Kontrowersje wokół teorii rozwoju regionalnego

• Authors: Maciej Holko

Title variants

EN

Controversies regarding the theory ofregional development

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Każda teoria mikroekonomiczna musi być osadzona w ramach kształtowanych przez rzetelny model makrogospodarki. Takie ramy daje nauka ekonomii politycznej, a na potrzeby tego artykułu zaliczymy do niej paradygmat klasyczny (Smith, Ricardo, Marks, Sraffa, Pasinetti) oraz kaleckistowską wersję nurtu keynesowskiego. Tak rozumiana ekonomia polityczna jest zasadniczo odmienna od paradygmatu neoklasycznego. Spojrzenie przez pryzmat tej ekonomii na neoklasyczne teorie rozwoju zapewnia podstawę do krytyki oraz do postawienia następującej tezy: ekonomia polityczna lepiej niż neoklasyczna pozwala opisać i zrozumieć współczesne procesy rozwoju regionalnego; podstawową rolę w rozwoju odgrywa państwowa (rządowa) polityka przemysłowa i edukacyjna, natomiast samorządy mogą pełnić rolę pomocniczą.

EN

Neoclassical economists usually think of “microfoundations” before they come to macroeconomics. We claim exactly the opposite: every microeconomic theory should be grounded in a credible macroeconomic model. Such a model may be the classical paradigm and Kaleckian economics, which are fundamentally different from the neoclassical paradigm. Thus, we will prove the following thesis: political economy is better than the neoclassical theory at describing and explaining contemporary regional development processes. State policy has a fundamental role to play in shaping regional development, while local authorities may perform an auxiliary function.

Keywords

PL

ekonomia polityczna; paradygmat klasyczny; teoria rozwoju regionalneg

EN

classical paradigm; political economy; regional development theory

• Publisher: University of Warsaw - Centre for European Regional and Local Studies (EUROREG) and Regional Studies Association - Polish Section
• Journal: Studia Regionalne i Lokalne
• Year: 2015
• Issue: 3(61)
• Pages: 5-22

Contributors

author

Maciej Holko

• Politechnika Warszawska, Wydział Administracji i Nauk Społecznych

References

• Amin S., 2004, Zmurszały kapitalizm, tłum. R. Wojna, Z.M. Kowalewski, Warszawa: Dialog.
• Amin S., 2007, Wirus liberalizmu: permanentna wojna i amerykanizacja świata, tłum. A. Łukomska, Warszawa: Książka i Prasa.
• Amsden A., 1987, „The paradigm of late industrialization”, Political Economy. Studies in the Surplus Approach, t. 3, nr 2, s. 133–159.
• Blaug M., 1994, Teoria ekonomii: ujęcie retrospektywne, tłum I. Budzyńska et al., Warszawa: PWN.
• Castells M., Himanen P., 2009, Społeczeństwo informacyjne i państwo dobrobytu, Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• Churski P., b.r., Czynniki rozwoju regionalnego w świetle koncepcji teoretycznych, http://www.staff.amu.edu.pl/~chur/bibliografia/CZYNNIKI%20ROZWOJU%20REGIONALNEGO%20.pdf[dostęp: 02.08.2015].
• Churski P., b.r., Obszary wzrostu i obszary stagnacji gospodarczej – kontekst teoretyczny, http://www.staff.amu.edu.pl/~chur/bibliografi/RAZEM.docx [dostęp: 02.08.2015].
• Dawkins C., 2003, „Regional development theory: Conceptual foundations, classic works, and recent developments”, Journal of Planning Literature, t. 18, nr 2, s. 131–172.
• Domosławski A., 2013, Śmierć w Amazonii, Warszawa: Wielka Litera.
• Florida R., 2010, Narodziny klasy kreatywnej, tłum. T. Krzyżanowski, M. Penkala, Warszawa: Narodowe Centrum Kultury.
• Friedmann J., 1974, „Ogólna teoria rozwoju spolaryzowanego”, Przegląd Zagranicznej Literatury Geograficznej, nr 1−2, s. 18−33.
• Garegnani P., 1967, „Zagadnienia kapitału w teoriach produkcyjności krańcowej”; „Mierzenie kapitału w ricardowskiej teorii wartości i podziału”, w: D. Tosi, M. Nuti (wybór), Problemy teorii ekonomii i wzrostu gospodarczego: z prac ekonomistów włoskich, tłum. A. Addeo et al., Warszawa: PWN.
• Gorzelak G., Smętkowski M., 2005, „Rozwój metropolii w gospodarce informacyjnej: znaczenie układu globalnego i regionalnego”, Studia Regionalne i Lokalne, nr 2(20), s. 5−23.
• Götz M., 2010, „Podstawowy model nowej ekonomii geograficznej a przypadek Niemiec – próba oceny”, Studia Ekonomiczne, nr 1(LXIV), s. 81−101.
• Grosse T.G., 2002, „Przegląd koncepcji teoretycznych rozwoju regionalnego”, Studia Regionalne i Lokalne, nr 1(8), s. 25–48.
• Hales J., 1958, „Rozprawa o wspólnym pożytku królestwa Anglii”, w: Merkantylizm i początki szkoły klasycznej. Wybór pism ekonomicznych XVI i XVII wieku, wyb. E. Lipiński, przeł. Cz. Znamierowski, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Harcourt G.C., 1975, Spory wokół teorii kapitału, tłum. L. Żurawicki, Warszawa: PWE.
• Harvey D., 2012, Bunt miast: prawa do miasta i miejska rewolucja, tłum. A. Kowalczyk et al., Warszawa: Fundacja Nowej Kultury Bęc Zmiana.
• Heilbroner R., 1985, „Ekonomia a rzeczywistość”, w: J. Grosfeld (wybór i tłum.), Ponad ekonomią, Warszawa: PIW.
• Kalecki M., 1980, „Teoria dynamiki gospodarczej”, w: idem, Dzieła, t. 2, Warszawa: PWE.
• Kalecki M., 1985, Dzieła, t. 5, Warszawa: PWE.
• Keynes J.M., 1985, Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i pieniądza, tłum. M. Kalecki, S. Rączkowski, Warszawa: PWN.
• Kędzierski, M., 2013, Industrializacja Korei Południowej – co Polska może wykorzystać?, Warszawa: Instytut Sobieskiego.
• Kightley M., 2013, Polityka i reformy Park Chung Hee jako źródło gospodarczego skoku Korei Południowej, Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH.
• Klein N., 2008, Doktryna szoku: jak współczesny kapitalizm wykorzystuje klęski żywiołowe i kryzysy społeczne, tłum. H. Jankowska, Warszawa: Muza.
• Kopel A., 2007, „Klasa kreatywna jako czynnik rozwoju miast”, Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanitas, nr 1, s. 51−58, http://sbc.org.pl/Content/7681/kopel.pdf [dostęp: 02.08.2015].
• Krugman P., 2010, „Rewolucja rosnących przychodów w handlu i geografi”, Gospodarka Narodowa, nr 11−12 (231−232), s. 1–17.
• Kukołowicz T., 2012, „Ponowoczesność oczami geografa (recenzja z: Richard Florida: Narodziny klasy kreatywnej oraz jej wpływ na przeobrażenia w charakterze pracy, wypoczynku, społeczeństwa i życia codziennego)”, Studia Socjologiczne, nr 3(206), s. 163–169.
• Lipiński E., 1968, Historia powszechnej myśli ekonomicznej do roku 1870, Warszawa: PWN.
• Lösch A., 1961, Gospodarka przestrzenna: teoria lokalizacji, tłum. K. Dziewoński, W. Lissowski, Warszawa: PWE.
• Marks K., 1968, Kapitał, t. 1, Warszawa: Książka i Wiedza.
• Marshall A., 1925, Zasady ekonomiki, t. 1, tłum. C. Znamierowski, Warszawa: Wydawnictwo M. Arcta.
• Miszczuk A., 2013, Uwarunkowania peryferyjności regionu przygranicznego, Lublin: Norbertinum.
• Myrdal G., 1958, Teoria ekonomii a kraje gospodarczo nierozwinięte, tłum. S. Ficowski, Warszawa: PWG.
• Nawratek K., 2012, Dziury w całym: wstęp do miejskich rewolucji, Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• North D.C., 1997, Process of Economic Change, Working Paper, nr 1997/128, http://www.wider.unu.edu/publications/working-papers/previous/en_GB/wp-128/?textsize=2 [dostęp: 02.08.2015].
• Nowak P., 2001, Nowy paradygmat rozwoju regionalnego na przykładzie wybranych regionów Europy zachodniej, rozprawa doktorska, Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, www.wbc.poznan.pl/Content/178703/NowakPiotrS4240.pdf[dostęp: 02.08.2015].
• Olejniczak K., 2003, „Apetyt na grona? Koncepcja gron oraz koncepcje bliskoznaczne w teorii i praktyce rozwoju regionalnego”, Studia Regionalne i Lokalne, nr 2(12), s. 55−77
• Osiatyński J., 1978, Kapitał, podział, wartość, Warszawa: PWN.
• Pasinetti L., 1974, Growth and Income Distribution: Essays in Economic Theory, Cambridge: Cambridge University Press.
• Pasinetti L., 1981, Structural Change and Economic Growth: A Theoretical Essay on the Dynamics of the Wealth of Nations, Cambridge: Cambridge University Press.
• Perroux F., 1960, „Teoria gospodarki dominującej a równowaga międzynarodowa”, „Problematyka powiązanego wzrostu gospodarczego”, w: Z. Kamecki, J. Sołdaczuk (wybór, red.), Teoria i polityka handlu międzynarodowego w kapitalizmie, Warszawa: PWG.
• Perroux F., 1962, „Gospodarka dominująca a typy sytuacji monopolistycznych”, w: E. Nabiel, D. Sokołow (wybór, red.), Teoria konkurencji monopolistycznej, Warszawa: PWE.
• Perroux F., 1978, „Uwagi o pojęciu «biegun wzrostu»”, Przegląd Zagranicznej Literatury Geograficznej, nr 3−4, s. 26–40.
• Prebisch R. (1986), „Ameryka Łacińska jako peryferie globalnego kapitalizmu”, w: S. Tsuru (red.), Zasoby ludzkie, zatrudnienie i rozwój, Warszawa: PWN.
• Ricardo D., 1957, Zasady ekonomii politycznej i opodatkowania, tłum. J. Drewnowski, Warszawa: PWN.
• Robinson J. (1973), Herezje ekonomiczne, tłum. J. Osiatyński, Warszawa: PWE.
• Rodrik D., 1995, „Getting interventions right: How South Korea and Taiwan grew rich”, Economic Policy, t.10, nr 20, s. 53–107.
• Roy A., 2014, Indie rozdarte: jak rozpada się największa demokracja na świecie, tłum K. Umiński, M. Umińska, Warszawa: Wielka Litera.
• Sismondi J.C.L. Simonde de, Nowe zasady ekonomii politycznej, t. 1−2, tłum. W. Giełżyński, Warszawa: PWN.
• Smętkowski M., 2001, „Nowe relacje między metropolii i regionem w gospodarce informacyjnej”, Studia Regionalne i Lokalne, nr 4(7), s. 83−101.
• Smętkowski M., Wójcik P., 2009, „Rozwój regionalny w Europie Środkowo-Wschodniej”, Studia Regionalne i Lokalne, nr 4(38), s. 39−66.
• Smith A., 1954, Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów, t. 1−2, tłum. G. Wolffet al., Warszawa: PWN.
• Snowden B., Vane H., Wynarczyk P., 1998, Współczesne nurty teorii makroekonomii, tłum. A. Szeworski, Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN.
• Solow R., 1967, Teoria kapitału i stopa przychodu, tłum. J. Chodorowski, Warszawa: PWN.
• Sraffa P., 1965, Produkcja towarów za pomocą towarów, tłum. J. Chodorowski, Warszawa: PWN.
• Stackelberg K., Hahne U., 1998, „Teorie rozwoju regionalnego”, w: S. Golinowska (red.), Rozwój ekonomiczny regionów. Rynek pracy. Procesy migracyjne, Warszawa: IPiSS.
• Stiglitz J., 2004, Globalizacja, tłum. H. Simbierowicz, Warszawa: PWN.
• Straty w potencjale polskiego przemysłu i jego ułomna transformacja po 1989 roku. Wizja nowoczesnej reindustrializacji Polski, Raport Polskiego Lobby Przemysłowego, 2012 http://www2.plp.info.pl/wp-content/uploads/2012/12/Raport-o-przemysle.pdf[dostęp 02.08.2015].
• Sweezy P., 1957, Teoria rozwoju kapitalizmu, tłum. E. Lipiński, Warszawa: PWN.
• Tobolska A., 2008, „Przestrzenne aspekty ekspansji zagranicznej korporacji międzynarodowych w koncepcjach internacjonalizacji”, w: T. Czyż, T. Stryjakiewicz, P. Churski (red.), Nowe kierunki i metody w analizie regionalnej, Biuletyn Instytutu Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej UAM, Seria Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna nr 3, Poznań: UAM.
• Tsuru S., 1986, „Rozwój gospodarczy i zasoby ludzkie: doświadczenie Japonii”, w: S. Tsuru (red.), Zasoby ludzkie, zatrudnienie i rozwój, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne.
• Wade R.H., 2008, „How can middle-income countries escape ‘gravity’ and catch up with high-income countries? The case for open economy industrial policy”, Halduskultuur, t. 9, s. 12–29.
• Zaucha J., 2008, „Ziemia i przestrzeń w procesie wytwarzania. Ewolucja spojrzenia”, w: P. Kulawczuk, E. Kwella (red.), Stymulowanie rozwoju społeczno-gospodarczego. Teoria i praktyka, Sopot: Fundacja Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego.

Identifiers

DOI

10.7366/1509499536101