Medykalizacja społeczeństwa w socjologii amerykańskiej

• Authors: Magdalena Wieczorkowska

Title variants

EN

The medicalization of society in the American Sociology

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Zawłaszczanie przez szeroko pojętą medycynę kolejnych obszarów życia ludzkiego – stanów, zachowań i atrybutów – jest procesem globalnym, który na przełomie XX i XXI w. wyraźnie się nasilił. Zjawisko to odznacza się zróżnicowaną dynamiką w ujęciu regionalnym, co jest spowodowane czynnikami natury politycznej, społeczno-ekonomicznej czy religijnej. W Polsce medykalizacja jest wciąż zjawiskiem niezbadanym, a literatura na ten temat powiela obiegowe opinie lub przytacza wyniki badań zachodnich. Ogromna liczba prac amerykańskich autorów poświęconych temu zjawisku może świadczyć o wysokim stopniu zmedykalizowania społeczeństwa. Celem artykułu jest pokazanie zjawiska medykalizacji w kontekście nurtu amerykańskiej socjologii medycyny. Zaprezentowany zostanie dorobek amerykańskich badaczy w perspektywie historycznej, z uwzględnieniem wpływów innych specjalistów zajmujących się tą problematyką. Zjawisko medykalizacji zostanie zaprezentowane jako fenomen interdyscyplinarny, ze szczególnym uwzględnieniem jego społecznych konsekwencji. Następnie podjęta zostanie próba systematyzacji przebiegu procesu medykalizacji w Stanach Zjednoczonych z uwzględnieniem poszczególnych jego etapów. Realizacja tych celów stanie się przyczynkiem do rozważań o procesie medykalizacji w Polsce.

EN

A process in which medicine enters into everyday life making it medical, by defining and treating states, moods, behaviors and conditions as medical problems (diseases, disorders) is a global phenomenon which expanded between 20th and 21st century. This process has various regional dynamics determined by political, socio-economical and religious factors. In Poland, medicalization, is quite a new phenomenon that needs to be researched. A vast body of American literature in that field suggests high level of medicalization of this society. This essay depicts medicalization in the context of American medical sociology. Several issues is considered: historical perspective, broader theoretical context of that phenomenon, levels of medicalization, its models in a diachronic view, main authors and essential examples of medicalization. This will be the starting point for considerations on the medicalization process in Poland

Keywords

PL

medykalizacja życia codziennego kontrola społeczna; dewiacja; modele medykalizacji psychofarmakologia; medykalizacja emocji

EN

medicalization of everyday life; social control, deviation; models of medicalization; psychopharmacology; medicalization of emotions

• Publisher: Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Stowarzyszenie
• Journal: Przegląd Socjologiczny
• Year: 2012
• Volume: 61
• Issue: 2
• Pages: 31-56

Dates

published

2012

Contributors

author

Magdalena Wieczorkowska

• Uniwersytet Medyczny w Łodzi

References

• Bauman Z. [2006], Płynna rzeczywistość, Kraków: Wydawnictwo Literackie.
• Bauman Z. [2007], Płynne życie, Kraków: Wydawnictwo Literackie.
• Bauman Z. [2011], 44 listy ze świata płynnej nowoczesności, Kraków: Wydawnictwo Literackie.
• Bińczyk E. [2002], Nieklasyczna socjologia medycyny: praktyki medykalizacji jako praktyki władzy w ujęciu Michela Foucaulta, [w:] W. Piątkowski (red.), W stronę socjologii zdrowia, Lublin: Wydawnictwo UMCS.
• Bird Ch.E., Conrad P., Fremont A.M. (eds.) [2000], Handbook of Medical Sociology, Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall.
• Blech J. [2006], Inventing Disease and Pushing Pills. Pharmaceutical Companies and the Medicalisation of Normal Life, London Routledge.
• Broom D.H., Woodward R.V. [1996], Medicalisation reconsidered: toward a collaborative approach to care, “Sociology of Health and Illness”, Vol. 18, No. 3.
• Cockerham W.H. [2004], Medical Sociology. Ninth Edition, Upper Saddle River, NJ: Pearson Prentice Hall.
• Conrad P. [1979], Types of medical social control, “Sociology of Health and Illness”, Vol. 1, No. 1.
• Conrad P. [1992], Medicalization and Social Control, “Annual Review of Sociology”, Vol. 18.
• Conrad P. et al. [2010], Estimating the Costs of Medicalization, “Social Science and Medicine”, Vol. 70, No. 12.
• Conrad P., Leiter V. [2003], Health and Health Care as Social Problems, Lanham, MD: Rowman and Littlefield.
• Conrad P., Leiter V. [2004], Medicalization, Markets and Consumers, “Journal of Health and Social Behavior”, Vol. 45.
• Conrad P., Schneider J.W. [1992], Deviance and Medicalization. From Badness to Sickness, Philadelphia: Temple University Press.
• Czarkowski M. [2012], Kto zarabia na wojnie z lekami, dokument elektroniczny http://m.onet.pl/pra-sa/4995839,detal.html [dostęp 13.01.2012].
• Dworkin R.W. [2001], The Medicalization of Unhappiness, www.hudson.org/index.cfm?fuseaction=publica-tion_details&id=911 [dostęp 25.10.2011].
• Dworkin R.W. [2006], Treating Unhappiness, www.hudson.org/index.cfm?fu-seaction=publi-cation_details&id=4000 [dostęp 25.10.2011].
• Furedi F. [2004], Theraphy Culture. Cultivating Vulnerability in an Uncertain Age, London–New York: Routledge.
• Giddens A. [2004], Socjologia, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Hadler N.M. [2003], Fibromyalgia and the Medicalization of Misery, “Journal of Rheumatology”, Vol. 30, No. 8, August, http://www.jrhuem.com/subscribers/03/08/1668.html [dostęp 27.10.2008].
• http://www.filmpolski.pl/fp/index.php/522170 [dostęp 5.01.2012].
• http://www.e-teatr.pl/en/realizacje/8009,szczegoly.html [dostęp 05.01.2012].
• http://fr.wikipedia.org/wiki/Knock_ou_le_Triomphe_de_la_m%C3%A9decine [dostęp 5.01.2012].
• Illich I. [2010], Limits to Medicine. Medical Nemesis: The Expropriation of Health, London: Marion Boyars.
• Jones A.B. [2007], A Pill for Every Mood: an Interview with Christopher Lane, http://www.books-lut.com/features/2007_12_012048.php [dostęp 27.10.2010].
• Lane Ch. [2007], Shyness. How Normal Behavior Became a Sickness, New Haven–London: Yale University Press.
• Matcha D.A. [2000], Medical Sociology, Massachusetts: Allyn and Bacon.
• Miah A., Rich E. [2008], The Medicalization of Cyberspace, London: Routledge.
• Morgan S.G. [2007], Direct-to-consumer advertising and expenditures on prescription drugs: a comparison of experiences in the United States and Canada, “Open Medicine”, Vol. 1, No. 1.
• Mulder R.T. [2008], An Epidemic of Depression or the Medicalization of Distress?, “Perspectives in Biology and Medicine”, Vol. 51, No. 2, Spring.
• Myllykangas M., Tuomainen R. Medicalization, http://www.uta.fi/laitokset/tsph/health/society/me-dicalisation.html [dostęp 25.10.2011].
• Nettleton S. [2006], The Sociology of Health and Illness, Malden: Polity Press.
• On the Medicalization of Our Culture, “Harvard Magazine”, 23.04.2009, www.harvardmaga-zine.com/2009/04/medicalization-of-our-culture [dostęp 25.10.2011].
• Parsons T. [1969], Struktura społeczna a osobowość, Warszawa: PWN.
• Pridmore S. [2007]: Medicalization/Psychiatricization of suffering, “Download of Psychiatry”, April, http://eprints.utas.edu.au/287/35/Chapter_32__Medicalization_of_suffering.pdf [dostęp 25.10.2011].
• Romains J. [1900], Knock [ou le triomphe de la medecine], Audenarde: Sanderus.
• Ruffie J., Sournia J.Ch. [1996], Historia epidemii. Od dżumy do AIDS, Warszawa: Wydawnictwo W.A.B.
• Scott S. [2006], The medicalisation of shyness: from social misfits to social fitness, “Sociology of Health and Illness”, Vol. 28, No. 2, March.
• Singer A.J. [2001], Medicalization. A “Third Way” to Drug Policy, Fraser Institute.
• Sokołowska M. [1980], Granice medycyny, Warszawa: Wiedza Powszechna.
• Sokołowska M. [1986], Socjologia medycyny, Warszawa: PZWL.
• Szasz T. [1963], Law, Liberty and Psychiatry, New York: Macmillan.
• Szasz T. [2007], The Medicalization of Everyday Life. Selected Essays, New York: Syracuse University Press.
• Tobiasz-Adamczyk B. [2000], Wybrane elementy socjologii zdrowia i choroby, Kraków: Wydawnictwo UJ.
• Turner B.S. [1987], Medical Power and Social Knowledge, Newbury Park, California: Sage.
• White R., Horvitz E. [2008], Cyberchondria. Studies of the Escalation of Medical Concerns in Web Search, Microsoft Research, http://research.microsoft.com/pubs/76529/TR-2008-178.pdf [dostęp 28.11.2010].
• Wieczorkowska M. [2008], Świat jako klinika – medykalizacja życia w społeczeństwie ryzyka biomedycznego, [w:] M. Gałuszka (red.), Zdrowie i choroba w świetle społeczeństwa ryzyka biomedycznego, Łódź: Wydawnictwo UM w Łodzi.
• Wywiad z Christopherem Lanem, http://www.furiousseasons.com/archives/2007/10/an_interview_with_chri-stopher_lane.html [dostęp 27.10.2010].

Identifiers

ISSN

0033-2356