Problematyka pojęcia „otuliny” w polskim systemie prawnym

• Authors: Konrad Różowicz

Title variants

EN

The concept “buffer zone” in the Polish legal system

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Opracowanie ukazuje kwestię prawną otuliny na podstawie polskiego i zagranicznego dorobku naukowego. W związku z lakonicznością przepisów normujących to zagadnienie niezbędna jest refleksja doktryny, dzięki której możliwe do uniknięcia będą problemy praktycznego stosowania uregulowań przez organy administracyjne oraz sądowe. Autor rozpatruje rozumienie pojęcia otuliny określone przez właściwe przepisy, a także porównuje je z dorobkiem zawartym w literaturze przedmiotu. Otulina pełni wiele istotnych funkcji, dlatego analiza jej konstytutywnych cech wydaje się niezbędna dla prawidłowego stanowienia oraz stosowania prawa. W pierwszej kolejności artykuł odnosi się do światowego dorobku naukowego oraz przytacza dane ukazujące powszechność zagadnienia. Ze względu na ponadkrajowy charakter omawianej materii oraz liczbę zagranicznych publikacji niezbędne jest ich skrótowe przywołanie. Następnie zostaje podjęta próba ukazania wpływu ustanowienia obszaru otuliny na funkcjonowanie tego obszaru. Rozpatrując tę kwestię, autor opiera się na tekstach ustaw, stanowisku doktryny i judykatury, a ponadto uwzględnia inne akty prawne regulujące zagospodarowanie przestrzenne oraz korzystanie z nieruchomości. Dalej ukazuje także bieżącą linię orzecznictwa sądownictwa administracyjnego w odniesieniu do problematyki otuliny oraz propozycję zmiany definicji ustawowej omawianego pojęcia. Opracowanie zawiera także odesłania do analiz pozaprawnych autorów polskich i zagranicznych, co pozwala na holistyczne ukazanie poruszanego tematu. Dla pełnego zrozumienia zagadnienia otuliny konieczne jest uwzględnienie celu jej ustanowienia oraz funkcji, jakie ma pełnić w ochronie przyrody, w związku z czym dogłębne rozważania nie mogą uwzględniać tylko aspektów prawnych, ponieważ te stanowią odbicie treści poruszanych przez szeroko rozumianą ekologię.

EN

This paper outlines legal considerations connected with the concept of a “buffer zone” presented on the basis of Polish and foreign legislation, theory and practice. The statutory regulation of a “buffer zone” is laconic and therefore it is necessary to interpret it basing on the doctrine in order to avoid problems with its practical application by administrative bodies and judicial authorities. The paper contains different understandings of the concept of a buffer zone defined in law and in literature. And yet, buffer zones fulfill many important functions and therefore an analysis of their constitutive features seems to be necessary for correct making and application of the law. Foreign examples presented in the paper illustrate the universality of the issue. Based on legislative texts, the doctrine and judicial decisions as well as other legal acts regulating land use and spatial planning, an attempt is then made to present the impact of a buffer zone on the functioning of the areas in its neighbourhood. Further, the current lines of case law of administrative courts with respect to the issue of a buffer zone are shown, followed by a proposal to amend the statutory definition of a buffer zone. References to non-legal considerations regarding the issue in Polish and foreign literature have also been included to ensure a more holistic approach to the subject, since its full understanding requires taking into account the reasons for which a buffer zone has been established, and the functions it has to fulfill in nature conservation. Legal regulations governing buffer zones reflect environmental concerns and other related issues covered by widely understood ecology and cannot be only discussed from the legal point of view.

Keywords

PL

otulina; obszary chronione; ochrona przyrody w Polsce

EN

buffer zone; protected areas; nature conservation in Poland

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Studia Prawa Publicznego
• Year: 2013
• Issue: 4
• Pages: 147-172

Contributors

author

Konrad Różowicz

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

References

• Brzeziński W., Problematyka prawna stref ochronnych parków narodowych, „Studia Prawnicze” 1966, nr 12.
• Ciechanowicz-McLean J., Obrót nieruchomościami rolnymi na obszarach prawnej ochrony przyrody, „Studia Iuridica Agraria” 2005, t. IV.
• Diego M., Buffer Zones Around Protected Areas: A Brief Literature Review, „Electronic Green Journal” XII 2001.
• Gruszecki K., Następstwa prawne wyznaczenia otuliny parków narodowych oraz rezerwatów przyrody, „Przyroda Polska” 2005, nr 12.
• Gruszecki K., Ustawa o ochronie przyrody. Komentarz, Warszawa 2010, LEX nr 8022.
• Hayden S., The International Protection of Wild Life, New York 1942.
• Korzeniowski P., Prawna ochrona bioróżnorodności w działalności prowadzonej na terenach objętych jedną z obszarowych form ochrony przyrody, w: Prawo ochrony przyrody a wolność gospodarcza, pod red. M. Górskiego, Łódź–Poznań 2011.
• Meffe G., Carroll R., Principles of Conservation Biology, Sunderland 1994.
• Otawski P., Obszar ochrony przyrody a system planowania przestrzennego w Polsce, w: Planowanie przestrzenne – szanse i zagrożenia społeczno-środowiskowe, pod red. S. Kozłowskiego, P. Legutko-Kobus, Lublin 2007.
• Pankau F., Zbliżenie przepisów prawnych Rzeczpospolitej Polskiej do acquis communautaire, w: Ochrona środowiska, pod red. Z. Brodeckiego, Warszawa 2005.
• Różowicz K., Plan ochrony przyrody Wielkopolskiego Parku Narodowego, „Nowiny Komornickie” 2013, nr 5.
• Różowicz K., Plan Ochrony Wielkopolskiego Parku Narodowego, „Głos Wielkopolski” 26 VI 2013.
• Sayer J., Rainforest Buffer Zones: Guidelines for Protected Area Managers, Gland 1991.
• Sitek B., Antropologiczne podstawy ochrony środowiska w prawie wspólnotowym, w: Prawa człowieka w państwie ekologicznym, pod red. R. Sobańskiego, Warszawa 1998.
• Stachowski P., Miejscowe planowanie i zagospodarowanie przestrzenne na przykładzie terenu w otulinie Parku Krajobrazowego „Puszcza Zielonka”, „Rocznik Ochrony Środowiska” 2008, t. 10.
• Stelmasiak J., Ostrowska A., Ochrona środowiska w zagospodarowaniu przestrzennym oraz w procesie budowlanym, w: Prawo ochrony środowiska, pod red. J. Stelmasiaka, Warszawa 2010.
• Suwaj P., Konflikt interesów w administracji publicznej, Warszawa 2009.
• Tomczak A., Sowa D., Ochrona przyrody jako wyznacznik kształtowania przestrzeni, w: Prawo ochrony przyrody a wolność gospodarcza, pod red. M. Górskiego, Łódź–Poznań 2011.
• Tyszecki A., Zbliżenie przepisów prawnych Rzeczpospolitej Polskiej do acquis communautaire, w: Ochrona środowiska, pod red. Z. Brodeckiego, Warszawa 2005.
• Walas M., Ograniczenia wolności działalności gospodarczej w ustawie o ochronie przyrody, w: Prawo ochrony przyrody a wolność gospodarcza, pod red. M. Górskiego, Łódź–Poznań 2011.
• Wells M., Brandon K., The Principles and Practice of Buffer Zones and Local Participation in Biodiversity Conservation, „Ambio” 1993, vol. 22, no. 2/3.
• Wierzbowski B., Rakoczy B., Prawo ochrony środowiska. Zagadnienia podstawowe, Warszawa 2010.
• Zgorzelski M., Uwagi na temat roli otuliny w polskim, przestrzennym systemie obszarów chronionych, „Prace i Studia Geograficzne” 2011, t. 46.
• Zimmermann J., Polska jurysdykcja administracyjna, Warszawa 1996.

Notes

PL

I. Artykuły

EN

I. Papers

Identifiers

ISBN

978-83-232-2695-6