Zmiana społeczna a zjawisko nierówności szans edukacyjnych u progu lat dwudziestych XXI wieku. Zarys problematyki

• Authors: Bandoła Łukasz

Title variants

EN

Social change and inequality of educational opportunities at the beginning of the twenty-first century. Outline of the proble

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Autor podejmuje próbę zidentyfikowania nowych typów nierówności szans edukacyjnych u progu lat dwudziestych XXI wieku. Podstawowym założeniem artykułu jest stwierdzenie, że trwająca bez przerwy zmiana społeczna stwarza nowe nierówności dotyczące szans edukacyjnych, a dotychczasowe nierówności ulegają przeobrażeniom i mają znaczący wpływ na edukację ustawiczną dorosłych. Autor stawia tezę, że kwestia wychowania młodzieży jest obecnie sferą najbardziej zaniedbaną w systemie edukacji, a tym samym może stanowić pierwotną przyczynę występowania nierówności edukacyjnych. Autor do nowych typów nierówności szans edukacyjnych zalicza m.in. wykluczenie cyfrowe czy brak umiejętności mądrego wykorzystywania nowych technologii. Zaznacza przy tym, że w dalszym ciągu mamy do czynienia z ewolucją dotychczas występujących zjawisk, takich jak złe warunki mieszkaniowe uczniów czy zbyt mała ilość czasu poświęcanego dzieciom przez rodziców. Autor w konkluzji stwierdza, że podstawowym problemem jest właściwa identyfikacja aktualnie występujących nierówności edukacyjnych, a przede wszystkim projekcja możliwych do wystąpienia nierówności edukacyjnych w przyszłości, które mają znaczenie w perspektywie kształcenia całożyciowego.

EN

The author attempts to identify new types of inequality of educational opportunities at the beginning of the twenty-first century. The basic premise of the article is the statement that social change creates new inequalities in educational opportunities. Additionally, the existing inequalities undergo transformation and have a significant impact on the lifelong learning of adults. The author puts forward a thesis that education of young people is currently the most neglected sphere in the education system, and thus may be the primary cause of educational inequalities. The author considers digital exclusion and lack of technological skills as the new types of inequality of educational opportunities. He also points out that we are still dealing with the poor living conditions of students and parental negligence. The author concludes that it is crucial to perform a correct identification of the currently existing educational inequalities and forecast possible educational inequalities in the future, which will be important from the perspective of the lifelong learning.

Keywords

PL

zmiana społeczna; nierówności edukacyjne; szanse edukacyjne,; edukacja ustawiczna; edukacja całożyciowa; nauczanie; wychowanie; wyrównywanie szans edukacyjnych; system edukacji; system wartości

EN

social change; educational inequalities; educational opportunitie; lifelong; education, teaching; upbringing; equalizing educational opportunities; education system; system of values

• Publisher: Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Technologii Eksploatacji, Radom
• Journal: Edukacja Ustawiczna Dorosłych
• Year: 2020
• Issue: 3
• Pages: 169-179

Contributors

author

Bandoła Łukasz

• Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

References

• Arendt H. (1994). Między czasem minionym a przyszłym. Osiem ćwiczeń z myśli politycznej. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.
• Gromkowska-Melosik, A., Szymański, M.J. (red.) (2014). Edukacja i nierówność. Trajektorie sukcesu i marginalizacji. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
• Górniak J. (red.) (2015). Polski rynek pracy – wyzwania i kierunki działań na podstawie badań Bilans Kapitału Ludzkiego 2010–2015. Warszawa – Kraków: Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości. Kwiecińska, R., Łukasik, J. M. (red.) (2012). Zmiana społeczna: edukacja – polityka oświatowa – kultura. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego.
• Łażewska D. (red.) (2013). Autorytet w wychowaniu i edukacji. Józefów: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Gospodarki Euroregionalnej im. Alcide De Gasperi.
• Ocetkiewicz, I., Wnęk-Gozdek, J., Wrzeszcz, N. (red.) (201Szkoła. Współczesne kontekst interpretacyjne. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Pedagogicznego.
• Potyrała K., Żeber-Dzikowska I. (2018). Nowe obszary wolności i zniewolenia człowieka. Wybrane aspekty biologiczno – społeczno – edukacyjne. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Pedagogicznego.
• Skibińska E., Solarczyk-Szwec H., Stopińska-Pająk A. (red.) (2014). Teoria i praktyka edukacji dorosłych w procesie zmian. Materiały z II Zjazdu Andragogicznego. Toruń, 15–16.05.2013 r. Biblioteka Edukacji Dorosłych, Tom 45. Warszawa – Bydgoszcz: Akademickie Towarzystwo Andragogiczne, Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy.
• Sztompka P. (2010). Socjologia zmian społecznych. Kraków: Wydawnictwo „Znak”.
• Sztompka, P. (2016). Kapitał społeczny. Teoria przestrzeni międzyludzkiej. Kraków: Wydawnictwo „Znak”.
• Szymański M.J. (1996). Selekcyjne funkcje szkolnictwa a struktura społeczna. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.
• Szymański M.J. (2014). Edukacyjne problemy współczesności. Kraków – Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Identifiers

ISSN

1507-6563