Wprowadzanie w świat wartości w czasach chaosu aksjonormatywnego

• Authors: Królikiewicz Renata

Title variants

EN

Bring Value into the World in Times of Axionormative Chaos

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Ważne pytania dotyczące wychowania moralnego; pytania o wartości; którymi mamy kierować się w codziennych wyborach; dzisiaj nabierają specjalnej ostrości i szukanie na nie odpowiedzi jest pilnie potrzebne. Upadek autorytetów; negatywne wzorce; relatywizm; ciągłe zmiany – wszystko to utrudnia proces wychowawczy. Konieczność podejmowania działań wprowadzających dzieci i młodzież w świat wartości jest oczywista i bezdyskusyjna. Pojawia się jednak pytanie; jak to zrobić? Analizując badania prowadzone przez studentów w ramach prac dyplomowych; poświęcone wartościom oraz ich wdrażaniu w codzienne życie; pojawiały się liczne wątpliwości i refleksje. Poniższy tekst powstawał w wyniku licznych dyskusji prowadzonych ze studentami w trakcie opracowywania materiału badawczego i jest poszukiwaniem drogowskazów; które mogłyby pomóc w takim przekazywaniu wartości; by dziecko czy młody człowiek chciał uczynić je swoimi. Fundamentem wychowania moralnego jest dorosły; świadomy własnej hierarchii wartości; który ma wewnętrzne przekonanie o ich istocie i ważności. Kolejnym bezspornym elementem jest czas; który pozwoli budować relację autentyczną; pełną zaufania; opartą na dialogu. Tylko w takiej autentycznej relacji; tworzącej przestrzeń wolności; szacunku i otwartości na inność; jest szansa na poznanie; przyjęcie i uznanie za swoje określonej hierarchii wartości.

EN

It seems that questions regarding moral education; questions about the values that we are supposed to follow in our daily choices; have today taken on a special focus and the search for answers to them is urgently needed. The collapse of authorities; negative patterns; relativism; constant changes - all of this hinders the educational process. The need to take actions that introduce children and youth to the world of values is obvious and undisputed. However; the question of how to do so arises. Analyzing the research conducted by students as part of their diploma theses devoted to values and their implementation in everyday life has caused the appearance of numerous doubts and reflections. The following text was drafted over the course of many discussions conducted with students during the development of research material and is a pursuit of clues that might help in the transfer of values so that a child or young man could make them their own. It seems that the foundation of any moral education is the adult; aware of his own hierarchy of values; who holds an inner conviction about his essence and validity. Another indisputable element is the time that will allow the building of an authentic; trustful relationship based on dialogue. Only in such an authentic relationship that creates an area of freedom; respect and openness to otherness is there a chance of getting to know; accept and acknowledge a specific hierarchy of values as one’s own.

Keywords

PL

wartości; chaos aksjonormatywny; relacja; dialog; otwartość; wychowanie moralne

EN

values; axionormative chaos; relation; dialogue; openness; moral education

• Publisher: Akademia Ignatianum w Krakowie
• Journal: Studia Paedagogica Ignatiana
• Year: 2018
• Volume: 21
• Issue: 4
• Pages: 67-79

Contributors

author

Królikiewicz Renata

References

• Chałas K.; Wychowanie ku wartościom – podmiotowe trudności realizacji w praktyce edukacyjnej; w: Wartości w pedagogice; red. W. Furmanek; Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego; Rzeszów 2005; s. 297‒309.
• Czupryński W.; Współczesne koncepcje wychowania w rodzinie; Olsztyn 2010; www.uwm.edu.pl/.../0-Współczesne-koncepcje-wychowania-skrypt.doc [dostęp: 15.04.2016].
• Denek K.; Aksjologiczne aspekty edukacji szkolnej; Wydawnictwo Adam Marszałek; Toruń 1999.
• Dewey J.; Szkoła i dziecko; przeł. H. Błeszyńska; Wydawnictwo E. Wende; Warszawa 1933.
• Dobrzyńska J.; Kierunki wychowawcze; w: Jak wychowywać? Prezentacja programów wychowawczych i rozwiązań wspierających szkołę we wdrażaniu reformy; red. E. Ozimek; Oficyna Współczesna; Poznań 1999; s. 31–45.
• Gałaś M.; Wartość kultury w epoce współczesnej; Wydawnictwo Edukacyjne Akapit; Toruń 2000.
• Golus A.; Przyznajmy dzieciom prawa człowieka; https://www.tygodnikpowszechny.pl/przyznajmy-dzieciom-prawa-czlowieka-155151 [dostęp: 22.08.2018].
• Homplewicz J.; Etyka pedagogiczna; Wydawnictwo Salezjańskie; Warszawa 1996.
• Koźmińska I.; Olszewska E.; Z dzieckiem w świat wartości; Wydawnictwo Świat Książki; Warszawa 2017.
• Łukasik J.; Nauczyciel jako rodzic. Rola opiekuna wychowawcy we współczesnym świecie. Raport z badań; w: Rodzina w kontekście współczesnych problemów wychowania; red. B. Muchacka; Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej; Kraków 2008; s. 167‒176.
• Marek Z.; Podstawy wychowania moralnego; Wydawnictwo WAM; Kraków 2005.
• Mastalski J.; Zarys teorii wychowania; Wydawnictwo Naukowe PAT; Kraków 2002.
• Melosik Z.; Edukacja; młodzież i kultura współczesna Kilka uwag o teorii i praktyce pedagogicznej; „Chowanna” 2003; t. 1(19); s. 19‒37; http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Chowanna/Chowanna-r2003-t1/Chowanna-r2003-t1-s19-37/Chowanna-r2003-t1-s19-37.pdf [dostęp:07.2018].
• Olbrycht K.; Dylematy współczesnego wychowania w świetle refleksji personalistycznej; w: Wychowanie na rozdrożu. Personalistyczna filozofia wychowania; red. F. Adamski; Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego; Kraków 1999; s. 11‒19.
• Śliwerski B.; Program wychowawczy szkoły; Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne; Warszawa 2001.
• Śnieżyński M.; Dialog edukacyjny; Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej; Kraków 2001.
• Śnieżyński M.; Sztuka dialogu teoretyczne założenia a szkolna rzeczywistość; Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej; Kraków 2005.