Analiza transakcyjna jako metoda diagnostyki edukacyjnej

• Authors: Niemierko Bolesław
• Languages of publication: PL EN

Abstracts

EN

Transactional Analysis (TA) can serve both as the theoretical basis and the practical method of drawing distinctions between various kinds of personal interactions, particularly those which constitute educational processes. TA steadily gains recognition among teachers. The perspectives of TA applications in education include not only a selection of teaching methods and teacher/student classroom communication patterns but also spontaneous interactions in peer groups conductive to social learning. The paper presents a concept of applying TA to identify learning models within Okoń’s multi-sided education theory: (alpha) by acquiring, (beta) by doing, (gamma) by discovering, and (delta) by experiencing. A teacher is broadly understood here as every person who delivers verbal or written instructions, both directly and by means of a textbook or the Internet. The whole area of educational diagnostics, e.g. the theory and practice of recognizing contexts, runs, and learning outcomes, may benefit from transactional analysis.

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Jana Długosza w Częstochowie
• Journal: Edukacyjna Analiza Transakcyjna
• Year: 2013
• Issue: 2
• Pages: 29-40

Contributors

author

Niemierko Bolesław

• Elbląska Uczelnia Humanistyczno-Ekonimiczna

References

• Benjamin H. (1939), The saber-tooth curriculum, McGraw-Hill, New York, tłum. pol. Edukacja jaskiniowców (1998), Żak, Warszawa.
• Domżalska P. (2009), Modele uczenia się w szkole podstawowej i gimnazjum, nieopublikowana praca licencjacka, AMW, Gdynia.
• Dudzikowa M. (1993), Praca młodzieży nad sobą, Terra, Warszawa.
• Gilly M. (1987), Nauczyciel – uczeń. Role instytucjonalne a reprezentacje, PWN, Warszawa.
• Jagieła J. (2011a), Wprowadzenie, [w:] J. Jagieła (red.), Analiza transakcyjna w edukacji, Wyd. im. S. Podobińskiego Akademii im. Jana Długosza, Częstochowa.
• Jagieła J. (2011b), Transakcyjny model w procesie wielostronnego nauczania-uczenia się, [w:] J. Jagieła (red.), Analiza transakcyjna w edukacji, Wyd. im S. Podobińskiego Akademii im. Jana Długosza, Częstochowa.
• Jagieła J. (2012a), Słownik analizy transakcyjnej, Wyd. im. S. Podobińskiego Akademii im. Jana Długosza, Częstochowa.
• Jagieła J. (2012b), Od redakcji, „Edukacyjna Analiza Transakcyjna”, nr 1.
• Janowski, A. (2002), Poznawanie uczniów. Zdobywanie informacji w pracy wychowawczej, wyd. 5, rozszerzone, Fraszka Edukacyjna, Warszawa.
• Jarosz, E., Wysocka, E. (2006), Diagnoza psychopedagogiczna. Podstawowe problemy i rozwiązania, Żak, Warszawa.
• Jaszewski M. (2009), Uczenie się w technikum i liceum ogólnokształcącym, nieopublikowana praca licencjacka, AMW, Gdynia.
• Kahneman, D. (2012), Pułapki myślenia. O myśleniu szybkim i wolnym, Media Rodzina, Poznań.
• Kairow I. (red.) (1950), Pedagogika, t. 1, Nasza Księgarnia, Warszawa.
• Kasprzyczak J. (2012), Psychologiczne znaki zauważenia: „strouki” otrzymywane przez uczniów od nauczyciela a samoocena uczniów, „Edukacyjna Analiza Transakcyjna”, nr 1.
• Key E. (1928), Stulecie dziecka, Nasza Księgarnia, Warszawa.
• Klus-Stańska D. (2002), Konstruowanie wiedzy w szkole, Wyd. Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn.
• Lewowicki T. (1977), Indywidualizacja kształcenia. Dydaktyka różnicowa, PWN, Warszawa.
• Łęski Z. (2012), Transakcje nauczyciel – uczeń w wybranych teoriach dydaktycznych, „Edukacyjna Analiza Transakcyjna”, nr 1.
• Nawroczyński B. (1930), Zasady nauczania, Książnica Atlas, Lwów.
• Niemierko B. (1975), Testy osiągnięć szkolnych. Podstawowe pojęcia i techniki obliczeniowe, WSiP, Warszawa.
• Niemierko B. (1994), Poznawcze hierarchie osiągnięć uczniów jako podstawa skal ocen, [w:] B. Niemierko (red.), Diagnostyka edukacyjna, Wyd. Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
• Niemierko, B. (1999), Pomiar wyników kształcenia, WSiP, Warszawa.
• Niemierko B. (2006), Obszar 3: Uwarunkowania psychologiczne zróżnicowania wyników egzaminów zewnętrznych. Temat 3: Poznawcze hierarchie osiągnięć ucznia (modele alfa, beta, gamma, delta) a wyniki egzaminów zewnętrznych, Maszynopis, Pentor.
• Niemierko B. (2007), Kształcenie szkolne. Podręcznik skutecznej dydaktyki, WAiP, Warszawa.
• Niemierko B. (2009), Diagnostyka edukacyjna. Podręcznik akademicki, PWN, Warszawa.
• Niemierko B. (2013), Diagnostyka edukacyjna duża i mała, [w:] B. Niemierko, M.K. Szmigel (red.), Polska edukacja w świetle diagnoz prowadzonych z różnych perspektyw badawczych, PTDE, Kraków.
• Niemierko, B., Walukiewicz, S. (2011), Jak mierzyć kapitał ludzki? Ewaluacyjne perspektywy operacjonalizacji pojęć ekonomicznych, [w:] B. Niemierko, M.K. Szmigel (red.), Ewaluacja w edukacji: koncepcje, metody, perspektywy, PTDE, Kraków.
• Okoń W. (1967), Podstawy wykształcenia ogólnego, Nasza Księgarnia, Warszawa.
• Okoń W. (red.) (1971), System dydaktyczny, PZWS, Warszawa.
• Ornstein A.C., Hunkins F.P. (1998), Program szkolny. Założenia, zasady, problematyka, WSiP, Warszawa.
• Paluchowski W.J. (2001), Diagnoza psychologiczna. Podejście ilościowe i jakościowe, Scholar, Warszawa.
• Paluchowski W.J. (2007), Diagnoza psychologiczna. Proces – narzędzia – standardy, WAiP, Warszawa.
• Pankowska D. (2012), Analiza transakcyjna w edukacji czy edukacyjna analiza transakcyjna? Próba porządkowania znaczeń, „Edukacyjna Analiza Transakcyjna”, nr 1.
• Pierzchała, A., Sarnat-Ciastko, A. (2011), Egogram strukturalny. Kwestionariusz samooceny stanów Ja (wersja eksperymentalna), [w:] J. Jagieła (red.), Analiza transakcyjna w edukacji, Wyd. im. S. Podobińskiego Akademii im. Jana Długosza, Częstochowa.
• Roman, M. (2009), Uczenie się w szkole podstawowej na wsi i w mieście, nieopublikowana praca licencjacka, AMW, Gdynia.
• Strelau J. (red.) (2000), Psychologia. Podręcznik akademicki, GWP, Gdańsk.
• Suchańska, A. (2007), Rozmowa i obserwacja w diagnozie psychologicznej, WAiP, Warszawa.
• Szczepański P. (2009), Trafność teoretyczna modeli uczenia się, nieopublikowana praca licencjacka, AMW, Gdynia.
• Szmidt K. J. (2007), Pedagogika twórczości, GWP, Gdańsk.
• Tomaszewski T. (red.) (1976), Psychologia, PWN, Warszawa.
• Uścińska B, (2012), Nauczycielskie okopy Świętej Trójcy, „Edukacyjna Analiza Transakcyjna”, nr 1.
• Walukiewicz, S. (2010), Kapitał ludzki. Skrypt akademicki, IBS PAN, Warszawa.
• Walukiewicz, S. (2012), Kapitał społeczny. Skrypt akademicki, IBS PAN, Warszawa.
• Wojciszke B. (2002), Człowiek wśród ludzi. Zarys psychologii społecznej, Scholar, Warszawa.
• Wojciszke B. (2012), Psychologia społeczna, Scholar, Warszawa.
• Wysocka E. (2009), Diagnoza w resocjalizacji, PWN, Warszawa.
• Wysocka E. (2013), Diagnostyka pedagogiczna. Nowe obszary i rozwiązania, Impuls, Kraków.
• Zaczyński W.P. (1988), Metodologiczna tożsamość dydaktyki, WSiP, Warszawa.
• Zaczyński W.P. (1990), Uczenie się przez przeżywanie, WSiP, Warszawa.
• Znaniecki F. (1928), Socjologia wychowania, t. 1, Książnica Atlas, Warszawa.