MAROKO – TRUDNY POWRÓT DO UNII AFRYKAŃSKIEJ. CZ. I: POSZUKIWANIE DROGI

• Authors: Kosidło Adam

Title variants

EN

MAROCCO – A DIFFICULT RETURN TO THE AFRICAN UNION. PART I: IN SEARCH FOR A WAY

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Maroko – jedno z głównych państw Afryki – przez 33 lata pozostawało poza najważniejszą kontynentalną instytucją, Organizacją Jedności Afrykańskiej (OJA), a od 2002 roku poza Unią Afrykańską (UA). Odbywało się to, że szkodą nie tylko dla Maroka, ale i dla współpracy regionalnej i kontynentalnej. Powodem tego stanu rzeczy stała się Zachodnia Sahara, którą Maroko postanowiło na drodze zbrojnej wcielić w skład swego państwa. Sprzeciw wobec tego aktu przemocy zgłosiła ONZ, OJA oraz prawie połowa państw świata – a przede wszystkim Algieria – uznając prawnie istnienie powołanej przez Front POLISARIO Saharyjskiej Arabskiej Demokratycznej Republiki (SADR). Kiedy to nowe państwo zostało w 1984 roku przyjęte do OJA, król Maroka – próbując szantażem udaremnić ten zamiar – wycofał z niej swój kraj. Nie przyniosło to oczekiwanych rezultatów, a dodatkową porażką Maroka było także to, że żadne państwo świata nie uznało formalnie zaboru Sahary Zachodniej. Z tego właśnie powodu kwestia Sahary Zachodniej stała się aktualnym „sercem” marokańskiej polityki oraz głównym problemem niezgody tak w regionie Maghrebu, jak i w całej Afryce oraz w relacjach Rabatu z dużą częścią świata zewnętrznego. Poniższy artykuł – i dwa następne publikowane w kolejnych numerach „Colloquium” – starają się szczegółowo opisać oraz ocenić długi i skomplikowany proces powrotu Maroka do UA, który stał się faktem dopiero w końcu stycznia 2017 roku. Pierwszy analizuje więc poszukiwanie optymalnej dla Rabatu drogi powrotu do Unii Afrykańskiej, drugi zaś metody pozyskiwania sojuszników, a natomiast ostatni omawia konsekwencje tego wydarzenia dla rozwiązania problemu Zachodniej Sahary oraz zapewnienia bezpieczeństwa i współpracy w północnej Afryce.

EN

Morocco – one of the main African countries – for 33 years remained outside the most important continental institution, the Organization of African Unity (OAU), and since 2002 outside the African Union (AU). It happened to be detrimental not only for Morocco, but also for regional and continental cooperation. The reason for this was the Western Sahara, which Morocco decided to include in its state as a collective path. The UN, OAA and almost half of the world – and above all Algeria – have opposed this violent act by legally acknowledging the existence of the Sahrawi Arab Democratic Republic (SADR) established by the POLISARIO Front. When this new state was admitted to the OAU in 1984, King Morocco – trying to blackmail this intention – withdrew his country from it. It did not bring the expected results, and another failure of Morocco was also that no country in the world recognized the Western Sahara annexation. However, wanting to have an impact on events in Africa, after more than three decades of absence, he decided to return to AU, seeking a way back that would not only be effective, but also acceptable for most members of the AU. Thus, using the diplomatic skills of King Mohammed VI and the economic resources of the state, the Moroccan authorities – agreed with the presence of the Sahrawi Arab Democratic Republic in AU – asked for re-admission to the continental organization.

Keywords

PL

Maroko; Algieria; ONZ; UA; Maghreb; Mohammed VI; Front POLISARIO; SADR

EN

Morocco; Algeria; UN; AU; Maghreb; Mohammed VI; Front POLISARIO; SADR

• Publisher: Akademia Marynarki Wojennej (Polish Naval Academy), Gdynia, Poland
• Journal: Colloquium Wydziału Nauk Humanistycznych i Społecznych AMW
• Year: 2018
• Issue: 3
• Pages: 25-56

Contributors

author

Kosidło Adam

• Akademia Marynarki Wojennej w Gdyni

References

• [1] Deklaracja barcelońska oraz partnerstwo eurośródziemnomorskie 27-28.111995; http://eur-lex.europa.eu/legal- content/PL/TXT/?uri= LEGISSUM%3Ar15001 [dostęp: 25.06.2017].
• [2] European Commission, Morocco 2017; http://ec.europa.eu/trade/ policy/countries-and regions/countries/ morocco/ [dostęp: 21.07.2017].
• [3] European Union, Trade in goods with Morocco, 2017, s. 8; http://trade.ec.europa.eu/doclib/ docs/2006/september/tradoc_113421. pdf [dostęp: 21.06.2017].
• [4] EU/MOROCCO ACTION PLAN 2005; http://library.euneighbours. eu/content/eu-morocco-enp-action-plan [dostęp: 21.07.2017].
• [5] Full of Text of Motion by 28 AU Countries for Immediate Suspension of RASD, July 19, 2016: https://www.moroccoworldnews.com/ 2016/07/191704/full-of-text-of-motion-by-28-au-countries-for-immed iate-suspension-of-rasd/ [dostęp: 21.10.2017]
• [6] Full Speech of King Mohammed VI at 28th African Union Summit: https://www.moroccoworldnews.com/2017/01/207060/full-speech-kin g-mohammed-vi-28th-african-union-summit/ [dostęp: 25.05.2017]
• [7] JUDGMENT OF THE COURT (Grand Chamber), 21 December 2016;http://curia.europa.eu/juris/document/document_print.jsf;jsessionid=9ea7d2dc30d5162572fc8cc84f3fa01a9df358289172.e34KaxiLc3qMb40Rch0SaxyKbx10?doclang=EN&text=&pageIndex=0&part=1&mode=DOC&docid=186489&occ=first&dir=&cid=939126 [dostęp: 10.06.2017].
• [8] Morocco: Full Text of Royal Message to the 27th African Union Summit; http://allafrica.com/stories/201607181039.html [dostęp: 25.02.2017].
• [9] Morocco–European Union relations; https://www.google.pl/search? q=eu+and+morocco&ie=utf-8&oe=utf-8&client=firefox-b&gfe_rd= cr&dcr=0&ei=hb2lWbcY1OLwB7OZifAK [dostęp: 21.07.2017].
• [10] OAU Peace Plan on Western Sahara, AHG/Res.104 (XIX), 6-12 June 1983; http://www.arso.org/03-3.htm [dostęp: 12.04.2017].
• [11] Proces barceloński: Unia na rzecz regionu Morza Śródziemnego, 20 marca 2008, http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/ALL/?uri= URISERV:rx0001 [dostęp: 18.07.2017].
• [12] S/2017/307: Report of the Secretary-General on the situation concerning Western Sahara, 10 April 2017 [online].
• [13] S/2015/246: Report of the Secretary-General on the situation concerning Western Sahara, 10 April 2017 [online].
• [14] UKŁAD EUROŚRÓDZIEMNOMORSKI ustanawiający Stowarzyszenie między Wspólnotą Europejską i jej Państwami Członkowskimi, z jednej strony, a Królestwem Maroka, z drugiej strony; https://www.google.pl/search?q=Uk%C5%82ad+euro%C5%9Br%C3%B3dziemnomorski+ustanawiajacy+stowarzyszenie+mi%C4%99dzy+Wsp%C3%B3lnota+Europejska&ie=utf-8&oe=utf-8&client=firefox -b&gfe_rd=cr&ei=OFOlWfHPB8Hi8Afp76wo [dostęp: 26.07.2017].
• [15] Blum I., Z dziejów Głównego Zarządu Politycznego WP: jego rola i miejsce w ludowym Wojsku Polskim, „Wojskowy Przegląd Historyczny” 1963, nr 3-4 (29), s. 206-251.
• [16] Aman A., Why Morocco really wants back in the African Union, July 27, 2016: http://www.al-monitor.com/pulse/ originals/2016/07/ morocco-join-african-union-western-sahara-dispute-egy pt.html [dostęp: 27.05.2017].
• [17] Bahaijoub A., Western Sahara Conflict: Historical, Regional and International Dimentions, North South Books, London 2010.
• [18] CJEU excludes the Western Sahara waters from the fisheries agreement, 27 February 2018; https://sahara-question.com/en/news/cjeu-excludes-western-sahara-waters-fisheries-agreement [dostęp: 28.02.2018].
• [19] El Ouali A., Saharana Conflict. Towards Territorial Autonomy as a Right to Democratic Self-Determination, London 2008.
• [20] An ECJ legal advisor says Morocco-EU fisheries deal is invalid, 10 Jan. 2018; https://en.yabiladi.com [dostęp: 17.01.2018].
• [21] EU Agrees to Open Talks with Morocco on New Fisheries Deal, 20 February 2018; https://saharaquestion.com/en/news/eu-agrees-open-talks-morocco-new-fisheries-deal [dostęp: 26.02.2018]
• [22] EU Seeks Renewal of Fisheries Agreement with Morocco, 11 Jan. 2018; https://sahara-question.com/en/news/eu-seeks-renewal-fisheries -agreement-morocco [dostęp: 18.01.2018].
• [23] EU to uphold Morocco farm accord despite Western Sahara ruling, February 7, 2017; [online], https://www.reuters.com/article/eu-morocco/eu-to-uphold-morocco-farm-accord-despite- [dostęp: 25.07.2017].
• [24] Fabricius P., Morocco, the AU's Prodigal Son? Is Morocco planning a return to the AU from where it can work for the Sahrawi Arab Democratic Republic's removal? 04 Aug 2016; https://issafrica.org/iss-today/morocco-the-aus-prodigal-son [dostęp: 18.05.2017].
• [25] Hasse J., Writer B. S., Top Moroccan Businessman Talks Return To African Union, Opportunities For Economic Expansion, February 16, 2017: https://www.benzinga.com/news/17/02/9048458/top-moroccan-businessman-talks-return-to-african-union-opportunities-for-economic [dostęp: 24.05.2017].
• [26] Jane Jere R., Morocco was never on Summit agenda, but yes they want to re-join – African Union, 26 July 2016: http://newafricanma gazine.com/ morocco-was-never-on-summit-agenda-but-yes-they-want-to-re-join-african-union/ [dostęp: 15.07.2017].
• [27] Jansen E., Western Sahara. Anatomy of Stalemate, Lynne Rienner Publishers, London 2005.
• [28] Kosidło A., Sahara Zachodnia. Fiasko dekolonizacji czy sukces podboju? 1976-2011, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2012.
• [29] Kosidło A., Saharyjska Arabska Republika Demokratyczna – państwo na wygnaniu, „Studia Historica Gedanensia” 2014, t. V, s. 175-195.
• [30] Kosidło A., Konflikt o Saharę Zachodnią a bezpieczeństwo regionu Maghrebu, [w:] Afryka w systemie bezpieczeństwa międzynarodowego. Konflikty – polityka – geopolityka, „Olsztyńskie Studia Afrykanistyczne” 2016, s. 53-72.
• [31] Kuwonu F., Morocco flexed economic muscles and returned to the AU, December 2016 – March 2017; http://www.un.org/africarenewal/ magazine/december-2016-march-2017/morocco-flexed-economic-muscles-and-returned-au [dostęp: 25.07.2017].
• [32] Liceras J. S., International Law and the Western Sahara Conflict, Wolf Legal Publishers, Oisterwijk 2014.
• [33] Marokańskie dylematy Unii Europejskiej; 22 grudnia 2016; http://www.euractiv.pl/section/polityka-zagraniczna/news/marokanski e-dylematy-unii-europejskiej/ [dostęp: 25.07.2017].
• [34] Maroko ostrzega UE, 7 luty 2017; http://www.euractiv.pl/ section/polityka-zagraniczna/news/maroko-ostrzega-ue/ [dostęp: 21.06.2017].
• [35] Milano E., The new Fisheries Partnership Agreement between the European Community and the Kingdom of Morocco: fishing too south? http://www.lex.unict.it/sites/default/files/files/Crio/Enrico _Milano.pdf [dostęp: 24.06.2017].
• [36] Morin A., Macron Vows to Reform Relations Between State and Muslims in France, February 12, 2018; https://www.voanews. com/a/macron-to-rebuild-relationships-with-muslims/4251187.html [dostęp: 01.03.2018].
• [37] Morocco-EU Fisheries Agreement, an Instrument of in-depth Cooperation with Morocco, 2 Dec 2017; [online], https://sahara-question.com/en/opinions/morocco-eu-fisheries-agreement-instrument -depth-cooperation [dostęp: 02.02.2018].
• [38] Musiał S., Maghreb i znaczenie jego obecności we Francji, Akademia Marynarki Wojennej, Gdynia 2016.
• [39] Norman L., Court Annuls EU Trade Accord With Morocco, Cites Western Sahara Issue, Dec. 10, 2015; https://www.wsj. com/articles/court-annuls-eu-trade-accord-with-morocco-cites-wester n-sahara-issue-1449768327 [dostęp: 14.06.2017].
• [40] Satloff R., Feuer S., Strengthening Stability in Northwest Africa – Ideas for U.S. Policy toward Morocco, Algeria, and Tunisia, Washington Institute for Near East Policy; http://www. washingtoninstitute.org/uploads/Documents/pubs/Transition2017-NWA.pdf [dostęp: 07.08.2017].
• [41] Smith J., The taking of the Sahara: the role of natural resources in the continuing occupation of Western Sahara, [w:] Western Sahara. Internatonal law, justice and natural recources, (ed.) D. Kingsbury, London and New York 2016, s. 11-31.
• [42] Western Sahara. International law, justice and natural resources, (ed.) by D. Kingsbury, London and New York 2016.
• [43] Woldemariam Y., Africa: Behind Morocco's New Tango With the African Union, 13 January 2017; http://allafrica.com/ stories/201701140241.html [dostęp: 22.07.2017].
• [44] Zając J., Role Unii Europejskiej w regionie Afryki Północnej i Bliskiego Wschodu, Wydawnictwo UW, Warszawa 2010.
• [45] Zatorski M., The Meda Programme in Morocco 12 years on: results, experiences and trends, Barcelona 2008; https://www.files. ethz.ch/isn/90469/The%20Meda%20Programme%20in%20Morocco.pdf [dostęp: 15.07.2017].
• [46] Zunes S., Mundy J., Western Sahara. War, Nationalism and Conflict Irresolution, Syracuse University Press, New York 2010.
• [47] Żukowski A., Pogranicza w Afryce Subsaharyjskiej. Regiony współpracy czy konfliktów, „Forum Politologiczne”, t. 10, INP UWM Olsztyn 2010, s. 225-241.