O oblężeniu klasztoru częstochowskiego przez wojska Karola X Gustawa w 1655 roku

• Authors: Westrin Theodor

Title variants

EN

On the 1655 Siege of Jasna Góra Monastery by the Army of Charles X Gustav

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Rozprawa Teodora Westrina opublikowana została w 1904 roku i jest zapewne odpowiedzią na rosnącą międzynarodową sławę Henryka Sienkiewicza, zwieńczoną Literacką Nagrodą Nobla przyznaną pisarzowi w 1905 roku. Westrin daje przegląd szwedzkich źródeł historycznych dotyczącymi oblężenia klasztoru na Jasnej Górze, a następnie porównuje je z polskimi przekazami na ten sam temat, w tym przede wszystkim z "Nową Gigantomachią" księdza Augustyna Kordeckiego. W rozprawie czytelnik znajdzie więc bohaterów dobrze znanych z kart Sienkiewiczowskiego "Potopu": poza Kordeckim także generała Burcharda Müllera, hrabiego Jana Weyharda Wrzeszczowicza, marszałka Arvida Wittenberga, wreszcie królów – polskiego i szwedzkiego. Jeden z głównych mitów polskiej historii ulega tu odbrązowieniu, wiele zaś elementów relacji poświęconych oblężeniu, do których jesteśmy przyzwyczajeni i które uważamy za wiarygodne, okazuje się półprawdami bądź nieprawdami.

EN

Theodor Westrin’s study was published in 1904 and is presumably an answer to Henryk Sienkiewicz’s growing international fame crowned by the Nobel Prize the writer was awarded with in 1905. Westrin gives a survey of Swedish historical sources referring to the siege of Jasna Góra Monastery, and then compares them with the Polish accounts on the subject, primarily with Abbot Augustyn Kordecki’s "Nowa Gigantomachia" ("New Gigantomachia"). Thus the reader finds here many protagonists well known from Sienkiewicz’s "Potop" ("Deluge"); apart from Kordecki, also General Buchard Müller, Count Jan Weyhard Wrzeszczowicz, Marshall Arvid Wittenberg, and ultimately the kings—the Polish and the Swedish. One of the main myths of Polish history debugs here, while many elements of the accounts of the siege to which we got accustomed or which we regard as trustworthy became half- or untrue.

Keywords

EN

Theodor Westrin; Augustyn Kordecki; Kordecki's "New Gigantomachia"; siege of Jasna Góra monastery; Henryk Sienkiewicz

• Publisher: Instytut Badań Literackich PAN
• Journal: Pamiętnik Literacki
• Year: 2019
• Volume: 110
• Issue: 2
• Pages: 133-154

Dates

printed

2019-06-27

Contributors

author

Westrin Theodor

translator

Mazurkiewicz Filip

• Uniwersytet Śląski, Katowice

Identifiers

DOI

10.18318/pl.2019.2.8