Stanisław Lem i biologiczna wzniosłość. Biologia, technologia, fantastyka naukowa

• Authors: Gomel Elana

Title variants

EN

Stanislaw Lem and the Biological Sublime. Biology, Technology, Science Fiction

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

This article introduces the concept of the biological sublime and argues that it is central to Stanislaw Lem’s science-fictional poetics. The biological sublime is an aesthetic reaction to the monstrous body conceptualized in terms derived from the aesthetic theories of Burke, Kant, Lyotard, and Barthes. This reaction fuses attraction and repulsion, awe and horror. It transcends the moral calculus of good and evil but has profound ethical implications as it grapples with the concept of the “totally Other” beyond human understanding. The article discusses the visual poetics of Lem’s major novels Solaris, Eden, and Fiasco, alongside lesser-known works such as the story Darkness and Mildew and the Twenty-second Voyage of Ijon Tichy. It suggests that Lem’s deployment of the biological sublime offers important clues to understanding our ambivalent relationship with biotechnology and our perennial fascination with monster movies.

Keywords

EN

Stanislaw Lem; science fiction; Solaris; Eden; Fiasco; Darkness and Mildew; Ijon Tichy; the sublime; the biological sublime

• Publisher: Ośrodek Badawczy Facta Ficta
• Journal: Creatio Fantastica
• Year: 2018
• Issue: 2(59)
• Pages: 57-68

Contributors

author

Gomel Elana

• Tel-Aviv University

translator

Tokarski Mateusz

References

• Lem Stanisław, Eden, Warszawa: Iskry 1959.
• Burke Edmund, Dociekania filozoficzne o pochodzeniu naszych idei wzniosłości i piękna, przekł. Piotr Graf, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1968.
• Lyotard Jean-François, Wzniosłość i awangarda, przekł. Marek Bieńczyk, „Teksty Drugie” 1996 , nr 2–3 (38–39), ss. 173–189.
• Barthes Roland, Image — Music — Text, New York: Hill and Wang 1977.
• Cohen Jeffrey Jerome, Monster Theory: Reading Culture, Minneapolis: Minnesota University Press 1996.
• Lem Stanisław, Lem o adaptacji Soderbergha, online: Lem.pl, https://solaris.lem.pl/o-lemie/adaptacje/solaris-soderbergh/394-lem-o-adaptacji-soderbergha [dostęp: 15.07.2019].
• Bereś Stanisław, StanisławLem, Tako rzecze… Lem Rozmowy ze Stanisławem Beresiem, Kraków: Wydawnictwo Literackie 2002.
• Lem Stanisław, Ciemność i pleśń, w: tegoż, Ciemność i pleśń, Kraków: Wydawnictwo Literackie 1988.
• Lem Stanisław, Fiasko, Kraków: Wydawnictwo Literackie 1987.
• Gomel Elana, Science Fiction, Alien Encounters, and Ethics of Posthumanism: Beyond the Golden Rule, New York: Palgrave Macmillan 2014.
• Lem Stanisław, Solaris, Kraków: Wydawnictwo Literackie 1999.
• Immanuel Kant, Krytyka władzy sądzenia, przekł. Jerzy Gałecki, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2004.
• Noël Carroll, Filozofia horroru albo paradoksy uczuć, przekł. Mirosław Przylipiak, Gdańsk: Słowo/obraz terytoria 2004.
• Lyotard Jean-François, Lessons on the Analytic of the Sublime, przekł. Elizabeth Rottenberg, Stanford: Stanford University Press 1994.
• Lem Stanisław, Summa technologiae, Kraków: Wydawnictwo Literackie 1974.
• Camporesi Silvia, Genome Editing, Bioethics, Policy and Politics in the UK and in the US, onli­ne: Huffington Post, http://www.huffingtonpost.com/silvia-camporesi/genome-editing-bioethics-_b_8163840.html [dostęp: 15.07.2019].
• Hayden Erika Check, Should You Edit Your Children’s Genes?, online: Nature, http://www.nature.com/news/should-you-edit-your-children-s-genes-1.19432 [dostęp: 15.07.2019].
• Lem Stanisław, Dzienniki gwiazdowe, Warszawa: Interart 1994.
• Cruz Ronald Allan Lopez, Mutations and Metamorphoses: Body Horror is Biological Horror, „Journal of Popular Film and Television” 2012, t. 40, nr 4, ss. 160–168.

Identifiers

DOI

10.5281/zenodo.3311691