Metoda refleksyjnej równowagi. Część I: prezentacja metody

• Authors: Artur Szutta

Title variants

EN

Reflective equilibrium. Part one: Explaining the method

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Przedmiotem niniejszego artykułu jest tzw. metoda refleksyjnej równowagi, wprowadzona do dyskursu w etyce i filozofii społecznej przez Johna Rawlsa, która zdaniem jej zwolenników daje możliwość korygowania i uzasadnienia naszych przekonań etycznych. Polega ona na identyfikowaniu tzw. rozważnych sądów moralnych, formułowania zasad moralnych eksplikujących te sądy oraz usuwaniu sprzeczności pomiędzy tymi sądami, zasadami, ale także istotnymi dla nich filozoficznymi i niefilozoficznymi teoriami. Ostateczny wynik dopasowywania tych trzech elementów stanowi swoiste ekwilibrium, oznaczające ich wzajemne wspieranie się i uwiarygodnianie. Pomimo licznego grona zwolenników (J. Rawls, N. Daniels, R. Dworkin) metoda refleksyjnej równowagi spotkała się z silną krytyką (np. R.M. Hare, P. Singer, czy R.B. Brandt) wskazującą na kołowatość tej metody oraz jej przyczynianie się do relatywizmu moralnego. Tekst otwiera serię trzech artykułów, których celem jest obrona metody refleksyjnej równowagi. Pierwszy krok w realizacji tego celu stanowi rzetelna prezentacja samej metody.

EN

The article concerns the method of reflective equilibrium which, according to its advocates, allows for correcting and justifying our ethical views. Generally speaking, it consists in the identification of our considered moral judgements, the formulation of moral principles that explicate these judgements, and the elimination of conflicts between them and any relevant background theories. The result of this process of adjustment is an equilibrium in which these elements support and justify each other. Despite a number of advocates (J. Rawls, N. Daniels, R. Dworkin), the method has been heavily criticized (for example by R. M. Hare, P. Singer, or R. B. Brandt), the objections being that it is an example of a vicious circle or that it justifies ethical relativism. This article opens a series of three papers which aim to defend the method. The first step to realize this goal is to present and explain the method itself.

Keywords

PL

refleksyjna równowaga; rozważne sądy moralne; John Rawls

EN

reflective equilibrium; considered moral judgements; John Rawls

• Publisher: Instytut Filozofii - Uniwersytet Jagielloński
• Journal: Diametros
• Year: 2013
• Issue: 35
• Pages: 129-149

Contributors

author

Artur Szutta

• Uniwersytet Gdański

References

• Audi [2007] – Robert Audi, Intuitionism, Pluralism, and the Foundations of Ethics, [w:] Foundations of Ethics. An Anthology, R. Shafer-Landau (ed.), Balckwell 2007, s. 402-419.
• Brandt [1979] – R.B. Brandt, A Theory of the Good and the Right, Oxford University Press, Oxford 1979.
• Brandt [1990] – R.B. Brandt, The Science of Man and Wide Reflective Equilibrium, “Ethics” (100) 1990, s. 259-278.
• Brink [1989] – D.O. Brink, Moral Realism and the Foundations of Ethics, Cambridge University Press, Cambridge 1989.
• Daniels [1996] – N. Daniels, Justice and Justification, Reflective Equilibrium in Theory and Practice, Cambridge University Press, Cambridge 1996.
• DePaul [1987] – M. DePaul, Two Conceptions of Coherence Methods in Ethics, “Mind” (96) 1987, s. 463-481.
• DePaul [1993] – M. DePaul, Balance and Refinement: Beyond Coherence Methods of Moral Inquiry, Routledge, Florence KY 1993.
• DePaul [1998] – M. DePaul, Why Bother with Reflective Equilibrium?, [w:] Rethinking Intuition, M. DePaul, W. Ramsey (eds), Rowman & Littlefield Publishers Inc., 1998.
• DePaul [2006] – M.R. DePaul, Intuitions in Moral Inquiry, [w:] Ethical Theory, David Copp (ed.), Oxford University Press, Oxford 2006, s. 596-623.
• Dworkin [1989] – R. Dworkin, The Original Position, [w:] Reading Rawls. Critical Studies on Rawls’ ‘A Theory of Justice’, N. Daniels (ed.), Basic Books, New York 1989, s. 124-140.
• Freeman [2007] – S. Freeman, Rawls, Routledge, London 2007.
• Goodman [1955] – N. Goodman, Fact, Fiction, and Forcast, Harvard University Press, Cambridge 1955.
• Halsett [1987] – W. Halsett, What is Wrong with Reflective Equilibria?, “The Philosophical Quarterly” (37) 1987, s. 305-311.
• Hare [1989] – R.M. Hare, Rawls’s Theory of Justice, [w:] Reading Rawls, Critical Studies on Rawls’ ‘A Theory of Justice’, N. Daniels (ed.), Basic Books, New York 1989, s. 81-107.
• Huemer [2005] – M. Huemer, Ethical Intuitionism, Palgrave Macmillan, 2005.
• Philips [1994] – M. Philips, Between Universalism and Skepticism: Ethics As Social Artifact, Oxford University Press, Cary, NC 1994.
• Rawls [1993] – J. Rawls, Teoria sprawiedliwości, tłum. M. Panufnik, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1993.
• Rawls [1998] – J. Rawls, Liberalizm polityczny, tłum. A. Romaniuk, PWN, Warszawa 1998.
• Rawls [1999] – J. Rawls, A Theory of Justice. Revised Edition, The Belknap Press of Harvard University Press, Cambridge, Mass. 1999.
• Rawls [2001a] – J. Rawls, The Outline of a Decision Procedure for Ethics, “The Philosophical Review” (60) 1951, s. 177-197; [przedrukowany w:] J. Rawls, Collected Papers, S. Freeman (ed.), Harvard University Press, Cambridge Mass. 2001, s. 1-19.
• Rawls [2001b] – J. Rawls, The Independence of Moral Theory, “The Philosophical Review” (60) 1951, s. 177-197; [przedrukowany w:] J. Rawls, Collected Papers, S. Freeman (ed.), Harvard University Press, Cambridge Mass. 2001, s. 286-302.
• Scanlon [2003] – T.M. Scanlon, Rawls on Justification, [w:] The Cambridge Companion to Rawls, S. Freeman (ed.), Cambridge University Press, New York 2003, s. 139-167.
• Singer [1974] – P. Singer, Sidgwick and Reflective Equilibrium, “Monist” (58) 1974.
• Singer [2005] – P. Singer, Ethics and Intuition, “The Journal of Ethics” (9) 2005, s. 331-352.
• Szutta [2010] – A. Szutta, Cnota rozsądności, [w:] Współczesna etyka cnót: możliwości i ograniczenia, red. Natasza Szutta, Wydawnictwo Naukowe Semper, Warszawa 2010, s. 195-204.
• Szubka [2009] – T. Szubka, Filozofia analityczna. Koncepcje, metody, ograniczenia, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2009.

Identifiers

DOI

10.13153/diam.35.2013.513