Funkcjonowanie systemu ustrojowego III RP w okresie kohabitacji 2007–2010

• Authors: Pastuszko Grzegorz
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem przedłożonego do rąk czytelnika artykułu jest ukazanie, jak ukształtowany w okresie 2007-2010 układ sił politycznych wpływał na funkcjonowanie konstytucyjnego mechanizmu władzy. Omawiana sytuacja była drugim pod rządami obecnej ustawy zasadniczej scenariuszem kohabitacyjnym. W odróżnieniu od poprzednich doświadczeń, okres ten obfitował w liczne spory na linii prezydent-rząd. Był to czas wzajemnych pretensji, bezpardonowej walki politycznej, a także usilnych starań obu stron o maksymalne rozszerzenie swoich wpływów. Trzy lata rywalizacji rządowego i prezydenckiego ośrodka władzy dostarczyły dowodu, iż prezydent, jeśli tylko chce, może mieć wydatny udział w kształtowaniu linii politycznej państwa. W pierwszej części artykułu autor przedstawia zjawisko kohabitacji występujące we Francji. Odnajdziemy tu uwagi poświęcone zarówno prawnym, jak i politycznym uwarunkowaniom tego mechanizmu. Rozważania te są kanwą dla analizy polskiej cohabitation. Unaoczniają one istotne różnice, jakie zachodzą w relacjach prezydenta i rządu w ustroju V Republiki Francuskiej i III RP. Esencją artykułu jest jednak jego ostatnia część, w której autor omawia praktykę ustrojową okresu 2007-2010 w perspektywie stosunków rządu D. Tuska oraz prezydenta L. Kaczyńskiego. Analizie poddane zostają te wszystkie „pola kohabitacji”, w obrębie których dochodziło do najpoważniejszych sporów między obydwoma organami egzekutywy.

EN

The aim of this article was to indicate how far the constellation of political forces in 2007–2010 was affecting the constitutional mechanism of power. At that time we had to be dealing with the second cohabitation under the rule of the constitution of 1997. By contrary to the former experiences, this cohabitation was run- ning out very intensively, especially as for conflicts in government–president relationships. That was a period of merciless political fight and far going disputes over many ticklish issues. It all has proved that by the time of cohabitation polish president is able to participate effectively in ruling the country. In the first part of the article the author focuses on phenomenon of cohabitation in France. There are remarks referring to the legal and political conditions of this mechanism as well. On the other hand these deliberations show us the differences between Polish and French model of cohabitation. The most important part of this article contains the analysis of political praxis in 2007–2010. The author researches so called „fields of cohabitation”, which were a source of real conflicts between both organs of executive power.

Keywords

PL

kohabitacja; III RP; system ustrojowy; rząd; prezydent

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Przegląd Prawa Konstytucyjnego
• Year: 2010
• Issue: 4 (4)
• Pages: 143-164

Dates

published

2010-12-31

Contributors

author

Pastuszko Grzegorz

• Uniwersytet Rzeszowski

References

• Balicki R., Weto prezydenckie jako element postępowania legislacyjnego, „Przegląd Sejmowy” 3(23)/1999.
• Banaszak B., Egzekutywa w Polsce - stan obecny i uwagi de lege ferenda, „Przegląd Sejmowy” 3(74)/06.
• Borkowski T., System rządów w nowej Konstytucji, „Państwo i Prawo” z. 11/12, 1997.
• Chantebout B., Droit constitutionel et Science Politique, Paris 1990.
• Ciapała J., Udział Prezydenta Rzeczypospolitej w ustawodawstwie, „Przegląd Sejmowy” nr 3/1997.
• Duverger M., La cohabitation des Francais, Paris 1987.
• Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne, Warszawa 2007.
• Gebethner S., Głos w dyskusji [w:] Ustrój polityczny Rzeczypospolitej Polskiej w nowej konstytucji z 2 kwietnia 1997 roku, pod red. W. Skrzydły i R. Mojaka, Lublin 1998.
• Ghevontian R., Czy Prezydent V Republiki jest monarchą republikańskim, „Przegląd Sejmowy” 6 (89)/2008.
• Grzybowski M., Mikuli P., Realizacja konstytucyjnych kompetencji Prezydenta RP w sferze stosunków międzynarodowych [w:] System rządów Rzeczypospolitej Polskiej. Założenia konstytucyjne a praktyka ustrojowa, pod red. M. Grzybowskiego, Warszawa 2006.
• Jamróz J., Konstytucja V Republiki po 50 latach obowiązywania. Kilka refleksji, „Przegląd Sejmowy” 6(89)/2008.
• Keltefleiter W., Die Funktionen des Staatsoberhauptes in der parlamentarischen Demokratie, Köln.
• Kruk M., Prawo inicjatywy ustawodawczej w nowej Konstytucji, „Przegląd Sejmowy” 2(25)/98.
• Kruk M., System rządów w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 roku, [w:] Ustrój polityczny Rzeczypospolitej Polskiej w nowej konstytucji z 2 kwietnia 1997 roku, pod red. W. Skrzydły i R. Mojaka, Lublin 1998.
• Kruk M., V czy VI Republika. Rozważania o kierunku zmian konstytucji francuskiej i ich znaczeniu dla doktryny polskiej, „Przegląd Sejmowy” 6(89)/2008.
• Kubuj K., W sprawie wybranych aspektów prawnych ratyfikacji umowy międzynarodowej, „Przegląd Sejmowy” 1(90)/2009.
• Mojak R., Pozycja ustrojowa Prezydenta RP w świetle nowej Konstytucji, „Państwo i Prawo” z. 11-12, 1997.
• P. Winczorek, Podział władzy w praktyce [w:] Konferencja naukowa: Konstytucja RP w praktyce, wyd. przez Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich, Warszawa 1999.
• Patyra S., Prawnoustrojowy status Prezesa Rady Ministrów w świetle Konstytucji z 1997 roku, Warszawa 2001.
• Sarnecki P., Podział władzy w praktyce, [w:] Konstytucja RP w praktyce, Konferencja Naukowa, Rzecznik Praw Obywatelskich, Warszawa 1999.
• Skrzydło W., Instytucja Rady Gabinetowej w Polsce [w:] Państwo prawa - Administracja - Sądownictwo: prace ofiarowane Profesorowi Doktorowi Habilitowanemu Januszowi Łętowskiemu, pod red. A. Łopatki, A. Wróbla, S. Kiewlicz, Warszawa 1999.
• Skrzydło W., Status prawny Prezesa Rady Ministrów w świetle Małej Konstytucji, [w:] Z teorii praktyki konstytucjonalizmu. Prace ofiarowane Profesorowi Andrzejowi Gwiżdżowi, pod red. Z. Jarosza, „Studia Iuridica” nr 28, Warszawa 1995.
• Skrzydło W., Ustrój polityczny V Republiki w okresie kohabitacji (1986-1988) [w:] Wiesław Skrzydło. O ustroju politycznym Francji. Prace wybrane, pod red. E. Gdulewicz, Lublin 2009.
• Słomka T., Prezydent Rzeczypospolitej po 1989 roku. Ujęcie porównawcze, Warszawa 2005.
• Słomka T., Style prezydentury. Analiza porównawcza, „Przegląd Sejmowy” 6(71)/2005.
• Sokolewicz W., W sprawie wybranych aspektów prawnych ratyfikacji umowy międzynarodowej, „Przegląd Sejmowy” 1(90)/09.
• Szepietowska B., Charakter prawny wniosku Prezydenta - wniesionego bez kontrasygnaty Prezesa rady Ministrów - o ponowne rozpatrzenie ustawy przez Sejm, Biuletyn Biura Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu, Ekspertyzy i Opinie Prawne, Zagadnienia konstytucyjne, nr 5(35)/1999.
• Więckowska A., Weto prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w praktyce politycznej po wejściu w życie nowej konstytucji, „Przegląd Sejmowy” 6(59)/2003.
• Zubik M., W sprawie wybranych aspektów prawnych ratyfikacji umowy międzynarodowej, „Przegląd Sejmowy” 1(90)/2009.
• Zwierzchowski E., Wprowadzenie do nauki prawa konstytucyjnego państw demokratycznych, Katowice 1992.

Identifiers

DOI

https://doi.org/10.15804/ppk.2010.04.07