 1992.
• Życiński J.: Jak rozumieć matematyczność przyrody?, [w:] M. Heller, J. Życiński, A. Michalik (red.), Matematyczność przyrody, Kraków: OBI 1992, s. 23-42.
• Życiński J.: Problem racjonalności poznawczej a współczesny postmodernizm, [w:] S. Wszołek (red.), Przestrzenie Księdza Cogito, Tarnów: Biblos 1996, s. 198-204.
• Życiński J.: Inspiracje chrześcijańskie w powstaniu nauki nowożytnej, Lublin: RW KUL 2000.
• Życiński J.: The rationality field and the laws of nature, [w:] S. Wszołek, R. Janusz (red.), Wyzwania racjonalności. Księdzu Michałowi Hellerowi współpracownicy i uczniowie, Kraków: Wydawnictwo WAM–OBI 2006, s. 87-101.
• Życiński J.: Wszechświat emergentny. Bóg w ewolucji przyrody, Lublin: Wydawnictwo KUL 2009.
• Życiński J.: Świat matematyki i jej materialnych cieni. Elementy platonizmu w podstawach matematyki, Kraków: Copernicus Center Press 2011.

Notes

EN

Volume Dedicated to the Late Archbishop Professor Józef Życiński

Tom dedykowany śp. Arcybiskupowi Profesorowi Józefowi Życińskiemu