Badania klimatu Lublina

• Authors: Kaszewski Bogusław M.

Title variants

EN

Lublin climate research

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Na podstawie literatury przedstawiono stan badań klimatu Lublina w ujęciu historycznym od połowy XIX wieku. Ze względu na brak długiej jednorodnej serii danych badania te do końca II wojny światowej były nieliczne. Postęp w badaniach klimatu Lublina zaznaczył się w okresie, w którym powstały trzy nowe stacje meteorologiczne, czyli w latach 40. i 50. XX wieku. W niniejszym opracowaniu wydzielono trzy zasadnicze grupy prac: 1 – dotyczące zmienności poszczególnych elementów meteorologicznych i wybranych charakterystyk oraz wskaźników bioklimatycznych, 2 – pokazujące odrębność klimatu Lublina w sto-sunku do innych miast, 3 – dotyczące przestrzennego zróżnicowania wybranych elementów pogody i klimatu na terenie miasta.

EN

Based on scientific literature, from the historical perspective, the state of research on Lublin's climate since the mid-nineteenth century has been presented. The number of studies in this field until the end of World War II was small, due to the lack of a long homogeneous series of data. The progress in climate research in Lublin was marked by the data obtained from three new meteorological stations which were established in the 1940s and 1950s. Three main groups of papers were distinguished: 1st – regarding variability of individual meteorological elements and selected bioclimatic characteristics and indicators, 2nd – regarding the distinctiveness of Lublin's climate in relation to extra-urban areas and to other cities, 3rd – regarding spatial diversity of selected elements of weather and climate in the city.

Keywords

PL

stacje meteorologiczne; klimat i bioklimat miasta; zmiany klimatu; Lublin

EN

meteorological stations; urban climate and bioclimate; climate change; Lublin

• Publisher: Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Stowarzyszenie
• Journal: Acta Geographica Lodziensia
• Year: 2019
• Volume: 108
• Pages: 51-61

Contributors

author

Kaszewski Bogusław M.

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Wydział Nauk o Ziemi i Gospodarki Przestrzennej, Zakład Hydrologiii Klimatologii

References

• Atlas klimatyczny elementów i zjawisk szkodliwych dla rolnictwa w Polsce. 1990. Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach, Akademia Rolnicza w Szczecinie, Puławy.
• Badach A., Bodzak P., Chyła A., Gluza A., Kaszewski B. M., Niedziałek H., Warakomski W. 1980/1981. Charakterystyka warunków meteorologicznych w r. 1980 w Lublinie na tle danych z okresu 1951–1980. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio B – Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia XXXV/XXXVI, 8: 121-138.
• Badach A., Gluza A., Kaszewski B.M., Niedziałek H. 1985. Temperatura powietrza w Lublinie w latach 1951–1980. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio B – Geographia, Ge-ologia, Mineralogia et Petrographia XL, 9: 169-193.
• Bartoszek K. 2007. Charakterystyka pokrywy śnieżnej w Obserwatorium Agrometeorologicznym w Felinie (1955/56–2004/2005). Annales Uni-versitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio E – Agricultura LXII, 1: 39-47.
• Bartoszek K., Krzyżewska A. 2017. The atmospheric circulation conditions of the occurrence of heatwaves in Lublin, southeast Poland. Weather 72, 6: 176-180.
• Bartoszek K., Węgrzyn A. 2013. Dni z pogodą parną w okolicy Lublina i Nałęczowa w latach 1966–2010. Prace Geograficzne IGiGP UJ 133: 21-34.
• Bartoszek K., Węgrzyn A. 2016. The occurrence of hot weather in the Lublin-Felin and Czesławice in relation to atmospheric circulation (1966–2010). Annals of Warsaw University of Life Sciences – SGGW Land Reclamation 48, 1: 67-77.
• Bartoszek K., Węgrzyn A., Sienkiewicz E. 2014. Częstość występowania i uwarunkowania cyrkulacyjne nocy ciepłych, bardzo ciepłych oraz go-rących w okolicach Lublina i Nałęczowa. PrzeBednarek H., Kołodziej J., Liniewicz K. 1979. Charak-terystyka termiki powietrza i szaty śnieżnej w chłodnej porze roku na Lubelszczyźnie (1950/51–1969/70). Folia Societatis Scien-tiarum Lublinensis 21, Geografia 2: 75-81.
• Bilik A., Gawęda B., Gluza A., Siwek K. 2014. Przebieg ciśnienia atmosferycznego w Lublinie w latach 1951–2010. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio B – Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia LXIX, 2: 133-142.
• Bilik A., Nowosad M. 2000. Próba porównania charakterystyk pokrywy śnieżnej w Lublinie i w Radawcu. W: Środowisko przyrodnicze i gospodarka Dolnego Śląska u progu Trze-ciego Tysiąclecia. 49 Zjazd Polskiego Towarzystwa Geograficznego, Szklarska Poręba, 20-24 września 2000 r. Streszczenia referatów, ko-munikatów i posterów. Oddział Wrocławski PTG, Instytut Geograficzny Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław: 62-63.
• Dąbrowska A., Kaszewski B.M. 2012. The relationship between flowering phenology and pollen seasons of Alnus Miller. Acta Agrobotanica 65, 2: 57-66.
• Dębski K. (red) 1951. Materiały do bilansu wodnego Polski. I. Opady mierzone w dorzeczu Wisły w latach 1920–1939. Prace Państwowego Instytutu Hydrologiczno-Meteorologicznego 9.
• Dobek M. 2013a. Zróżnicowanie temperatury ekwi-walentnej w Lublinie w latach 2009–2010. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio B – Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia LXVIII, 2: 79-90.
• Dobek M. 2013b. Warunki biotermiczne Lublina (na podstawie wskaźnika obciążeń cieplnych UTCI). Acta Balneologica LV: 141-145.
• Dobek M., Gawrysiak L. 2009. Spatial distribution of insolation in Lublin. Prace Geograficzne IGiGP UJ 122: 49-53.
• Dobek M., Krzyżewska A. 2015. Wybrane zagadnie-nia z bioklimatu Lublina. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio B – Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia LXX, 2, 117-129.
• Dobek M., Demczuk P, Nowosad M. 2013. Spatial variation of the Universal Thermal Climate In-dex in Lublin in specified weather scenarios. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodow-ska, Sectio B – Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia LXVIII, 1: 21-37.
• Dobek M., Nowosad M., Wereski S. 2015. Bioter-miczno-meteorologiczna klasyfikacja pogody w okolicy Lublina w okresie 1976–2010. An-nales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio B – Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia LXX, 1: 83-94.
• Dobek M., Siłuch M., Wereski S., Bartoszek K., Skiba K.2008. Czas trwania i częstość występowaniauciążliwych warunków bioklimatycznychw Lublinie na podstawie wskaźnika Humidex. W: K. Kłysik, J.Wibig, K. Fortuniak (red.) Klimat i bioklimat miast. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź: 415-422.
• Dziaduszyński K., Pęcak J. 2004. Ogólna charakterystyka ciśnienia atmosferycznego w Lublinie (1952–2001). W: Z. Michalczyk (red.) Badania geograficzne w poznaniu środowiska. Wydawnictwo UMCS, Lublin: 407-412.
• Filipiuk E. 1995. Przebieg roczny promieniowania całkowitego w Lublinie. Conference Papers 23: 37-44.
• Filipiuk E. 2011. Klasyfikacja termiczna miesięcy, sezonów i lat w Lublinie w latach 1951–2010. Prace i Studia Geograficzne 47: 129-138.
• Filipiuk E., Kaszewski B.M., Zub T. 1998. Porówna-nie warunków termicznych w śródmieściu Lu-blina z obszarami pozamiejskimi. Acta Universitatis Lodziensis, Folia Geographica Physica 3: 71-82.
• Galant H. 1996. Temporal and spatial variability of precipitation in five-day periods in Lublin Re-gion in 1951−1990. Zeszyty Naukowe Uniwe-sytetu Jagiellońskiego, Prace Geograficzne 102: 413-418.
• Galant H., Węgrzyn A. 2000. Maximum precipitation in Agrometeorological Observatory at Felin in the second half of the 20th century. Prace Geograficzne IG UJ 108: 139-142.
• Gluza A. 2000. Charakterystyka usłonecznienia w Lu-blinie w latach 1952–1991. Acta Agrophysica 34: 43-57.
• Gluza A., Filipiuk E. 1995. Usłonecznienie w Lublinie w latach 1952–1991. Wiadomości IMGW XVIII (XXXIX), 1: 91-101.
• Gluza A., Filipiuk E. 2001. Zmienność częstości występowania okresów bezopadowych w Lublinie w drugiej połowie XX wieku. Prace i Studia Geograficzne 29: 173-179.
• Gluza A., Kaszewski B.M. 1984. Zróżnicowanie temperatury i wilgotności względnej powietrza w Lublinie. Materiały I Ogólnopolskiej Konferencji nt. Klimat i bioklimat miast, Łódź, 22-24 listopada 1984 r. Uniwersytet Łódzki, Łódź: 107-113.
• Gluza A.F., Kaszewski B.M. 1997. Ekstremalne war-tości wybranych elementów klimatu w Lublinie (1951–1996). W: Ekstremalne zjawiska meteorologiczne, hydrologiczne i oceanograficzne. Sympozjum Jubileuszowe PTGeof., Warsza-wa, 12–14 listopada: 38-40.
• Gluza A.F., Kaszewski B.M. 2000. Zachmurzenie ogólne nieba w Lublinie (1947–1996). Acta Universitatis Nicolai Copernici, Geografia XXXI, Nauki Matematyczno-Przyrodnicze 106: 129-140.
• Gluza A.F., Kaszewski B.M. 2007. Wieloletnie zmiany zachmurzenia ogólnego w Lublinie (1947–2005). W: K. Piotrowicz, R. Twardosz (red.) Wahania klimatu w różnych skalach przestrzennych i czasowych. Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków: 355-364.
• Gluza A.F., Kaszewski B.M., Niedziałek H. 1985. Termiczna charakterystyka zimy 1984/1985 w Lublinie. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio B – Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia XL, 8: 157-168.
• Gorczyński W. 1912. O insolacji ziem polskich. W: Encyklopedia Polska, t. 1. Akademia Umiejętności, Kraków: 161-170.
• Gorczyński W., Kosińska S. 1916. O temperaturze powietrza w Polsce. Pamiętnik. Fizjograficzny 23: 1-262.
• Grabowski J. 1932. Klimat. W: I. Czuma (red.) Monografia statystyczno-gospodarcza województwa lubelskiego, t. I. Zagadnienia podstawowe: 21-38.
• Gumiński R. 1936. Trąba powietrzna pod Lublinem w dniu 20 lipca 1931 r. Wiadomości Meteorologiczne i Hydrograficzne 7/9: 73-79.
• Gumiński R. 1950. Ważniejsze elementy klimatu rolniczego Polski południowo-wschodniej, Wiadomości Służby Hydrologicznej i Meteorologicznej 3, 1: 57-113.
• Gumiński R. 1951. Meteorologia i klimatologia dla rolników. Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa: 1-240.
• Janasz J. 2000. Warunki termiczne i śnieżne zim w Lublinie (1960/61–1994/95). Acta Agrophysica 34: 71-78.
• Kałamucka W., Kałamucki K., Kamińska A. 2012. Zmiany użytkowania terenu w Lublinie i jego najbliższym sąsiedztwie w ostatnim 40-leciu. Barometr Regionalny 4 (30): 99-109.
• Kasprzyk I., Kaszewski B.M., Weryszko-Chmielewska E., Nowak M., Sulborska A., Kaczmarek J., Szymanska A., Haratym W., Jedryczka M. 2016. Warm and dry weather accelerates and elongates Cladosporium spore seasons in Poland. Aerobiologia 32: 109-126.
• Kaszewski B.M. 1996. Charakterystyka termiczno- opadowa okresu 1951–1995 w Lublinie. W: Problemy współczesnej klimatologii i agrometeorologii regionu lubelskiego. Ogólnopolskie Sympozjum Naukowe, Lublin-Zagłębocze. Zakład Me-teorologii i Klimatologii UMCS, Katedra Agro-meteorologii AR w Lublinie, Lublin: 4-5.
• Kaszewski B.M. 2006. Próba oceny zmian klimatu na Lubelszczyźnie w drugiej połowie XX wieku. W: J. Trepińska, Z. Olecki (red.) Klimatyczne aspekty środowiska geograficznego. Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków: 127-138.
• Kaszewski B.M. 2008. Warunki klimatyczne Lubelszczyzny. Wydawnictwo UMCS, Lublin: 1-62.
• Kaszewski B.M. 2015. Klimat Lublina. W: Plan gospodarki niskoemisyjnej dla Miasta Lublin. Załącznik do uchwały nr 360/XIII/2015 Rady Miasta Lublin z dnia 23 grudnia 2015 r.: 22-25.
• Kaszewski B.M. 2017. Próba oceny zieleni przyulicz-nej w kształtowaniu klimatu miasta. W: E. Trzaskowska (red.) Roślinność pasów przydrożnych Lublina. Urząd Miasta Lublin: 13-22.
• Kaszewski B.M., Bilik A. 2015. Zmiany średniej dobowej temperatury powietrza w Lublinie w latach 1951–2010. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio B – Geographia, Ge-ologia, Mineralogia et Petrographia LXX, 1: 71-81.
• Kaszewski B. M., Mrugała S. 2001. Wybrane charakterystyki temperatury powietrza i opadów at-mosferycznych na obszarze Lubelszczyzny (1951–1990). Acta Agrophysica, Seria Monografie 47: 1-74.
• Kaszewski B.M., Nowosad M. 1998. Przebieg roczny ciśnienia atmosferycznego w Lublinie. W: Geografia w kształtowaniu i ochronie środowiska oraz transformacji gospodarczej regionu górnośląskiego. 47 Zjazd Polskiego To-warzystwa Geograficznego, II Referaty, komunikaty, postery. Oddział Katowicki PTG, Wydział Nauk o Ziemi UŚ, Sosnowiec: 135-136.
• Kaszewski B.M., Siwek K. 1998. Cechy przebiegu dobowego temperatury powietrza w centrum i na peryferiach Lublina. Acta Universitatis Lodziensis, Folia Geographica Physica 3: 213-220.
• Kaszewski B.M., Siwek K. 2004. Przebieg parowania potencjalnego w Lublinie. W: M. Rojek (red.) III.Bilanse wodne ekosystemów rolniczych. Ze-szyty Naukowe Akademii Rolniczej we Wrocła-wiu, seria Monografie XXXVIII, 503: 133-144.
• Kaszewski B.M., Gluza A.F., Siwek G. 2014. Rola suchych dolin w kształtowaniu stosunków termiczno-wilgotnościowych Lublina. W: E. Trzaskowska (red.) Wąwozy i suche doliny Lublina. Potencjał i zagrożenia. Urząd Miasta Lu-blin: 55-70.
• Kaszewski B.M., Krzyżewska A., Siwek K. 2017. Wnioski z przeprowadzonych analiz ekspozy-cji miasta na zmiany klimatu. W: Opracowanie planów adaptacji do zmian klimatu w miastach powyżej 100 tys. mieszkańców, Lublin, 06.09.2017. (mpa.warsztaty_1_prezentacja_ 2017_09_06_lublin.pdf).
• Kaszewski B.M., Mrugała S., Warakomski W. 1995. Klimat. t. 1. Temperatura powietrza i opady at-mosferyczne na obszarze Lubelszczyzny (1951–1990) W: Środowisko przyrodnicze Lubelszczyzny. Lubelskie Towarzystwo Nau-kowe, Lublin.
• Kaszewski B.M., Siwek K., Gluza A.F. 2006. Cyrkulacyjne uwarunkowania występowania ekstremalnych wartości ochładzania katatermometrycznego w Lublinie (1961–2000). W: L. Krzysztofiak (red.) Funkcjonowanie i monitoring geoekosystemów Polski w warunkach narastającej antropopresji. Biblioteka Monitoringu Środowiska, Warszawa: 183-192.
• Kaszewski B.M., Siwek K., Siłuch M., Gluza A.F. 2007. Ekstremalne wartości wybranych charakterystyk termicznych w Lublinie (1951–2004). W: J. Szkutnicki, U. Kossowska-Cezak, E. Bogdanowicz, M. Ceran (red.) Cywilizacja i ży-wioły. Seria Monografie IMGW. Polskie Towa-rzystwo Geofizyczne, Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Warszawa: 118-126.
• Kłosowski W. 2012. Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii Rozwoju Lublina na lata 2013–2020. Warszawa: 1-88.
• Kociuba D. 2007. Rozwój terytorialny Lublina od średniowiecza do współczesności. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio B – Geographia, Geologia, Mineralogia et Petro-graphia LXII, 15: 305-326.
• Kołodziej J., Węgrzyn A. 2004. Zróżnicowanie czasu trwania okresu wegetacyjnego w Obserwato-rium Agrometeorologicznym w Felinie. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio E – Agricultura LIX, 2: 869-880.
• Kołodziej J., Bednarek H., Liniewicz K., Samborski A. 2006. Dynamika zmienności średniej dobowej temperatury powietrza w okolicy Lublina w pięćdziesięcioleciu 1951–2000. Acta Agro-physica 8, 2: 405-414.
• Kondracki J., Richling A. 2000. Regiony fizycznogeo-graficzne Polski. W: J. Kondracki (red.) Ge-grafia regionalna Polski. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Kossowska-Cezak U., Mrugała S. 1999. Opady atmosferyczne o anomalnej wysokości (na przykładzie Warszawy i Lublina). Przegląd Geofizyczny XLIV, 1-2: 39-51.
• Kossowski J. 1970. Zmienność z dnia na dzień maksymalnej i minimalnej temperatury powietrza w Lublinie w latach 1951–1960. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio B – Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia XXV, 6: 159-173.
• Kossowski J. 1973a. Liczba dni i nocy bezchmurnych w Lublinie w okresie 1961–1970. Folia Societatis Scientiarum Lublinensis 15, Geografia 1: 73-78.
• Kossowski J. 1973b. Liczba dni i nocy bezchmurnych w Lublinie w okresie 1961–1970. Folia Societatis Scientiarum Lublinensis 15, Geografia 2: 171-176.
• Kossowski J. Łykowski B. 2007. Sumy dzienne promieniowania słonecznego w okresie letnim w Felinie koło Lublina i ich związek z usłonecznieniem i zachmurzeniem. Przegląd Naukowy – Inżynieria i Kształtowanie Środowiska 16, 1: 74-84.
• Kowalczyk J. 1881. O spostrzeżeniach meteorologicznych w Warszawie. Pamiętnik Fizyograficzny 1: 1-57.
• Kruczko Z. 1962. Dni parne w Lublinie. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio B – Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia XVII, 12: 297-306.
• Krzyżewska A. 2015. Szczególnie uciążliwe fale upałów w Lublinie. Przegląd Geofizyczny LX, 3-4: 207-215.
• Krzyżewska A., Dobek M., Domżał-Drzewicka R., Rząca M. 2015. Upały a zdrowie i życie człowieka na przykładzie Lublina. W: A.Wdowiak, A.Tucki (red.) Aspekty środowiskowo-rekreacyjne i prawne zdrowia człowieka. Międzynarodowe Towarzystwo Wspierania i RozwojuTechnologii Medycznej, Włodawa: 39-51.
• Krzyżewska A., Nowosad M., Dobek M. 2016. Silne fale termiczne w Lublinie. Acta Geographica Lodziensia 104: 11-19.
• Kubik-Komar A., Piotrowska-Weryszko K., Weryszko-Chmielewska E., Kaszewski B.M. 2018. Analysis of Fraxinus pollen seasons and forecast models based on meteorological factors. Annals of Agricultural and Environmental Medicine 25, 2: 285-291.
• Liniewicz K. 1986. Usłonecznienie rzeczywiste w okolicy Lublina w latach 1966–1985. Folia Societatis Scientiarum Lublinensis 28, Geografia 2: 55-61.
• Liniewicz K., Sierosławski H. 1982. Ocena reprezentatywności pomiarów temperatury powietrza w mieście i w terenie otwartym, pochodzących z okresów różnej długości. Przegląd Geofizyczny XXVII, 3-4: 215-227.
• Lorenc H. (red.) 2005. Atlas klimatu Polski. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej.
• Matuszko D. 1998. Porównanie stosunków nefolo-gicznych w Lublinie i Krakowie. W: M. Nowosad (red.) Problemy współczesnej klimatologii i agrometeorologii regionu lubelskiego. Wydawnictwo UMCS, Lublin: 63-66.
• Merecki R. 1915. Klimatologia ziem polskich. Drukar-nia i Litografia Jana Cotty, Warszawa: 1-313.
• Michałowski M. 1962. Burze atmosferyczne w Lublinie. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio B – Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia XVII, 13: 302-324.
• Michna E. 1955. Częstotliwość występowania rodzajów chmur w Lublinie. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio B – Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia X, 6: 301-319.
• Michna E., Skirgajło H. 1974. O osadach atmosferycznych w Lublinie. Biuletyn Lubelskiego Towarzystwa Naukowego 16, 1: 43-47.
• Mitosek H., Kołodziej J. 1972. Zarys klimatu województwa lubelskiego. W: Województwo lubelskie. Podstawy przyrodniczo-ekonomicznej rejonizacji produkcji rolniczej, II: 73-90.
• Mrugała S. 1980. Ochładzanie powietrza w Lublinie. Folia Societatis Scientiarum Lublinensis 22, Geografia 1: 45-48.
• Mrugała S. 1992. Wybrane aspekty zmienności ochła-dzania katatermometrycznego w Lublinie. Fo-lia Societatis Scientiarum Lublinensis 33, Geo-grafia 1-2: 19-23.
• Mrugała S., Shuber P. 2004. Normalne i anomalne sumy opadów atmosferycznych w Lublinie i we Lwowie. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio B – Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia LIX, 6: 101-106.
• Mrugała S., Paczos S., Ryżyk E. 1991. Wstępne wy-niki badań topoklimatycznych na obszarze Lu-blina. Acta Universitatis Wratislaviensis No 1213, Prace Instytutu Geograficznego, Seria A –Geografia Fizyczna 5: 289-298.
• Niedziałek H. 1972. Częstość klas pogody występują-cych w Lublinie w okresie 1961–1965. Folia Societatis Scientiarum Lublinensis, sec. D 14: 39-45.
• Nowosad M. 1995a. Zarys charakterystyki pokrywy śnieżnej w Lublinie. W: J. Kołodziej, R. Turski (red.) Gleby i klimat Lubelszczyzny. Materiały z konferencji naukowej 25 kwietnia 1994 r. Lu-belskie Towarzystwo Naukowe, Lublin: 212-221.
• Nowosad M. 1995b. Zmiany z dnia na dzień grubości pokrywy śnieżnej w Lublinie. W: J. Kołodziej, R.Turski (red.) Gleby i klimat Lubelszczyzny.Materiały z konferencji naukowej, Lublin, 25kwietnia 1994 r. Lubelskie Towarzystwo Naukowe, Lublin: 222-228.
• Nowosad M. 1998. Występowanie pokrywy śnieżnej w Lublinie. W: M. Nowosad (red.) Problemy współczesnej klimatologii i agrometeorologii regionu lubelskiego. Wydawnictwo UMCS, Lublin: 67-72.
• Nowosad M. 2008. Próba określenia występowania termicznego „efektu niedzieli” w Lublinie. W: K. Kłysik, J.Wibig, K. Fortuniak (red.) Klimat i bioklimat miast. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź: 209-218.
• Nowosad M. 2012. Zmiany grubości pokrywy śnieżnej w Lublinie i ich uwarunkowania cyrkulacyjne. W: Z. Bielec-Bąkowska, E. Łupikasza, A. Widawski (red.) Rola cyrkulacji atmosfery w kształtowaniu klimatu. Wydział Nauk oZiemi Uniwersytetu Śląskiego, Sosnowiec:157-166.
• Nowosad M., Bartoszek K. 2007. Wieloletnia zmienność grubości pokrywy śnieżnej w okolicy Lu-blina. W: K Piotrowicz, R. Twardosz (red.) Wahania klimatu w różnych skalach przestrzen-nych i czasowych. Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagielloń-skiego, Kraków: 411-421.
• Nowosad M., Filipiuk E. 1998. Zmiany czasu trwania termicznych pór roku w Lublinie w latach 1951–1995. Acta Universitatis Lodziensis, Folia Geographica Physica 3: 231-240.
• Nowosad M., Dobek M., Kieliszek A, Siwek K. 2009. Some remarks on the highest wind speed values in Lublin. Bulletin of Geography: Physical Geography Series 2: 57-62.
• Nowosad M., Dobek M., Siwek K. 2010.Warunki termiczne w Lublinie w 2009 roku a wskaźnik cyrkulacji strefowej według formuły Lityńskiego. W: E. Bednorz (red.) Klimat Polski na tle klimatu Europy. Warunki termiczne i opadowe. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań: 79-93.
• Nowosad M., Rodzik B., Wereski S., Dobek M. 2013. The UTCI Index in Lesko and Lublin and its circulation determinants. Geographia Polonica 86, 1: 29-36.
• Paczos S. 1969/1970. Występowanie i czas trwania mgły w Lublinie. Folia Societatis Scientiarum Lublinensis, sec. A-D 9/10: 191-194.
• Paszyński J. 1957. Klimat lokalny doliny Bystrzycy pod Lublinem i możliwości jego zmian. Gospodarka Wodna 17, 6: 295-299.
• Piotrowska K., Kaszewski B.M. 2009. The influence of meteorological conditions on the Start of the Hazel (CORYLUS-L.) Pollen season in Lublin, 2001–2009. Acta Agrobotanica 62, 2: 59-66.
• Piotrowska K., Kaszewski B.M. 2011. Variations in birch pollen (Betula spp.) seasons in Lublin and correlations with meteorological factors in the period 2001–2010. Acta Agrobotanica 64, 2: 39-50.
• Romer E. 1912. Klimat ziem polskich. W: Encyklopedia Polska, t. 1. Akademia. Umiejętności, Kra-ków: 171-248.
• Suchorab J. 1997. Analiza termiczno-wilgotnościowa suchego lata 1994 roku w Lublinie na tle wielolecia 1951–1990. Annales Universitatis Mariae Curie Skłodowska, Sectio B – Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia LII, 14: 203-213.
• Warakomski W. 1998. Zmiany wieloletniej temperatury i opadów w Lublinie w okresie 1951–1995. Acta Universitatis Lodziensis, Folia Geographica Physica 3: 197-204.
• Wereski S., Dobek M., Wereski S. 2010. Częstość występowania poszczególnych odczuć cieplnych w Lublinie i w Lesku na podstawie temperatury odczuwalnej (STI) w latach 1991–2005. W: A. Richling (red.) Krajobrazy rekreacyjne – kształtowanie, wykorzystanie, transformacja. Problemy Ekologii Krajobrazu 27: 371-377.
• Wiercieński H. 1901. Opis statystyczny Guberni Lubelskiej. Druk P. Laskauera i W. Babickiego, Warszawa.
• Wiszniewski W. (red.) 1973. Atlas klimatu Polski. In-stytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej. PPWK, Warszawa.
• Wiszniewski W., Gumiński R., Bartnicki L. 1949. Przyczynki do klimatologii Polski. Wiadomości Służby Hydrologicznej i Meteorologicznej 5.
• Województwo lubelskie 2016 – podregiony, powiaty, gminy. 2016. Urząd Statystyczny w Lublinie. Lublin.
• Woś A. 1998. Struktura sezonowa klimatu Lublina. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio B – Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia LIII, 12: 251-275.
• Zinkiewicz W., Warakomski W. 1959. Zarys klimatu Lublina. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio B – Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia XIV, 2: 47-124.
• Zinkiewicz W., Zinkiewicz A. 1975. Atlas klimatyczny województwa lubelskiego 1951–1960, t.4. Lubelskie Towarzystwo Naukowe. Lublin.