Wybrane koncepcje władzy i ich aplikacja w badaniach nad polskim sredniowieczem - przykład Ostrowa Lednickiego

• Authors: Ciesielska Adriana

Title variants

EN

Selected Theoretical Models of Power, Authority and Control and Their Application to the Research on the Polish Middle Ages – Example of Ostrów Lednicki (Lednica Holm)

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The purpose of this article is the most many-sided multidimensional possible definition of the notion of power which is frequently applied in the historical literature. Then the work is aimed at the application of basic social theories relating to power to the general research on the Early Middle Ages in Poland. Interpretation of the architectural layout on Ostrów Lednicki (Lednica Holm) is its more specific example. The article is divided into three parts. First one deals with various contemporary models of power. The author’s attention is paid to the three-dimensional theories of power which claim that the power can be understood not only as an institution but also as the network of relations in the society as well as the influence of some people on others, enabling to modify their attitude and conduct. So broad a definition of the notion of power offers an opportunity to single out several planes on which the power may be analysed. These are: authority over society, control over space, control of body or control of memory. Second and third parts of the article present individual concepts of power referring to the source material available – both to the written records and to the archaeological findings. This makes it possible to disregard the limitations connected with the objectification of power – i.e. the concept of political power under which such notions as: authority, control, influence, manipulation, violence are meant. Such model is most often applied in the humanities.

• Publisher: Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
• Journal: Studia Lednickie
• Year: 2011
• Volume: 10
• Pages: 29-56

Dates

published

2011

Contributors

author

Ciesielska Adriana

• Wydział Pedagogiczno-Artystyczny w Kaliszu
• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

References

• Anonim tzw. Gall. 1989. Kronika polska. Wrocław.
• Adorno T.W. 1986. Dialektyka negatywna. Warszawa.
• Banaszkiewicz J. 1985. Podanie o Piaście i Popielu. Studium porównawcze nad wczesnośredniowiecznymi tradycjami dynastycznymi. Warszawa.
• Bernstein B. 1990. Odtwarzanie kultury. Warszawa.
• Bourdieu P., Wacquant L.J.D. 1999. Zaproszenie do socjologii refleksyjnej. Warszawa.
• Burke P. 2000. Historia i teoria społeczna. Warszawa.
• Chrapek M. 2005. Archeologia kobiecego ciała w przestrzeni średniowiecznego miasta w Polsce (maszynopis pracy magisterskiej Archiwum UAM, Poznań).
• Cleassen H.J.M., Skalnik P. 1978. The Elary state. Hague.
• Dalewski Z. 1996. Władza, przestrzeń, ceremoniał. Miejsce i uroczystość inauguracji władcy w Polsce średniowiecznej do końca XIV wieku. Warszawa.
• Dybel P. 2006. „Zagadka drugiej płci”. Spory wokół różnicy seksualnej w psychoanalizie i feminizmie. Warszawa.
• Earle T. 1991. The Evolution of Chiefdoms; [w:] T. Earle (red.) Chiefdoms: Power, Economy and Ideology. Cambridge.
• Eco U. 1994. Sztuka i piękno w średniowieczu. Kraków.
• Fałkowski W. 1999. Władza i polityka w królestwie zachodniofrankijskim na przełomie IX i X wieku. Warszawa.
• Foucault M. 1998. Historia seksualności. t. I. Warszawa
• Freud Z. 1976. Poza zasadą przyjemności. Warszawa.
• Freud Z. 1977. Totem i tabu. Warszawa.
• Freud Z. 1995 Kultura jako źróło cierpień. Warszawa.
• Giddens A. 1984. The Constitution of Society. The Outline of the Theory of Structuration. London.
• Górecki J. 1993. Lednicki ośrodek rezydencjonalny w czasach panowania Mieszka I, KW t. 62, z. 3, s. 24 – 32.
• Górecki J. 2000. Dyskusja [w:] H. Samsonowicz (red.) Ziemie polskie w X wieku i ich znaczenie w kształtowaniu się nowej mapy Europy. Warszawa, s. 412 – 419.
• Górecki J. 2001. Gród na Ostrowie Lednickim na tle wybranych ośrodków grodowych pierwszej monarchii piastowskiej. BSL t. 7, Poznań.
• Hani J. 1994. Symbolika świątyni chrześcijańskiej. Kraków.
• Heidegger M. 1977. Budować, mieszkać, myśleć. Eseje wybrane. Warszawa.
• Hobbes T. 1954. Lewiatan. Warszawa.
• Kowalski T. (tłum.). 1945. Ibrahima ibn Jakuba relacja z podroży do krajów słowiańskich w przekazie al.-Bekriego. Kraków.
• Krawiec A. 2000. Seksualność w średniowiecznej Polsce. Poznań.
• Kristiansen K. 1991. Chiefdoms, States and systems of evolutions; [w:] T. Earle (red.) Chiefdoms: Power, Economy and Ideology. Cambridge.
• Kurnatowska Z. 2002. Początki Polski. Poznań.
• Kurbis B. 2001. Dagome iudex – studium krytyczne; [w:] Na progach historii. Poznań, t. II, s. 9 – 87.
• Labuda G. 1998. Studia nad początkami państwa polskiego. Wrocław.
• Labuda G. 1999. Słowiańszczyzna starożytna i wczesnośredniowieczna. Antologia tekstów źródłowych. Poznań.
• Labuda G. 2002. Mieszko I. Wrocław.
• Levi – Strauss C. 1970. Antropologia strukturalna. Warszawa.
• Locke J. 1992. Dwa traktaty o rządzie. Warszawa.
• Lyotard J.F. 1997. Kondycja ponowoczesna. Warszawa.
• Łowmianski H. 1979. Religia Słowian i jej upadek (VI – VII w). Warszawa.
• Mann M. 1993. The Sources of Social Power. Cambridge, t. II, s. 2 – 10.
• Merleau – Ponty M. 1962. The Phenomenology of Perception. New York.
• Merleau – Ponty M. 1963. The Structure of Behaviour. Boston.
• Modzelewski K. 1975. Dziedzictwo plemienne w ustroju Polski Piastowskiej, KHKM t. 23, z. 3, s. 351 – 383.
• Modzelewski K. 2000. Organizacja gospodarcza państwa piastowskiego. Poznań.
• Pawleta M. 2000. Badania stosunków społecznych w perspektywie „gender archaeology” na przykładzie obrządów pogrzebowych społeczności okresu przedrzymskiego i wpływów rzymskich na Pomorzu Wschodnim: Pruszcz Gdański stan. 10 (maszynopis pracy magisterskiej, Archiwum UAM, Poznań).
• Pawleta M. 2005. Koncepcje dziecka i dzieciństwa w perspektywie badan archeologicznych neolitu środkowoeuropejskiego (maszynopis pracy doktorskiej, Archiwum UAM Poznań).
• Radniecki P. 2004 Władza we wczesnośredniowiecznej Polsce na przykładzie zespołu architektonicznego z Ostrowa Lednickiego (maszynopis pracy magisterskiej, Archiwum UAM Poznań).
• Renfrew C. 1974. Beyond a subsistence economy: the evolution of social organisation in prehistoric Europe; [w:] C. Moore (red.) Reconstructing complex societies: an archaeological colloquium. Ann Arbor.
• Roux J.P. 1998. Król. Mity i symbole. Warszawa.
• Różański A. 2001. Stan badan nad wczesnopiastowskimi „palatiami” w Polsce. (maszynopis pracy magisterskiej w archiwum UAM w Poznaniu). Poznań
• Sochacki J. 2003. Stosunki publicznoprawne miedzy państwem polskim a Cesarstwem Rzymskim w latach 963 – 1102. Słupsk – Gdańsk.
• Strzelczyk J. 2000. Zjazd gnieźnieński. Poznań.
• Strzelczyk J. 2000. Otton III. Poznań.
• Topolski J. 1992. Historia Polski. Warszawa.
• Tymieniecki K. 1951. Ziemie polskie w starożytności: ludy i kultury najdawniejsze. Poznań.
• Urbańczyk P. 2000. Władza i polityka we wczesnym średniowieczu. Wrocław.
• Wróbel Sz. 2002. Władza i rozum. Stadia rozwojowe krytycznej teorii społecznej. Poznań.
• Wrzesiński J. 1993. Topografia Ostrowa Lednickiego [w:] K. Żurowska (red.) U progu chrześcijaństwa w Polsce. Ostrów Lednicki. t. 1, s. 33 – 40. Kraków
• Wrzosek W. 1995. Historia – kultura – metafora. Powstanie nieklasycznej historiografii. Wrocław.
• Zapłata R. 2005. Wstępne wyniki badań z zastosowaniem analizy widoczności (viewshed analysis) dla obszaru Ostrowa Lednickiego we wczesnym średniowieczu; SL t. VIII, s. 35 – 68.
• Zientara B. 1985. Świt narodów europejskich. Powstawanie świadomości narodowej na obszarze Europy pokarolińskiej. Warszawa.
• Žižek S. 2001. Wzniosły obiekt ideologii. Wrocław.

Identifiers

ISSN

0860-7893