Przywództwo Niemiec w Unii Europiejskiej w świetle teorii ról społecznych oraz wybranych działań militarnych

• Authors: Zawadzka Sylwia

Title variants

EN

The leadership of Germany in the European Union in the light of social roles theory and selected minilateral actions

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Pojęcie przywództwa w naukach o stosunkach międzynarodowych często definiowane jest w kategorii hegemonii, dominacji i mocarstwowości. W prezentowanym artykule przedstawiono odmienną koncepcję przywództwa kooperatywnego, opierając ją na podejściu interakcyjnym opisanej wcześniej teorii ról społecznych. Przyjęte rozumienie przywództwa zakłada, iż dane państwo odgrywając rolę lidera, opiera swoje działania na współpracy z grupą innych państw, a jednocześnie kieruje ich zachowaniem dla realizacji szczególnych celów przez określony czas. Przyjęte ramy teoretyczne pozwoliły na szczegółową analizę problemu przywództwa Niemiec w Unii Europejskiej, szczególnie w zakresie działań dyplomatycznych w ramach inicjowanych formatów minilateralnych. Celem artykułu było zdefiniowanie głównych determinantów roli Niemiec jako lidera UE, który swoje przewodnictwo opiera na ścisłej kooperacjiminilateralnej z poszczególnymi państwami członkowskimi. Minilateralizmzostał zdefiniowany w 2009 r. przezMoisésaNaíma. Autor określił tę formę współpracyjako najmniejszą z możliwych liczbę państw, dzięki której można uzyskać jak największy wpływ na rozwiązanie danego problemu.W artykule przedstawiono minilateralizm jako narzędzie legitymizacji przywództwa. Wykorzystując w badaniach metodę porównawczą oraz studium przypadku zweryfikowano główne założenia i potwierdzono, iż miernikiem przywództwa kooperatywnego Niemiec jest zdolność udziału w koalicjach oraz postrzeganie tego państwa jako atrakcyjnego koalicjanta. We wszystkich wskazanych formatach minilateralnych (projekty WPBiO w ramach sojuszu z Francją; Trójkąt Weimarski; Grupa Normandzka; format E3+3) uwaga została skoncentrowana między innymi na kształtowaniu się przywódczej roli Niemiec.

EN

The concept of leadership in international relations studies is often defined in terms of hegemony, domination and superpower. This article presents a different concept of cooperative leadership, basing it on the interactive approach of the social role theory. Adopted understanding of leadership assumes that a given country, while playing the role of a leader, bases its actions on cooperation with a group of other countries, and at the same time directs their behavior to achieve specific goals for a specified period of time. The adopted theoretical framework allowed for a detailed analysis of the problem of Germany's leadership in the European Union, especially in the field of diplomatic activities within the framework of the initiated mini-lateral formats. The aim of the article was to define the main determinants of the role of Germany as the EU leader, which bases its presidency on close minilateral cooperation with individual member states. Minilateralism was defined in 2009 by Moisés Naím. The author defined this form of cooperation as the smallest possible number of countries, thanks to which one can gain the greatest possible influence on solving a given problem. The article presents minilateralism as a tool for legitimizing leadership. Using the comparative method and a case study in the research, the main assumptions were verified, and it was confirmed that the measure of Germany's cooperative leadership is the ability to participate in coalitions and the perception of this country as an attractive coalition partner. In all the indicated mini-lateral formats (CSDP projects as part of the alliance with France; Weimar Triangle; Channel Group; E3 + 3 format), attention was focused, among others, on shaping the leadership role of Germany.

Keywords

PL

przywództwo; przywództwo kooperatywne; role międzynarodowe; minilateralizm; Niemcy

EN

leadership; cooperative leadership; international roles; minilateralism; Germany

• Publisher: Polskie Towarzystwo Geopolityczne
• Journal: Przegląd Geopolityczny
• Year: 2020
• Volume: 34
• Pages: 80-102

Contributors

author

Zawadzka Sylwia

• Uniwersytet Wrocławski

References

• Adamczyk, N., 2015. Rola Polski w próbach rozwiązania kryzysu ukraińskiego – od formatu weimarskiego do formatu normandzkiego, Krakowskie Studia Międzynarodowe, 2, 157-171
• Adebahr, C., 2015. Germany: The Instinctive Integrationist, [w:] R. Balfour, C. Carta, K. Raik (red.)The European External Action Service and National Foreign Ministries, Ashgate, Farnham, s. 107–120.
• Aggestam, L., Hyde-Price, A., 2019. Learning to Lead? Germany and the Leadership Paradox in EU Foreign Policy, German Politics, 29, s. 8-24.
• Allmeling, A., 2014. Deutschland spielt Schlüsselrolle bei Atomverhandlungen mit Iran, Deutsche Welle.
• Avery, G. C., 2004. Understanding Leadership, Sage, Londyn.
• Backman, C. W., 1970. Role Theory ad International Relations: A Commentary and Extension, International Studies Quarterly, 14/3, s. 310‒319.
• Barabasz, A., Koszel, B., Księżniakiewicz, M., 2016. Przywództwo Niemiec i Francji w Unii Europejskiej w XXI w. Problemy i wyzwania, Wydawnictwo Naukowe INPiD UAM, Poznań.
• Bartosiewicz, P., 2007. Zagadnienie ról międzynarodowych państw w internacjonologii, Polityka i Społeczeństwo, 4, s. 7-15.
• Cele i wyzwania niemieckiej prezydencji w UE, https://www.dw.com/pl/cele-iwyzwania-niemieckiej-prezydencji-w-ue/a-2684552 (dostęp: 17.07.2020).
• Clark, I., 2005. Legitimacy in International Society, Oxford University Press, Oxford.
• Conway, M., Feigert, F., 1987. Political Analysis: an Introduction, Allyn and Bacon, Boston.
• Cybal-Michalska, A., 2015. Przywództwo – ustalenia definicyjne i sposoby rozumienia, Studia Edukacyjne, 37, s. 23-32.
• García, A., 2007. Cooperative Leadership for a sustainable World, Wasan Project, Integral Education for Global Responsibility, Breuninger Stiftung, Stuttgart.
• Glinka, K., 2010. Między polityką a geopolityką. Władysława Bartoszewskiego uwagi na temat miejsca i roli Polski w Europie po roku 1989, Przegląd Geopolityczny, 2, s. 175-188.
• Gotkowska, J., (2018). Czym jest PESCO? Miraże europejskiej polityki bezpieczeństwa, https://www.osw.waw.pl/sites/default/files/pw_69_pesco_net.pdf (dostęp: 28.06.2020).
• Haas, R., 2010. The Case for Messy Multilateralism, Financial Times, https://www.ft.com/content/18d8f8b6-fa2f-11de-beed-00144feab49a (dostęp: 26.06.2020).
• Helwig, N., 2020. Germany in European Diplomacy: Minilateralism as a Tool for Leadership, German Politics, 29, s. 25-41.
• Hermann, M. G. 1987. Foreign Policy Orientations and the Quality of Foreign Policy Decisions, [w:] S. Walker (red.), Theory and Foreign Policy Analysis, Duke University Press, Durham.
• Holsti, K., 1970. National Role Conception In the Study of Foreign Policy, International Studies Quarterly, 14/3, s. 233‒309.
• Jankowski, D., 2013. W stronę skutecznego minilateralizmu w dziedzinie polityki bezpieczeństwa: na przykładzie aktywności Polski w Grupie Wyszehradzkiej, Bezpieczeństwo Narodowe, 27, s. 7-29.
• Janning, J., 1995. Bundesrepublik Deutschland, Jahrbuch der Europäischen Integration, 1994/1995, s. 287–289.
• Keohane, N., 2012. Thinking about Leadership, Princeton University Press, Princeton.
• Kędzierski, M., 2015. Europejskie Niemcy w niemieckiej Europie – wzrost roli zjednoczonych Niemiec w UE, http://www.psz.pl/117-polityka/europejskieniemcy-w-niemieckiej-europie-wzrost-roli-zjednoczonych-niemiec-w-ue (dostęp: 18.08.2020).
• Księżniakiewicz, M., 2015. Niechciany partner. Rola Niemiec w rozwiązywaniu konfliktu na Ukrainie, Biuletyn Niemiecki, 57, s. 1-16.
• Łoś, R., 2016. Potęga — ujęcie teoretyczne: definicja, struktura i oddziaływanie, [w:] T. Domański (red.) Międzynarodowe studia polityczne i kulturowe wobec wyzwań współczesności, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 279-294.
• Marks, G., 1993. Structural policy and multilevel governance, [w:] A. Cafruny, G. Rosenthal (red.), The State of the European Community, Lynne Rienner, Nowy Jork, s. 391–410.
• Meier, O., 2013. European Efforts to Solve the Conflict Over Iran’s Nuclear Programme: How Has the European Union Performed?, Non-Proliferation Papers, 27, s. 1-22.
• Mogherini, F., 2017. Speech by Federica Mogherini at the Munich Security Conference, European External Action Service, https://eeas.europa.eu/headquarters/headquartershomepage_en/20832/Speech%20by%20Federica%20Mogherini%20at %20the%20Munich%20Security%20Conference (dostęp 10.07.2020).
• Mróz, K., 2007. Stosunki francusko-niemieckie i ich wpływ na kierunki procesów integracyjnych we Wspólnocie Europejskiej, Zeszyty Naukowe Zakładu Europeistyki Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie, 1(3), s. 151-174.
• Naím, M., 2009. Minilateralism. The magic number to get real international action, Foreign Policy, http://www.foreignpolicy.com/articles/2009/06/18/minilateralism (dostęp: 15.07.2020).
• Natorski, M., Pomorska K., 2016. Trust and Decision-making in Times of Crisis: The EU’s Response to the Events in Ukraine, Journal of Common Market Studies, s. 1–17.
• Oleksiewicz, I., 2020. Kryzys kulturowy Unii Europejskiej czy wzrost bezpieczeństwa tożsamości kulturowej Europejczyków?, Przegląd Geopolityczny, 33, s. 155- 172.
• Packer, G., 2014. The Quiet German, The New Yorker, http://www.newyorker.com/magazine/2014/12/01/quiet-german (dostęp: 07.07.2020).
• Pietraś, Z. J., 1989. Pojęcie i klasyfikacja ról międzynarodowych, Wydawnictwo UMCS, Lublin.
• Pietraś, Z. J., 1990. Międzynarodowa rola Chin, Wydawnictwo UMCS, Lublin.
• Program prezydencji Niemiec w Radzie Unii Europejskiej, 2020. https://www.eu2020.de/blob/2363546/a70fe31786bb2506b3a51d9b2e 26c76f/pdf-programm-pl-data.pdf (dostęp: 25.07.2020).
• Rosenau, J. N., 1970. Foreign Policy as Adaptive Behavior, Comparative Politics, 2 (3), s. 365-387.
• Rosenau, J. N., 1981. The Study of Political Adaptation, Pinter, Londyn, i Nichols, Nowy Jork.
• Sułek M., 2004. Badania i pomiar potęgi państw po zimnej wojnie — metody i wyniki, Zeszyty Naukowe AON, 1(54), s. 93-109.
• Sus, M., Wiejski, P., 2020. Siła państw członkowskich Unii Europejskiej, Polska Fundacja im. Roberta Schumana, Warszawa.
• Szczepański, J.,1965. Elementarne pojęcia socjologii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Trubalska, J., 2017. Wielowymiarowe zarządzanie granicami zewnętrznymi Unii Europejskiej, Przegląd Geopolityczny, 19, s. 104-113.
• Turner, J. H., 2006. Struktura teorii socjologicznej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Underdal, A. 1994. Leadership Theory. Rediscovering the Arts of Management, [w:] W. Zartman (red.), International Multilateral Negotiation. Approaches to the Management of Complexity, Jossey-Bass Publishers, San Francisco, s. 178- 197.
• Walker, S. G., 1987. Role Theory and the International System: A Poscripts to Wal-z`s Theory of International Politics?, [w:] S. Walker (red.), Role Theory and Foreign Policy Analysis, Duke University Press, Durham, s. 287–293.
• Wiatr, J. J., 1979. Społeczeństwo. Wstęp do socjologii systematycznej, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
• Wilczyński, P. L., Adamczyk, N., 2018. Siły zbrojne Unii Europejskiej, Przegląd Geopolityczny, 23, s. 100-122.
• Wish, N. B., 1980. Foreign Policy Makers and National Role Conceptions, International Studies Quarterly, 24/4, s. 532‒554.
• Young, O. R., 1989. International Cooperation, Cornell University Press, Nowy Jork.
• Young, O. R., 1989. International Cooperation. Ithaca, Cornell University Press, Nowy Jork.
• Zając, J. 2015. Teoria ról międzynarodowych, [w:] R. Zięba, S. Bieleń, J. Zając (red.), Teorie i podejścia badawcze w nauce o stosunkach międzynarodowych, Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych, Warszawa, s. 127-151.
• Zięba, A., 2010. Rola Niemiec w rozszerzaniu Unii Europejskiej, Poltext, Warszawa.
• Zupančič, J., Wilczyński, P. L., 2017. Fala imigracji do Europy z perspektywy krajów tranzytowych, Przegląd Geopolityczny, 19, s. 70-83.