Prawne aspekty ochrony nieruchomości zabytkowych

• Authors: Helena Kisilowska

Title variants

Legal aspects of vintage real estate

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Ochrona zabytków nieruchomych i opieka nad tymi zabytkami wymaga właściwych instrumentów prawnych. Ustawy powinny jasno określać przedmiot ochrony, zasady, cele i metody, a także uprawnienia i obowiązki zarówno użytkowników zabytków, jak i organów administracji publicznej. Ochrona zabytków należy do zadań publicznych i stanowi domenę prawa administracyjnego, określającego kompetencje organów władzy publicznej: państwowej, rządowej i samorządowej, które są realizowane w interesie ochrony dobra publicznego. Uwzględniając, że zabytek nieruchomy ma większe szanse przetrwania jeśli jest właściwie użytkowany, bardzo ważnym problemem staje się prawne zapewnienie właścicielom zabytków odpowiednich ulg i preferencji rekompensujących niezbędne koszty utrzymania i konserwacji. Obecne ustawodawstwo zdecydowanie więcej nakłada obowiązków często trudnych do zrealizowania przez właścicieli bez pomocy z zewnątrz. Ochrona zabytków w większym stopniu powinna być sprawą publiczną. Dlatego tak istotna jest kwestia świadomości obywateli oraz zwiększenie uprawnień samorządów lokalnych, aby można było zachować dla przyszłych pokoleń to, bez czego niemożliwy jest trwały i zrównoważony rozwój – świadectwo przeszłości i tożsamości społecznej.

EN

Protection of historical monuments, which are considered elements of the cultural heritage requires appropriate legal instruments. The law should clearly define the object of protection, principles, objectives and methods, as well as the powers and duties both of those who are users of these monuments and of the public administrations. The protection of historical monuments is one of the public tasks; it is the administrative law that defines the powers of public authorities (that is of the national and the local governments) that are implemented in the interest of protecting the public good. Given that historical monuments have a better chance of being preserved if they are properly used, a very important legal issue is to provide appropriate relief and preferences to their owners to compensate for the necessary maintenance costs. Current legislation imposes duties that are often difficult to fulfill by the owners of historical monuments without external help. The protection of monuments should to a greater extent be a public concern. Therefore, it is crucial to increase public awareness of citizens and to expand the powers of local self-governments so that it will be possible to preserve the cultural heritage, the witness of the past and an integral part of local social identity, for future generations, without which there can be no lasting and sustainable development.

Keywords

PL

dziedzictwo kulturowe; województwo mazowieckie; ochrona zabytków

EN

heritage protection; archeology; Mazowieckie Voivodship

• Publisher: Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego w Warszawie
• Journal: MAZOWSZE Studia Regionalne
• Year: 2011
• Issue: 7
• Pages: 59-65

Dates

published

2011-10

Contributors

author

Helena Kisilowska

• Politechnika Warszawska

References

• Kisilowska H., 2003, Wykorzystanie nieruchomości zabytkowych na cele użytkowe, (w:) K. Gutowska (red.), Dziedzictwo kulturowe – konteksty odpowiedzialności, Warszawa, s. 219-226.
• Kisilowska H. (red.), 2004, Nieruchomości – zagadnienia prawne. Wyd. 2, Warszawa.
• Kisilowska H. (red.), 2010, Prawo budowlane z umowami w działalności inwestycyjnej. Komentarz, Warszawa.
• Kudrycka B., Guy-Peters B., Suwaj P. (red.), 2009, Nauka administracji. Warszawa.
• Pruszyński J.P., 2001, Dziedzictwo kultury Polski. Jego straty i ochrona prawna. Kraków.
• Rose-Ackerman S., 2008, Od wyborów do demokracji, Warszawa.
• Welc-Jędrzejewska J., 2008 Ochrona zabytków w planowaniu przestrzennym, „Kurier Konserwatorski” nr 1, s. 5-8.