Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

PL EN


2013 | 4(211) | 19-35

Article title

Złożoność nie do udźwignięcia: utopie jedności, utopie różnicy

Authors

Content

Title variants

EN
Unbearable Complexity: Utopias of Unity, Utopias of Difference

Languages of publication

PL

Abstracts

PL
Złożoność społeczna jest jednym z najważniejszych problemów, z jakimi mierzy się dziś socjologia. Tekst rozpoczyna się od krótkiego spojrzenia na źródła naszego dzisiejszego myślenia o złożoności, które prowadzi do diagnozy dwóch podejść do złożoności w socjologii, określonych jako jej redukcja i eskalacja. Następnie krótko zarysowana zostaje analogia między tymi podejściami a dwoma rodzajami wiedzy praktycznej wytwarzanej w odpowiedzi na problem złożoności, czyli utopiami jedności i różnicy. Tekst kończy się próbą odpowiedzi na pytanie, czy zaangażowanie w myśleniu o złożoności nie stanowi przeszkody w jego właściwej diagnozie.
EN
Social complexity is one of the main problems which sociology is facing nowadays. The article begins with a short overview of sources of contemporary ideas of complexity, which leads towards a diagnosis of two sociological approaches to complexity, which are called “reduction” and “escalation” of complexity. Next, a short analogy is drawn between the two approaches and two kinds of practical knowledge produced as an answer to the problem of complexity, which are utopias of unity and utopias of difference. The text concludes with an attempt to answer the question whether the engagement (involvement) in our thinking about complexity is not a handicap in our efforts adequately to diagnose the problem.

Year

Issue

Pages

19-35

Physical description

Contributors

author
  • Instytut Socjologii, Uniwersytet Warszawski, ul. Karowa 18, 00-927 Warszawa

References

  • Agamben, Giorgio. 2013. Se un impero latino prendesse forma nel cuore d' Europa. „La Repubblica”, 13 marca 2013, s. 53 (http://ricerca.repubblica.it/repubblica/archivio/repubblica/2013/03/15/se-un-impero-latino-prendesse-forma-nel.html., dostęp 10 października 2013).
  • Appadurai, Arjun. 2005. Nowoczesność bez granic. Kulturowe wymiary globalizacji. Tłum. Z. Pucek. Kraków: Universitas.
  • Appadurai, Arjun. 2009. Strach przed mniejszościami. Esej o geografii gniewu. Tłum. M. Bucholc. Warszawa: WN PWN.
  • Bauman, Zygmunt. 2012. Kultura jako praxis. Tłum. J. Konieczny. Warszawa: WN PWN.
  • Beck, Ulrich, Anthony Giddens i S. Lash. 2009. Modernizacja refleksyjna. Polityka, tradycja i estetyka w porządku społecznym nowoczesności. Tłum. J. Konieczny. Warszawa: WN PWN.
  • Beck, Ulrich i Edgar Grande. 2009. Europa kosmopolityczna. Społeczeństwo i polityka w drugiej nowoczesności. Tłum. A. Ochocki. Warszawa: Scholar.
  • Blumenberg, Hans. 2009. Praca nad mitem. Tłum. K. Najdek, M. Herer, Z. Zwoliński. Warszawa: Oficyna Naukowa.
  • Bokszański, Zbigniew. 2006. Tożsamości zbiorowe. Warszawa: WN PWN.
  • Bucholc, Marta. 2012. Konserwatywna utopia kapitalizmu. Etyczne iluzje międzywojennego kupiectwa. Warszawa: WN PWN.
  • Durkheim, Emile. 1999. [....] O podziale pracy społecznej. Tłum. K. Wakar. Warszawa: WN PWN.
  • Elias, Norbert. 2003. Zaangażowanie i neutralność. Tłum. J. Stawiński. Warszawa: WN PWN.
  • Elias, Norbert. 2007. An Essay on Time. Trans. Edmund Jephcott. Dublin: Dublin University College Press.
  • Elias, Norbert. 2009. On the Sociogenesis of Sociology. W: N. Elias. Essays III (s. 43–69). Dublin: University College Dublin Press.
  • Elias, Norbert. 2011. The Symbol Theory. Red. R. Kilminster. Dublin: Dublin University College Press.
  • Etzioni, Amitai. 2010. The Normativity of Human Rights is Self-Evident. „Human Rights Quarterly” 1: 187–197.
  • Giddens, Anthony. 2004. Socjologia. Tłum. A. Szulżycka. Warszawa: WN PWN.
  • Kowalski, Krzysztof. 2002. Europa: mity, modele, symbole. Kraków: Międzynarodowe Centrum Kultury.
  • Łuczewski, Michał. 2002. Odwieczny naród. Polak i katolik w Żmiącej. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
  • Maffesoli, Michel. 2008. Czas plemion. Tłum. M. Bucholc. Warszawa: WN PWN.
  • Maffesoli, Michel. 2012. Rytm życia. Wariacje na temat świata wyobraźni ponowoczesnej. Tłum. A. Karpowicz. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
  • Mannheim, Karl. 2008. Ideologia i utopia. Tłum. J. Miziński. Warszawa: Aletheia.
  • McDonald, Mary. 1996. ‘Unity in diversity’. Some tensions in the construction of Europe. „Social Anthropology” 4 (1): 47–60.
  • Mennell, Peter S. 1989. Norbert Elias: Civilization and the Human Self-Image. Oxford: Blackwell.
  • Mills, C. Wright. 2008. Wyobraźnia socjologiczna. Tłum. M. Bucholc. Warszawa: WN PWN.
  • Nowotny, Helga. 2005. The Increase of Complexity and its Reduction: Emergent Interfaces between the Natural Sciences, Humanities and Social Sciences. „Theory, Culture & Society” Vol. 22(5): 15–31.
  • Simmel, Georg. 2005a. Socjologia. Tłum. M. Łukasiewicz. Warszawa: WN PWN.
  • Simmel, Georg. 2005b. Mentalność mieszkańców wielkich miast. W: G. Simmel. Socjologia. Tłum. M. Łukasiewicz. Warszawa: WN PWN.
  • Simmel, Georg. 2007. Kryzys kultury. W: G. Simmel. Filozofi a kultury. Wybór esejów. Tłum. W. Kunicki. Kraków: Wydawnictwo UJ.
  • Szacki, Jerzy. 2012 [1968]. Kontrrewolucyjne paradoksy. Wizje świata francuskich antagonistów Wielkiej Rewolucji 1798-1815. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
  • Szacki, Jerzy. 2000. Spotkania z utopią. Warszawa: Wydawnictwo sic!
  • Tarkowska, Elżbieta. 1992. Współczesna socjologia polska wobec antropologii kulturowej, czyli perspektywy i ograniczenia antropologii Polski współczesnej. W: Socjologia a antropologia. Stanowiska i kontrowersje. Red. E. Tarkowska. Wrocław: „Wiedza o Kulturze”.
  • Tocqueville, de Alexis. 2005. Dawny ustrój i rewolucja. Tłum. H. Szymańska-Grossowa. Warszawa: Aletheia.
  • Tönnies, Ferdinand. 2008. Wspólnota i stowarzyszenie. Rozprawa o komunizmie i socjalizmie jako empirycznych formach kultury. Tłum. M. Łukasiewicz. Warszawa: WN PWN.
  • Turner, Jonathan i Jan E. Stets. 2009. Socjologia emocji. Tłum. M. Bucholc. Warszawa: WN PWN.
  • Urry, John. 2009. Socjologia mobilności. Tłum. J. Stawiński. Warszawa: WN PWN.
  • Urry, John. 2005. The Complexity Turn. „Theory, Culture & Society” Vol. 22(5): 1–14.
  • Weber, Max. 1998. Polityka jako zawód i powołanie. Tłum. A. Kopacki i P. Dybel. W: tegoż, Polityka jako zawód i powołanie. Red. Z. Krasnodębski. Kraków: Znak.
  • Winkler, Heinrich A. 2013. Macht, Moral und Menschenrechte. Über Werte und Interessen in der deutschen Außenpolitik. „Internationale Politik“ 4, Juli/August 2013, s. 116–127.
  • Znaniecki, Florian. 1986. Wybór pism. W: J. Szacki. Znaniecki. Warszawa: Wiedza Powszechna.

Document Type

Publication order reference

Identifiers

YADDA identifier

bwmeta1.element.desklight-0c3764df-3cd8-40f8-a611-45edfcfee29e
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.