Nauczanie religii w szkole w Polsce – analiza wybranych debat medialnych

• Authors: Głuszek‑Szafraniec Dagmara

Title variants

EN

Religious education in school in Poland – analysis of selected media debates

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The aim of this article is to present an analysis of media debates on religious education in a public schools, conducted in polish opinion‑forming newspapers. In the spring 2015 citizen’s initiative “Secular school” initiated changes in a law which allowed to finance religion lessons from public funds. The author tackles a topic from the perspective of the presence of religious education in schools for 25 years. Such approach gives opportunity to confront contemporary views on this issue, presented over the past year in the media, with public opinion research on this subject, conducted since 1990.

Keywords

EN

secular school; religion; public sphere; state; Church

• Publisher: Księgarnia Akademicka
• Journal: Politeja : Pismo Wydziału Studiów Miedzynarodowych i Politycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego
• Year: 2017
• Issue: 46
• Pages: 265-282

Contributors

author

Głuszek‑Szafraniec Dagmara

References

• Biskup apeluje o krzyż w każdej klasie, „Rzeczpospolita” 2015, 14 IX, [online:] http://www4.rp.pl/Kosciol/309149973‑Biskup‑apeluje‑o‑krzyz‑w‑kazdej‑klasie.html.
• Borowik I., Religia jako element tożsamości w warunkach transformacji w Europie Środkowo‑Wschodniej. Perspektywa socjologiczna, [w:] Państwo – społeczeństwo – religia we współczesnej Europie, red. M. Mróz, T. Dębowski, Toruń 2009.
• Boskie i cesarskie. O stosunkach między państwem i kościołem(ami), oprac. M. Grabowska, Komunikat z Badań CBOS nr 48/2015, Warszawa, IV 2015.
• Darda M., Akcja „Świecka szkoła”. Organizatorzy zebrali na razie trzy tysiące podpisów, „Dziennik Łódzki” 2015, 21 IV, [online:] http://www.dzienniklodzki.pl/artykul/3832151,akcja‑swiecka‑szkola‑organizatorzy‑zebrali‑na‑razie‑trzy‑tysiace‑podpisow,id,t.html.
• Dobek‑Ostrowska B., Między politologią i komunikologią. Razem czy osobno? Przypadek studiów porównawczych nad relacjami polityki i mediów w Europie Środkowo‑Wschodniej, „Politeja” 2015, nr 4 (36), [online:] http://dx.doi.org/10.12797/Politeja.12.2015.36.03.
• Ewangelicki miesięcznik przyłącza się do akcji „Świecka szkoła”. „To troska o nasze państwo”, „Gazeta Wyborcza” 2015, 2 IX, [online:] http://wyborcza.p/1,75478,18697564,ewangelicki‑miesiecznik‑przylacza‑sie‑do‑akcji‑swiecka‑szkola.html.
• Hallin D.C., Mancini P., Systemy medialne. Trzy modele mediów i polityki w ujęciu porównawczym, przeł. M. Lorek, Kraków 2007, Media – Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Hess A., Społeczni uczestnicy medialnego dyskursu politycznego w Polsce. Mediatyzacja i strategie komunikacyjne organizacji pozarządowych, Kraków 2013.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., [online:] http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19970780483.
• Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, Rzym, 4 XI 1950, [online:] http://www.strasbourgre.mfa.gov.pl/resource/fedf40b7‑3c0a‑42d2‑8bdf‑296772ce7295.
• Kozub‑Karkut M., Głuszek‑Szafraniec D., Miejsce krzyża w przestrzeni publicznej – analiza wybranych debat, „Studia Religiologica” 2016, nr 49 (1), [online:] http://dx.doi.org/10.4467/20844077SR.16.004.4904.
• Neuberger B. R., Religion and state in Europe and Israel, [w:] Parties, elections and cleavages. Israel in comparative and theoretical perspective, eds. R. Hazan, M. Maor, London 1999, Cass series – Israeli history, politics, and society, 15.
• Pisarek W., Analiza zawartości prasy, Kraków 1983, Biblioteka Wiedzy o Prasie, Seria A, vol. 16.
• Pisarek W., Nowa retoryka dziennikarska, Kraków 2002, Dziennikarstwo i Świat Mediów.
• Pisarek W., O mediach i języku, Kraków 2007, Dziennikarstwo i Świat Mediów.
• Projekt ustawy Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej Ustawy o zmianie ustawy z dnia 7 września 1991 r. w systemie oświaty, [online:] http://liberte.pl/wp‑content/uploads/2015/03/Ustawa.pdf.
• Religia w systemie edukacji, oprac. M. Feliksiak, Komunikat z badań CBOS nr BS/136/2008, Warszawa, IX 2008.
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 marca 2015 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach, Dz.U. 2014, poz. 478, [online:] http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20140000478.
• Sroka J., Deliberacja i rządzenie wielopasmowe. Teoria i praktyka, Wrocław 2009, Acta Universitatis Wratislaviensis, nr 3106.
• Stopka A., Stopka: To nie wyprowadzka religii ze szkół, „Rzeczpospolita”, [online:] http://www4.rp.pl/Publicystyka/309139908‑Stopka‑To‑nie‑wyprowadzka‑religii‑ze‑szkol.html.
• Świecka szkoła, [online:] http://swieckaszkola.liberte.pl.
• Świecka szkoła, profil w mediach społecznościowych, [online:] https://www.facebook.com/swieckaszkola.
• Terlikowska M., Terlikowska: Świecka szkoła niewypałem, Fronda.pl, [online:] http://www.fronda.pl/a/terlikowska‑swiecka‑szkola‑niewypalem,50402.html.
• Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, [online:] http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19910950425.
• Wyrok ETPCz w sprawie „Grzelak przeciwko Polsce”, Helsińska Fundacja Praw Człowieka, [online:] http://www.hfhrpol.waw.pl/precedens/aktualnosci/wyrok‑etpcz‑w‑sprawie‑grzelak‑przeciwko‑polsce.html.
• Sakramentalne życie niewierzących, 17 I 2015.
• Wysoka cena religii w szkole, 26 III 2015.
• Wilk: Lekcje religii powinny być w szkołach, w których chcą tego rodzice, 26 III 2015.
• Palikot: Wycofać religię ze szkół, 28 III 2015.
• Szkoła bez religii? Dlaczego nie, 31 III 2015.
• System nauczania religii trzeba przewietrzyć, 1 IV 2015.
• CBOS: Kościół nie powinien mówić, jak głosować, 2 IV 2015.
• Wiedza religijna zamiast katechezy, 7 IV 2015.
• Czas zacząć budowę nowej laickiej lewicy, 7 IV 2015.
• Projekty SLD o in vitro, ale też edukacji seksualnej i aborcji, 9 IV 2015.
• „Nie chcę, ale muszę” chodzić na religię, 4 V 2015.
• Dotacje na dewiacje, 8 V 2015.
• Pastor będzie mógł pobłogosławić wakacje, 22 V 2015.
• Głódź: Polska musi odbudować zaufanie publiczne, 4 VI 2015.
• Kukiz w parlamencie? Będzie koalicja z PiS, 9 VI 2015.
• Miałeś, Pawle, złoty róg, 7 VII 2015.
• Tomasz Krzyżak: Politycy nie mogą żyć bez Kościoła, 21 VII 2015.
• Adam Bodnar Rzecznikiem Praw Obywatelskich, 24 VII 2015.
• Fikcyjne konsultacje PO z obywatelami, 27 VII 2015.
• Początek zimnej wojny religijnej, 2 VIII 2015.
• Dlaczego wszyscy chcą dobić Pawła Kukiza, 11 VIII 2015.
• Kukiza apel do prezydenta. O referendum, 12 VIII 2015.
• Zjednoczona Lewica: W referendum spytać o religię, 20 VIII 2015.
• „Referenda zabawką w rękach polityków”, 21 VIII 2015.
• Barbara Nowacka o stołówkowych gettach i miliardzie na katechetów, 2 IX 2015.
• Platforma? Szukam poważnych alternatyw, 3 IX 2015.
• Kościół w defensywie, 5 IX 2015.
• Jak komuniści zwalczali Kościół, 6 IX 2015.
• Stopka: To nie wyprowadzka religii ze szkół, 13 IX 2015.
• Trwa konwencja Zjednoczonej Lewicy, 13 IX 2015.
• Biskup apeluje o krzyż w każdej klasie, 14 IX 2015.
• Powstrzymać falę hejtu, 21 IX 2015.
• Kościół ma nadstawiać drugi policzek, 24 IX 2015.
• Jak zohydzić arcybiskupa. Tomasz Krzyżak: Fragment biografii abp. Józefa Michalika, 25 IX 2015.
• 100 tys. podpisów pod inicjatywą „Świecka szkoła”, 29 IX 2015.
• Kluzik‑Rostkowska tropami PRL, 2 X 201
• Poświęcenie szkolnego sztandaru nie narusza dóbr osobistych nauczyciela, 4 X 2015.
• Które projekty obywatelskie ustaw trafią do kosza przed końcem kadencji Sejmu, 9 X 2015.
• Paweł Zalewski: Recepta na klęskę PO, 9 X 2015.
• Nowacka: Nie zabraknie nas w Sejmie, 15 X 2015.
• Przedwyborcza porażka Kościoła, 22 X 2015.
• Liczą się nie tylko starcia jedynek, 22 X 2015.
• Coraz więcej etyki w szkołach, ale religii również. Nie ma jej tylko w 1209 placówkach, 19 I 2015.
• Rekolekcje w szkole. Z taką prośbą wychodzą księża, 19 I 2015.
• Hiszpanie kłócą się o lekcje religii w szkołach, 5 III 2015.
• W Polsce jest już ponad 150 szkół i przedszkoli „przyjaznych rodzinie”. Nie wpuszczają edukatorów
• seksualnych i walczą z gender, 7 III 2015.
• Konkurs z przyrody a pytanie z religii. „Który święty jest patronem ekologów?”, 11 III 2015.
• Chcą, by lekcje religii nie były opłacane przez państwo. Jest obywatelski projekt ustawy, 23 III 2015.
• Na ratunek religii, 25 III 2015.
• „Świecka szkoła”: Tylko pensje katechetów kosztują podatników 1,2 mld zł rocznie, 26 III 2015.
• Wylewanie religii z kąpielą. Polemika z prof. Środą, 27 III 2015.
• Katecheci do kontroli, 31 III 2015.
• Wiecie, czego wasze dzieci uczą się w rzekomo świeckiej szkole? Tak? To posłuchajcie, 2 IV 2015.
• Jan Paweł II – popularny patron szkół i przedszkoli, 2 IV 2015.
• Religia poza szkołą, 3 IV 2015.
• Szkoła powinna stwarzać warunki, które będą sprzyjać dobrym zachowaniom, 6 IV 2015.
• Kościołowi w polityce mówimy „nie”, 7 IV 2015.
• Ogórek na weekend. Zwątpienie w przedszkolach, 11 IV 2015.
• Więcej wiary, księża biskupi!, 11 IV 2015.
• Wykorzystają ciszę wyborczą, by zbierać podpisy przeciw religii w szkołach finansowanej przez
• państwo, 3 V 2015.
• „Świecka szkoła” w Sejmie. 3 tys. podpisów u marszałka, 6 V 2015.
• Uczniowie wyjdą wcześniej ze szkoły, żeby zdążyć na mszę, 11 V 2015.
• Język skolonizowany przez prawicę, 19 V 2015.
• Republika wyznaniowa. O taką Polskę walczymy, 22 V 2015.
• Pytania do Dudy, 12 VIII 2015.
• Nie chcą, by państwo finansowało lekcje religii. Zebrali już ponad 30 tys. podpisów, 17 VIII 2015.
• Filozofia w szkołach. Minister Kolarska‑Bobińska
• ogłosiła program, 17 VIII 2015.
• Nowy arcybiskup na Warmii wprowadza katechezę w salach parafialnych, 21 VIII 2015.
• Biskupi warmińscy dają dobry przykład: religia wraca do salek, 23 VIII 2015.
• Laurka dla religii w szkole, 1 IX 2015.
• Ewangelicki miesięcznik przyłącza się do akcji „Świecka szkoła”. „To troska o nasze państwo”, 2 IX 2015.
• Jażdżewski ze „Świeckiej szkoły”: Niech Kościół sam płaci za religię, 4 IX 2015.
• Etyka czy religia? W szkołach można się uczyć i tego, i tego, 10 IX 2015.
• Świecka szkoła coraz bliżej? Mają już 95 tys. podpisów, 22 IX 2015.
• Religia tak, ale, 23 IX 2015.
• Beata Geppert: Wyprowadzić lekcje religii ze szkół publicznych [Ankieta Wyborczej], 23 IX 2015.
• Prezydent z PO zaskoczył konserwatywny Poznań: chce świeckiej szkoły i poszedł w Marszu
• Równości, 28 IX 2015.
• 100 tys. podpisów pod inicjatywą obywatelską „Świecka szkoła”, 29 IX 2015.
• „Świecka szkoła” zebrała 100 tys. podpisów, 29 IX 2015.
• „Wynegocjowałam powrót drożdżówek do szkół” – chwali się minister edukacji, 1 X 2015.
• „Świecka szkoła” złożyła w Sejmie 150 tys. podpisów. Czy będzie odpowiedz przed wyborami?, 5 X 2015.
• Świecka szkoła – kropla drążąca skały, 5 X 2015.
• Złożono projekt obywatelski dot. zaniechania finansowania religii, 5 X 2015.
• Kto ty jesteś?, 7 X 2015.
• Agnieszka Pomaska: Lekcje religii nie powinny być finansowane z publicznych pieniędzy, 12 X 2015.
• PiS da Kościołowi egzamin z religii na maturze, 14 X 2015.
• Szkoła szczęśliwszych ludzi. Rozmowa z Robertem Kwaśnicą, 17 X 2015.
• Relacje z Kościołem i służba zdrowia głównymi tematami Debaty Liderów dot. wizji państwa, 20 X 2015.
• Piątka za znak krzyża i modlitwę, 20 X 2015.
• Jakiej „religii” powinny się uczyć dzieci w szkole? [List], 26 X 2015.

Identifiers

DOI

10.12797/Politeja.14.2017.46.11