Opinia prawna w sprawie konstytucyjności poselskiego projektu ustawy – Przepisy wprowadzające ustawę o Trybunale Konstytucyjnym z dnia 6 marca 2024 r.

• Authors: Szwed Marcin

Title variants

EN

Legal Opinion on the Compatibility with the Constitution of the Republic of Poland of the Parliamentary Draft Act – Provisions Introducing the Act on the Constitutional Tribunal of 6 March 2024

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

EN

The opinion concerns the compliance with the Constitution of the Republic of Poland of the parliamentary draft act – Provisions Introducing the Act on the Constitutional Tribunal (ver. no. 254/X Term). The text focuses on the proposed regulations concerning the effects of rulings issued by the Constitutional Tribunal with the participation of persons not authorised to adjudicate. In this regard, it points out that declaring such rulings invalid could lead to consequences threatening legal certainty of the law and thus violate Article 2 of the Polish Constitution. The opinion also highlights the inconsistency with the Constitution of the Republic of Poland of the solutions envisages in the draft, resulting in the termination of the terms of office of the President and Vice President of the Constitutional Tribunal and allowing for arbitrary termination of employment relationships of current staff members of the Tribunal’s Chancellery and the Tribunal’s Legal Service Office.

Keywords

EN

Constitutional Tribunal; rule of law; Constitution of the Republic of Poland; constitutional crisis; rule of law restoration; finality of judgements of the Constitutional Tribunal

• Publisher: Kancelaria Sejmu / Chancellery of the Sejm
• Journal: Przegląd Sejmowy
• Year: 2024
• Issue: 6(185)
• Pages: 177–190

Contributors

author

Szwed Marcin

• Dr Marcin Szwed Uniwersytet Warszawski, Wydział Prawa i Administracji, Polska University of Warsaw, Faculty of Law and Administration, Poland [e-mail], https://orcid.org/0000-0002-7692-7043

References

• Decyzja Komitetu Ministrów z dnia 7 grudnia 2023 r., CM/Del/Dec(2023)1483/H46-26, <https://hudoc.exec.coe.int/eng?i=CM/Del/Dec(2023)1483/H46-26E>.
• Europejska Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności z dnia 4 listopada 1950 r., Dz.U. z 1993 r. nr 61, poz. 284.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Dz.U. nr 78, poz. 483, ze zm.
• Poselski projekt ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, druk sejmowy nr 253, <https://www.sejm.gov.pl/sejm10.nsf/druk.xsp?nr=253>.
• Poselski projekt ustawy – Przepisy wprowadzające ustawę o Trybunale Konstytucyjnym, druk sejmowy nr 254, <https://www.sejm.gov.pl/sejm10.nsf/druk.xsp?nr=254>.
• Postanowienie SN z dnia 13 grudnia 2023 r., sygn. akt I KZP 5/23.
• Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 6 marca 2024 r. w sprawie usunięcia skutków kryzysu konstytucyjnego lat 2015–2023 w kontekście działalności Trybunału Konstytucyjnego, M.P. poz. 198.
• Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego, tekst jedn. Dz.U. z 2023 r. poz. 1550, ze zm.
• Ustawa z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń, tekst jedn. Dz.U. z 2024 r. poz. 1907.
• Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy, tekst jedn. Dz.U. z 2024 r. poz. 1965.
• Ustawa z dnia 25 czerwca 2015 r. o Trybunale Konstytucyjnym, Dz.U. poz. 1064, ze zm.
• Ustawa z dnia 30 listopada 2016 r. o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym, tekst jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 2393.
• Wniosek RPO do TK z dnia 27 stycznia 2017 r., nr VII.510.31.2016.ST/MW.
• Wyrok ETPC (Wielka Izba) z dnia 23 czerwca 2016 r. w sprawie Baka vs. Węgry, skarga nr 20261/12.
• Wyrok ETPC z dnia 7 maja 2021 r. w sprawie Xero Flor w Polsce sp. z o.o. vs. Polska, skarga nr 4907/18.
• Wyrok ETPC z dnia 14 grudnia 2023 r. w sprawie M.L. vs. Polska, skarga nr 40119/21.
• Wyrok TK z dnia 14 czerwca 2000 r., sygn. akt P 3/00, OTK ZU 2000, nr 5, poz. 138.
• Wyrok TK z dnia 16 czerwca 2003 r., sygn. akt K 52/02, OTK-A 2003, nr 6, poz. 54.
• Wyrok TK z dnia 20 kwietnia 2004 r., sygn. akt K 45/02, OTK-A 2004, nr 4, poz. 30.
• Wyrok TK z dnia 14 czerwca 2011 r., sygn. akt Kp 1/11, OTK-A 2011, nr 5, poz. 41.
• Wyrok TK z dnia 23 stycznia 2014 r., sygn. akt K 51/12, OTK-A 2014, nr 1, poz. 4.
• Wyrok TK z dnia 12 maja 2015 r., sygn. akt P 46/13, OTK ZU A 2015, nr 5, poz. 62.
• Wyrok TK z dnia 3 grudnia 2015 r., sygn. akt K 34/15, Dz.U. poz. 2129.
• Wyrok TK z dnia 9 grudnia 2015 r., sygn. akt K 35/15, Dz.U. poz. 2147.
• Wyrok TK z dnia 24 października 2017 r., sygn. akt K 1/17, OTK ZU A 2017, poz. 79.
• Wyrok TK z dnia 26 czerwca 2019 r., sygn. akt K 16/17, OTK ZU A 2019, poz. 49.
• Wyrok TK z dnia 26 czerwca 2019 r., sygn. akt SK 2/17, OTK ZU A 2019, poz. 36.
• Wyrok TK z dnia 25 września 2019 r., sygn. akt SK 31/16, OTK ZU A 2019, poz. 53.
• Wyrok TK z dnia 28 listopada 2023 r., sygn. akt K 17/19, OTK ZU A 2023, poz. 90.
• Chmaj M., Ekspertyza prawna w przedmiocie: oceny konstytucyjności projektu ustawy o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym (druk sejmowy nr 963), Warszawa, 4 listopada 2016 r.
• Krzywoń A., Konstytucyjna ochrona pracy i praw pracowniczych, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2017.
• Matczak M., Opinia prawnicza w kwestii wymagań stawianych osobom powoływanym na stanowisko sędziego Trybunału Konstytucyjnego, Warszawa, 20 listopada 2019 r., nr BAS-58/19A.
• Stanowisko Zespołu Ekspertów Prawnych Fundacji im. Stefana Batorego w związku z upływem w dniu 20 grudnia 2022 r. kadencji Prezesa Trybunału Konstytucyjnego, Warszawa, 6 grudnia 2022 r., <https://www.batory.org.pl/oswiadczenie/stanowisko-zespolu-ekspertow-prawnych-fundacji-im-stefana-batorego-w-zwiazku-z-uplywem-w-dniu-20-grudnia-2022-r-kadencji-prezesa-trybunalu-konstytucyjnego/>.
• Stanowisko Zespołu Ekspertów Prawnych przy Fundacji Batorego w sprawie ostatnich zmian prawnych i faktycznych dotyczących Trybunału Konstytucyjnego, Warszawa, 26 stycznia 2017 r., <https://www.batory.org.pl/upload/files/Programy%20operacyjne/Odpowiedzialne%20Panstwo/Stanowisko-TK-styczen%2017(1).pdf>.
• Szwed M., Wyroki TK wydane w nieprawidłowych składach. Analiza orzecznictwa TK w latach 2017–2022 oraz możliwych sposobów prawnej regulacji skutków wyroków TK w składach z udziałem nieprawidłowo wybranych osób, Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Warszawa 2023, <https://hfhr.pl/upload/2023/07/raport-wyroki-tk-wydane-w-nieprawidlowych-skladach.pdf>.
• Wiącek M., Spór o kadencję prezes TK. Wiącek: Akt powołania obejmował okres do dnia upływu kadencji sędziowskiej [REPLIKA], <https://serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia/artykuly/8724991,spor-o-kadencje-prezes-tk-wiacek-biernat-julia-przylebska.html>.
• Wybrano dwóch kandydatów na wiceprezesa Trybunału Konstytucyjnego, „Rzeczpospolita”, 21 VII 2023, <https://www.rp.pl/sady-i-trybunaly/art38765721-wybrano-dwoch-kandydatow-na-wiceprezesa-trybunalu-konstytucyjnego>.
• Zembrzuski T., Nieistnienie orzeczenia a nieważność postępowania. Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 31 sierpnia 2018 r., I CSK 300/18, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2019, nr 4.
• Ziółkowski M., Przywracanie praworządności w TK po kryzysie konstytucyjnym: wybór i powołanie Prezesa TK, Archiwum Osiatyńskiego, Warszawa 2019, <https://archiwumosiatynskiego.pl/images/2019/10/AO_Prezes-TK_ekspertyza_MZiółkowski-1.pdf>.

Identifiers

DOI

10.31268/PS.2024.273