Uczelnia nowej generacji – redefinicja instytucjonalna uczelni

• Authors: Hnatyszak Olga

Title variants

EN

A new generation of university – institutional redefinition of the university

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Występująca w obecnej postaci instytucja uczelni boryka się z wieloma ograniczeniami i problemami, których głównym powodem były liczne zmiany zachodzące w środowisku jej funkcjonowania (polityka edukacyjna i gospodarcza państwa, konkurencja, kształt rynku usług edukacyjnych itp.). Najważniejsze z tych problemów to deinstytucjonalizacja misji badawczej i koncentracja pracowników naukowych na dydaktyce, orientacja uczelni na wskaźniki ilościowe, na których dotychczas opierały się mechanizmy finansowania z budżetu państwa, obniżenie rygorów kultury akademickiej oraz konserwatyzm środowiska uczelnianego i niechęć do wprowadzenia zmian. Jako rozwiązanie tych problemów pojawia się wizja uczelni nowej generacji – współczesnego uniwersytetu, który ciągle się rozwija i doskonali w swoim dążeniu do ideału. Jest on organizacją inteligentną, podporządkowaną wiedzy, w związku z czym funkcjonuje w modelu hybrydowym, przejmując najlepsze cechy modeli klasycznego i przedsiębiorczego. Jest to zdefiniowana na nowo instytucja uczelni, która dzięki reinstytucjonalizacji misji badawczej i osiągnięciu równowagi pomiędzy misją dydaktyczną a naukową, rewizji akademickich postaw, norm i zachowań oraz umiejętności szybkiego dostosowania się do dynamicznie zmieniających się potrzeb i oczekiwań otoczenia sprawnie funkcjonuje i skutecznie realizuje swoją misję. Tutaj obok dwóch wyżej wspomnianych misji szkoły wyższych pojawia się ważna „trzecia misja”, której realizacja pozwala rozwijać przedsiębiorczość akademicką, zwiększać autonomię uczelni, oraz pełnić ważną rolę w rozwoju społecznym oraz gospodarczym poprzez prowadzenie działalności innowacyjno-wdrożeniowej.

EN

The institution of university, which is occurring in its present form, faces many constraints and problems. The main reason of it being numerous changes in its functioning environment (educational and economic policy, educational services market competition etc.). The most important of these problems is the de-institutionalization of the research mission and the concentration on didactic process, the orientation of the institution on the quantitative indicators on which the state funding mechanisms have been based, the reduction of the rigor of academic culture and the conservatism of the university environment and unwillingness to make changes. As a solution to these problems comes the vision of a next-generation university – a modern university that is constantly evolving and striving to excellence. It is an intelligent organization, subordinated to knowledge, which operates in a hybrid model and adopts the best characteristics of classical and entrepreneurial models of university. It is a re-institutionalized institution that rein-institutionalizes the research mission and achieves balance between academic and didactic missions, revises academic attitudes, norms and behaviors and the has the ability to quickly adapt to the changing needs and expectations of the environment and performs its mission in efficient and effective way. Beyond the two above-mentioned missions of higher education, there is an important “third mission”, which enables the development of academic entrepreneurship, increases the autonomy of the university, and plays an important role in social and economic development.

Keywords

PL

uczelnia nowej generacji,; model funkcjonowania,; problemy instytucjonalne uczelni,

EN

new generation of university,; model of functioning,; institutional problems of university

• Publisher: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
• Journal: Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy
• Year: 2018
• Volume: 54
• Pages: 336-345

Contributors

author

Hnatyszak Olga

• Wydział Towaroznawstwa i Zarządzania Produktem Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

References

• Budnikowski A., Dabowski D., Gąsior U., Macioł S., 2012, Pracodawcy o poszukiwanych kompetencjach i umiejętnościach absolwentów uczelni – wyniki badania, „ E-mentor”, nr 4/46.
• Gulinski J., 2010, Uniwersytet przedsiębiorczy – uniwersytet III generacji – wyzwania, możliwości ograniczenia, http://www.pi.gov.pl/PARPFiles/file/OIB/SOIB/wizyty_studyjne/20101206_BIOS_DVZ3_wizyta1_Poznan_prezentacja2.pdf (stan na 10.07.2017 r.).
• Hnatyszak O., 2016, Wpływ innowacyjności na jakość kształcenia i jego ocenę [w:] Zagadnienia aktualnie poruszane przez młodych naukowców, red. M. Kuczera, K. Piech, t. 2, Creativetime, Kraków.
• Hnatyszak O., Chochół A., 2016, Jakość kształcenia na uczelni wyższej w kontekście kształtowania kompetencji miękkich w ocenie studentów i pracowników naukowo-dydaktycznych, Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji PIB, Radom.
• Hnatyszak O., Chochół A., 2017, Uniwersytet przedsiębiorczy – szansa na budowę przewagi konkurencyjnej na rynku usług edukacyjnych [w:] Wyzwania i perspektywy przedsiębiorczej organizacji. Koncepcje i metody zarządzania, red. K. Łukasik, A. Puto, t. II, Wydawnictwo Wydziału Zarządzania Politechniki Częstochowskiej, Częstochowa.
• Kowalska E., 2013, Zmiana w szkolnictwie wyższym. Studium przypadków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
• Kwiek M., 2015, Uniwersytet w dobie przemian, Wydawnictwo Naukowe PWN SA, Warszawa.
• Szkoły wyższe i ich finanse w 2015 r., 2016, raport Głównego Urzędu Statystycznego (stan na 09.07.2017 r.), http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/edukacja/edukacja/ szkoly-wyzsze-i-ich-finanse-w-2015-r-,2,12.html)
• Waltoś S., Rozmus A., 2016, Szkolnictwo wyższe w Polsce. Ustrój, prawo, organizacja, Wolters Kluwer, Warszawa.
• Wawak T., 2016, Uniwersytet na rozdrożu [w:] W poszukiwaniu Uniwersytetu idealnego, red. T. Wawak, J.F. Jacko, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Woźniak M.G., Jabłoński Ł., Soszyńska E., Firszt D., Bal-Woźniak T., 2015, Kapitał ludzki w rozwoju innowacyjnej gospodarki i zarządzaniu, PWE, Warszawa.
• Zarządzanie wiedzą w społeczeństwie uczącym się, 2000, OECD – Ministerstwo Gospodarki-Departament Strategii Gospodarczej, Warszawa.

Identifiers

DOI

10.15584/nsawg.2018.2.24