Archeologia i literatura wobec polityki. O trzech kronikarza Pawła Jasienicy

• Authors: Agnieszka Czajkowska

Title variants

EN

Archeology and literature and their attitude toward as politics. About Paweł Jasienica’s The Three Chroniclers

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The trend of post"colonial thinking, which has been present in literature studies for some time, turns our attention towards the oppressive as pect of cultural discourses (especially those referring to the borderlands) that are well grounde d in our literature and connected with the history of the multinational Republic of Poland. Th e placing of Paweł Jasienica’s book (pub" lished in 1964, the second edition in 1992) in the context of the post"colonial methodology and awareness proves to be quite justifiable, as th e book turns out to be the manifesto of the post"colonial awareness, which is visible in the ac ts of certain, methodologically specified, reading. “The fourth chronicler” focuses on the lin guistic shape of his predecessors’ utterance and by reconstructing the narrator’s awareness, ide ntifies it with a certain political circle. The political process is interesting for the chronicler merely as a kind of game for power that is played by various political “actants”. Jasienica’s historical works reconstruct the “Slavic ori" gin” from the traces of history that are visible in chronicles and architecture and, against the official political doctrine, they look for such mom ents in the Polish history which could make if possible for the ancestors of the Piasts and the Jagiellons to justify their national pride. That is why, Jasienica’s works are thoroughly present"or iented.

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe AP
• Journal: Świat Tekstów. Rocznik Słupski
• Year: 2012
• Issue: 10
• Pages: 59-68
• Physical description: oryginalny artykuł naukowy

Dates

published

2013-04-02

Contributors

author

Agnieszka Czajkowska

• Uniwersytet im. Jana Długosza w Częstochowie

References

• B. Bakuła, Kolonialne i postkolonialne aspekty polskiego dyskursu kresoznawczego (zarys problematyki). „Teksty Drugie” 2006, nr 6
• D. Beauvois, Mit „kresów wschodnich”, czyli jak położyć mu kres. W: Polskie mity poli-tyczne XIX i XX wieku, red. M. Wrzesiński. Wrocław 1994
• G. Borkowska, Perspektywa postkolonialna na gruncie polskim – pytania sceptyka. „Teks-
• ty Drugie” 2010, nr 5
• C. Cavanagh, Postkolonialna Polska. Biała plama na mapie współczesnej historii. „Teksty Drugie” 2003, nr 2-3
• A. Czajkowska, Historia i „przedmiot tragiczny”. W kręgu pisarstwa Maurycego Moch-nackiego, Pawła Jasienicy i Zbigniewa Herberta. Częstochowa 2006
• K. Czajkowski, Poetycka archeologia romantyków. Częstochowa 1999.
• Z. Dołęga Chodakowski (Adam Czarnocki), O Sławiańszczyźnie przed chrześcijaństwem oraz inne pisma i listy, oprac. i wstępem opatrzył J. Maślanka. Kraków 1967
• M. Foucault, Archeologia wiedzy, przeł. A. Siemek, słowem wstępnym opatrzył J. To-polski. Warszawa 1977
• M. Grabowski, Ukraina dawna i teraźniejsza, t. 1, O zabytkach najgłębszej starożytno-ści. Kijów 1850
• M. Janion, Niesamowita słowiańszczyzna. Fantazmaty literatury. Kraków 2007
• P. Jasienica, Myśli o dawnej Polsce. Warszawa 1985
• P. Jasienica, Słowiański rodowód. Warszawa 1965
• P. Jasienica, Trzej kronikarze. Warszawa 1992
• P. Jasienica, Tylko o historii. Warszawa 1962
• J. Kieniewicz, Polskie pogranicza: próba interpretacji kolonialnej. W: Na pograniczach literatury, red. J. Fazan, K. Zajas. Kraków 2012
• P. Kuciński, Polityka historyczna i trauma (na przykładzie poezji politycznej lat trzydziestych). „Teksty Drugie” 2010, nr 6
• Z. Najder, Kultura i imperializm. Czy Polacy są „postkolonialni”. „Europa. Tygodnik idei” 2005, nr 26
• Polski esej. Studia, red. M. Wyka. Kraków 1991
• W. Ratajczak, Kresy Conrada. W: Kresy – dekonstrukcja, red. K. Trybuś, J. Kałążny,
• R. Okulicz-Kozaryn. Poznań 2007
• W. Said, Orientalizm, przeł. M. Wyrwas-Wiśniewska. Poznań 2005
• E. M. Thompson, Trubadurzy imperium. Literatura rosyjska i kolonializm, przeł. A. Sierszulska. Kraków 2000
• T. Zaborowski, Pisma zebrane, oprac. M. Danilewiczowa. Warszawa 1936