Kreacje kobiece w powieściach XIX-wiecznej literatki, Józefy ze Śmigielskich Dobieszewskiej

• Authors: Maria Berkan-Jabłońska

Title variants

EN

Female Creations in the Novels by a 19th Woman of Letters, Józefa Dobieszewska, Née Śmigielska

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest omówienie nowego typu bohaterki, jaki pod wpływem zmian światopoglądowych okresu międzypowstaniowego XIX wieku pojawił się w wybranych powieściach Józefy ze Śmigielskich Dobieszewskiej. Kreacje silnych osobowości kobiecych, coraz świadomiej i odważniej definiujących swą tożsamość i wyrażających potrzebę samodzielności, a także kontrastujące z nimi postacie słabnących mężczyzn autorka ukazała na tle szerszej panoramy ówczesnego życia społecznego. W ponowionej lekturze tej prozy zwraca uwagę oryginalny sposób ujęcia kwestii emancypacji oraz zapowiedź nadchodzących tendencji realistycznych. Dorobek cenionej niegdyś redaktorki „Kółka Domowego” rozpatrywany jest jako istotny a zazwyczaj bagatelizowany etap w tradycji kobiecego piśmiennictwa XIX wieku, sytuujący się między twórczością Klementyny Hoffmanowej a pisarstwem Elizy Orzeszkowej.

EN

The aim of the article is a presentation of a new type of woman protagonist which developed under the changes of the worldview taking place between the 19th uprisings in selected novels by Józefa Dobieszewska, née Śmigielska. The creations of strong female personalities, increasingly deliberate and bravely defining their identity and expressing a need for independence, are contrasted with weakening males, both of which the author of the paper sets against a broad panorama of the then social life. Reiteration of the prose attracts attention to an original mode of emancipation presentation and to the foretoken of realistic tendencies. The accomplishment of formerly valued editor of “Kółko Domowe” (“Family Circle”) is researched as a significant though disregarded period in the 19th women periodical tradition situated between Klementyna Hoffmanowa’s creativity and Eliza Orzeszkowa’s writings.

Keywords

EN

Józefa Dobieszewska; "Kółko Domowe [Family Circle]"

• Publisher: Instytut Badań Literackich PAN
• Journal: Pamiętnik Literacki
• Year: 2014
• Volume: 105
• Issue: 2
• Pages: 75-105

Dates

published

2014-06-25

Contributors

author

Maria Berkan-Jabłońska

• Uniwersytet Łódzki

Identifiers

ISSN

0031-0514