Społeczna odpowiedzialność uniwersytetu ekonomicznego

• Authors: Drobny Paweł

Title variants

EN

Social Responsibility of an Economic University

RU

Ответственность экономического университета перед обществом

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł stanowi próbę odpowiedzi na pytanie, na czym powinna polegać społeczna odpowiedzialność uniwersytetu ekonomicznego, w kontekście zapoczątkowanego w 2005 r. procesu przekształcenia polskich uczelni ekonomicznych w uniwersytety ekonomiczne. Autor uważa, że taka zmiana nazwy uczelni ekonomicznej powinna pociągnąć za sobą istotną zmianę sposobu myślenia całej wspólnoty akademickiej oraz zmianę w sposobie jej działania. Zarówno myślenie, jak i działanie wspólnoty uniwersytetu ekonomicznego powinno wynikać z dążenia do prawdy i chęci realizacji zasady uniwersalności nie tylko horyzontalnej, polegającej na otwarciu się na inne dziedziny i rodzaje wiedzy, lecz przede wszystkim wertykalnej, polegającej na pogłębianiu wiedzy. Ta postawa powinna przejawiać się w większej otwartości na prawdę o samym człowieku. Wyrazem tego powinna być koncentracja edukacji i badań wokół trzech postaw człowieka: „być”, „mieć” i „nie mieć” oraz ich wzajemnych relacji. Autor zgłasza postulaty działań, które mogłyby pomóc w dostosowaniu się wspólnot akademickich do nowych zadań wynikających ze zmiany statusu uczelni, a zarazem mogłyby dopomóc w odbudowaniu autorytetu uniwersytetu ekonomicznego. Postulowane działania powinny opierać się na fundamencie miłości i troski o człowieka, a nie na kategorii zysku ekonomicznego. Od wyboru systemu wartości zależy to, jakie dziedzictwo kulturowe uczelnia przekaże przyszłym pokoleniom.

EN

The paper tries to answer the question about the social responsibility of an economic university, in the context of the reform introduced in the Polish system of higher education in 2005, which allowed to transform the former economic academies into economic universities. The author believes that such a change in the name of the economic school should imply a significant change in the manner of thinking and acting of the academic community. Its thinking and behaviour should be consistent with the strive after truth and with the principle of universality, both horizontal - in the sense of being open to other fields and kinds of knowledge, and vertical – the desire to deepen the knowledge. This attitude should be reflected in an increased openness to the truth about the man, with the resulting concentration of education and research activities, on the three dimensions of human behaviour: ‘to be’, ‘to have’, and ‘not to have’. The author puts forward some proposals how to adjust the communities involved to new tasks resulting from the change in the academic status of their schools, the implementation of which could also help to restore the authority of the economic university. The proposed actions should be based on the foundation of love and a true concern for man, not on the profit motive. The choice of a paper value system will determine the kind of the cultural heritage transferred by the university onto future generations.

RU

Статья представляет собой попытку ответа на вопрос, в чем должна состоять социальная ответственность экономического университета в контексте начатого в 2005 г. процесса преобразования польских экономических вузов в экономические университеты. Автор считает, что такое изменение названия экономического вуза должно повлечь за собой существенное изменение способа мышления всего академического сообщества, а также изменение способа его деятельности. Как мышление, так и деятельность сообщества экономического университета, должны вытекать из стремления к правде и желания осуществить принцип универсальности не только горизонтального характера, состоящего в открытости на другие области и виды знаний, но и вертикального характера, состоящего в углублении знаний. Такой подход должен проявляться в большей открытости на правду о самом человеке. Проявлением этого должно быть сосредоточение образования и исследований вокруг трех позиций человека: „быть”, „иметь” и „не иметь”, а также их взаимоотношений. Автор выдвигает постулаты действий, которые могли бы помочь в адаптации академических сообществ к новым задачам, вытекающим из изменения статуса вуза, и одновременно могли бы помочь в восстановлении авторитета экономического университета. Предлагаемые меры должны опираться на фундамент любви и заботы о человеке, а не на категорию экономической прибыли. От выбора системы ценностей зависит то, какое культурное наследие вуз передаст последующим поколениям.

Keywords

EN

university; economic university; economics; social responsibility

• Publisher: Komitet Nauk Ekonomicznych PAN, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
• Journal: Ekonomista
• Year: 2016
• Issue: 3
• Pages: 383-402

Contributors

author

Drobny Paweł

• Dr Paweł Drobny – Katedra Mikroekonomii, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

References

• Akerlof G.A., Shiller R.S., Zwierzęce instynkty, Studio Emka, Warszawa 2010.
• Ariely D., Potęga irracjonalności, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 2009.
• Becker G., Ekonomiczna teoria zachowań ludzkich, PWN, Warszawa 1990.
• Bocheński J.M., Sens życia, PHILED, Kraków 1993.
• Cirlot J., Słownik symboli, Znak, Kraków 2012.
• Coase R., Saving Economics from the Economists, „Harvard Business Review” (online) http://hbr.org/2012/12/saving-economics-from-the-economists (dostęp: 26 czerwca 2013 r.).
• Davis J., Individuals and Identity in Economics, Cambridge University Press, Cambridge 2011.
• Filek J., Rozważania wokół fenomenu pomocy, „Ekonomia społeczna” 2011, nr 2.
• Fine B., Milonakis D., From Economics Imperialism to Freakonomics, Routledge, London–New York 2010.
• Forstner D., Świat symboliki chrześcijańskiej, PAX, Warszawa 1990.
• Godłów-Legiędź J., Współczesna ekonomia. Ku nowemu paradygmatowi, C.H. Beck, Warszawa 2010.
• Hayek F.A., Nadużycie rozumu, Oficyna Wydawnicza Volumen, Warszawa 2002.
• Ingarden R., O odpowiedzialności i jej podstawach ontycznych, w: Książeczka o człowieku, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2009.
• Jan Paweł II, Droga uniwersytetu drogą do wyzwalania człowieczeństwa – słowo do studentów i pracowników KUL wygłoszone w Częstochowie 6 czerwca 1979 r., „ETHOS” 2009, nr 1–2.
• Jan Paweł II, Encyklika Fides et ratio, Watykan 1998.
• Jan Paweł II, Przemówienie do rektorów wyższych uczelni w Polsce, Toruń, 7 czerwca 1999.
• Kołakowski L., Uniwersytet i zawód w: Pochwała niekonsekwencji. Pisma rozproszone sprzed roku 1968, Wydawnictwo Puls, Londyn 2002.
• Lawson T., Reorienting Economics, Routledge, London 2003.
• Levitt S.D., Dubner S.J., Freakonomia. Świat od podszewki, Znak, Kraków 2011.
• Marshall A., Zasady ekonomiki, Wydawnictwo M. Arcta, Warszawa 1925.
• Mises L., Ludzkie działanie, Instytut Ludwiga von Misesa, Warszawa 2007.
• Newman J.H., O idei uniwersytetu, PWN, Warszawa 1990.
• Pisma Adama Chmielowskiego – św. Brata Alberta, red. S.A. Faron, Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy, Kraków 2004.
• Porter M.E., Kramer M.K., Strategia a społeczeństwo. Społeczna odpowiedzialność biznesu – pożyteczna moda czy nowy element strategii konkurencji?, „Harvard Business Review Polska”, czerwiec 2007.
• Rand A., Kapitalizm. Nieznany ideał, Zysk i S-ka, Poznań 2013.
• Robbins L., An Essay on the Nature and Significance of Economic Science, Macmillan and Co., London 1945.
• Sandel M., Czego nie można kupić za pieniądze, Kurhaus Publishing, Warszawa 2012.
• Scruton R., Kultura jest ważna. Wiara i uczucie w osaczonym świecie, Zysk i S-ka, Poznań 2010.
• Słownik teologii biblijnej, pod red. X. Leon-Dufour, Pallotinum, Poznań 1994.
• Spaemann R., Filozofia jako zinstytucjonalizowana naiwność, w: Kroki poza siebie, Oficyna Naukowa, Warszawa 2012.
• Stróżewski W., W kręgu wartości, Znak, Kraków 1992.
• Szewczyk R., Wprowadzenie do referatu pt. Trzy filary ekonomii personalistycznej, zgłoszonego na VIII Kongres Ekonomistów Polskich w Warszawie, wygłoszone na sesji Panelu IV „Przyszłość nauk ekonomicznych” w dniu 30 listopada 2007 r., Stenogram. Panel specjalny IV, „Przyszłość nauk ekonomicznych” (online) http://www.pte.pl/pliki/0/216/30.11.07.%20PS%20IV%20[1]%2008.01.08..pdf (dostęp: 27.05.2016).
• Tarnowski K., Wokół idei uniwersytetu, w: Człowiek i transcendencja, red. K. Tarnowski, Znak, Kraków 1995.
• Taylor E., Wstęp do ekonomiki, Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Poznań 2004.
• Twardowski K., O dostojeństwie uniwersytetu, w: Fenomen uniwersytetu, red. J.S.A. Grzegorczyk, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2008.
• Wielgus S., Historyczne koncepcje i paradygmaty uniwersytetu oraz jego model na dziś i jutro, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2009.
• Wissema J.,Verloop J., Uniwersytet Trzeciej Generacji. Uczelnia XXI wieku, ZANTE, 2009.
• Wojtyła K., Osoba i czyn oraz inne studia antropologiczne, Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego KUL, Lublin 2000.
• Wojtyła K., Żywotne tradycje uniwersytetu, „ETHOS” 2009, nr 1–2.
• Wojtyna A., Czy w wyniku kryzysu wątki etyczne w ekonomii zyskają na znaczeniu? w: Moralny wymiar kryzysu ekonomicznego, red. J. Filek, Fundacja Biblioteki Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków 2010.
• Veblen T., Why is Economics not an Evolutionary Science, 1 July 1898 (online) https://archive.org/details/jstor-1882952 (dostęp: 25.02.2014).
• Zaremba-Bielawski M., Higieniści. Z dziejów eugeniki, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2011.
• Żurkowska G., Nietransparentność świata jako problem metafizyczny, w: Nauka a metafizyka, red. A. Motycka, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 2009.