Arena sportowa jako biografia miejsca

• Authors: Zalewska-Meler Agnieszka

Title variants

EN

A sports arena as a place biography

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Cel badań. Artykuł wpisuje się w obszar problematyki sportu jako rodzaju praktyki społecznej pozwalającej dokumentować ludzkie możliwości przynależne do świata physis. Celem badań – o orientacji jakościowej – stało się odkrycie i opisanie znaczeń przypisy­wa­nych miejscom kreowania karier sportowych poprzez rekonstrukcje doświadczeń (sportowych i życiowych) w pryzmacie zróżnicowanych perspektyw czasowych. Materiał i metody. Ponieważ dociekania badawcze wiodły do identyfikacji mechanizmów i prawidłowości towarzyszących nadawaniu sensów miejscom sportowej rywalizacji, przedmiot analizy stanowiły sytuacje w historii karier sportowych mające status zdarzeń centralnych (czyli kształtujących przyszłość bohatera narracji). Przybliżaniu reguł ustaleń analitycznych posłużyła metoda hermeneutyczno-fenomenologiczna, wpisująca się w obszar jakościowej metodologii badań. Poziomami dokonywanej analizy były: tekst – kodowanie zogniskowane – analiza matrycowa (głównych tematów zawartych w danych), wydobywanie struk­tury głębokiej – scalanie danych w obrębie stanowionej ramy wyjaśniającej. Wnioski. W ostatniej części opracowania wyodrębniono stadion jako „miejsce znaczące”, czyli przestrzeń stymulującą i określającą jednostkowe i społeczne formy sportowej autokreacji w przebiegu kariery sportowej. Animacyjna rola stadionu okazała się dopełniającym ele­men­tem uczenia się „w środowisku życia” dla zaspokajania potrzeby przeżywania własnej wartości poprzez sport. Mam nadzieję, że prezentowany tekst stanie się zbieżny z silver­manowskim postulatem wzajemnego uczenia się od siebie w trosce o wzrost świadomości metodologicznej patrzących z zainteresowaniem na jakościowy rodzaj aktywności badawczej.

EN

Background. Article fits in the area of issues of sport as a kind of social practice allowing to document human abilities belonging to the world of physis. The aim of the research, of qualitative orientation, was to discover and describe the meanings attributed to the places of creating sports careers through sports- and life-related experience reconstruction in the prism of different time perspectives. Material and methods. As the research inquiry led to the identification of the mechanisms and regularities that accompany assigning meanings to places of sports competition, the subject of the analysis were situations in the history of sports careers with a status of central events (i.e. shaping the future of the narration character). The hermeneutic and phenomenological method, belonging to the area of qualitative research methodology, was applied to approximate the rules of analytical determinations. The levels of the performed analysis were: text – focused encoding – matrix analysis (of the main topics contained in the data), extraction of the deep structure – merging the data within the established explaining framework. Conclusions. In the last part of the study, stadium was distinguished as a ‘significant place’, i.e. the space that stimulates and defines individual and social forms of sports self-creation in the course of sports career. The animating role of the stadium proved to be a complementary element of learning ‘in the life environment’ in order to meet the need of experiencing one’s self-esteem through sport. I hope that the text will become convergent with Silverman’s postulate of mutual learning from each other in an effort to increase awareness of the methodological looking with interest at the qualitative type of research activity.

Keywords

PL

badania jakościowe; autobiografia; biografia miejsca; stadion; kariera sportowa

EN

qualitative research; autobiography; biography of place; stadium; sports career

• Publisher: Akademia Wychowania Fizycznego we Wrocławiu
• Journal: Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu
• Year: 2017
• Volume: 57
• Pages: 19-44

Dates

published

2017-06-14

Contributors

author

Zalewska-Meler Agnieszka

• Akademia Pomorska w Słupsku

References

• Bańka, A. (2010). Typy tożsamości wczesnej dorosłości z perspektywy orientacji czasowej preferowanych stylów życia. W: K. Popiołek, A. Chudzicka-Czupała (red.), Czas w życiu człowieka (s. 101–117). Katowice: UŚ.
• Bartoszewicz, A. (1991). Opowiadanie. W: J. Bachórz, A. Kowalczykowa (red.), Słownik literatury polskiej XIX wieku (s. 651–654). Wrocław – Warszawa – Kraków: Ossolineum.
• Bauman, Z., Kubacki, R., Zeidler-Janiszewska, A. (2009). Życie w kontekstach. Rozmowy o tym, co poza nami i o tym, co przed nami. Warszawa: WAiP.
• Błaszczykowski, J., Domagalik, M. (2015). Kuba. Autobiografia. Warszawa: Buchmann.
• Boje, D.M., Tourani, N. (2012). Storytelling, czyli o materialności praktyk opowiadania. W: D. Jemielniak (red.), Badania jakościowe. Podejścia i teorie. Tom 1 (s. 215–241). Warszawa: WN PWN.
• Bron, A. (2009). Biograficzność w badaniach andragogicznych. W: M. Olejarz (red.), Dyskursy młodych pedagogów (s. 37–53). Zielona Góra: Wydawnictwo UZ.
• Bruner, J. (1990). Życie jako narracja. Kwartalnik Pedagogiczny, 4, 3–17.
• Bullock, A., Stallybrass, O., Trombley, S. (red.) (1999). Słownik pojęć współczesnych. Katowice: Książnica.
• Costa, A., Perri, R., Serra, L., Barban, F., Gatto, I., Zabberoni, S. i wsp. (2010). Prospective memory functioning in mild cognitive impairment. Neuropsychology, 24(3), 327–335.
• Creswell, J.C. (2013). Projektowanie badań naukowych. Metody jakościowe, ilościowe i mieszane. Kraków: UJ.
• Czermińska, M. (2000). Autobiograficzny trójkąt. Świadectwo, wyznanie i wyzwanie. Kraków: Universitas.
• Czerniawska, O. (2002). Od badań biograficznych do dydaktyki. Edukacja Dorosłych, 1, 25–33.
• Demetrio, D. (2009). Pedagogika pamięci. W trosce o nas samych, z myślą o innych. Łódź: AHE.
• Dryll, E. (2005). Semantyczna analiza narracji – metoda łącząca walory podejścia jakościowego i ilościowego. W: E. Chmielnicka-Kuter, M. Puchalska-Wasyl (red.), Polifonia osobowości. Aktualne problemy psychologii narracji (s. 205–225). Lublin: KUL.
• Dubas, E. (2009). Refleksja autobiograficzna jako aktywność edukacyjna w kontekście całożyciowego uczenia się. W: A. Fabiś, S. Kędziora (red.), Wyzwania współczesnej edukacji dorosłych: Aktywność społeczna, kulturalna i oświatowa dorosłych (s. 41–53). Mysłowice – Zakopane: GWSP.
• Femiak, J. (2007). Autobiografie polskich sportowców samotników w perspektywie psychologii narracji. W: J. Kosiewicz (red.), Społeczne i kulturowe wartości sportu (s. 76–81). Warszawa: AWF.
• Gasiul, H.(2005). Monolog czy dialog? Refleksje nad kryteriami oceny jakości rozwoju „Ja”. W: E. Chmielnicka-Kuter, M. Puchalska-Wasyl (red.), Polifonia osobowości. Aktualne problemy psychologii narracji (s. 33–50). Lublin: KUL.
• Glaser, B.G., Strauss, A.L. (2009). Odkrywanie teorii ugruntowanej. Strategie badania jakoś­ciowego. Kraków: ZW NOMOS.
• Głowiński, M., Okopień-Sławińska, A., Sławiński, J. (1975). Zarys teorii literatury. Warszawa: WSiP.
• Hall, E.T. (1978). Ukryty wymiar. Warszawa: PIW.
• Horsdal, M. (2004). Ciało, umysł i opowieści – o ontologicznych i epistemologicznych perspektywach narracji na temat doświadczeń osobistych. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, 2(26), 9–28.
• Kozakiewicz, W., Pol, M. (2013). Nie mówcie mi, jak mam żyć. Warszawa: Agora.
• Krüger, H.H. (2007). Metody badań w pedagogice. Gdańsk: GWP.
• Kurantowicz, E. (2006). Badacz i mała społeczność lokalna. Proces badania jako zmaganie się z granicami. W: M. Mendel (red.), Pedagogika miejsca (s. 75–87). Wrocław: WN DSWE TWP.
• Lejeune, P. (2001). Wariacje na temat pewnego paktu. O autobiografii. Kraków: Universitas.
• Lipoński, W. (1987). Humanistyczna encyklopedia sportu. Warszawa: SiT.
• Łagodzki, W., Pyszczek, G. (2000). Leksykon PWN. Filozofia. Warszawa: WN PWN.
• May, R. (1997). Błaganie o mit. Poznań: Zysk i S-ka.
• Mendel, M. (2006). Pedagogika miejsca i animacja na miejsce wrażliwa. W: M. Mendel (red.), Pedagogika miejsca (s. 21–37). Wrocław: WN DSWE TWP.
• Męczkowska, A. (2006). Locus educandi. Wokół problematyki miejsca w refleksji pedagogicznej. W: M. Mendel (red.), Pedagogika miejsca (38–51). Wrocław: WN DSWE TWP.
• Miles, M.B., Huberman, A.M. (2000). Analiza danych jakościowych. Białystok: Trans Humana.
• Nowak-Dziemianowicz, M. (2006). Czy świat człowieka ma postać narracji? O możliwości badania, rozumienia i zmiany. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, 4(36), s. 37–47.
• Okupnik, M. (2005). Narracje autobiograficzne polskich sportowców-samotników wobec literatury. W: L. Koczanowski, R. Nahirny, R. Włodarczyk (red.), Narracje – (Auto)biografia – etyka (s. 61–73). Wrocław: WN DSWE TWP.
• Okupnik, M. (2011). Sport, narracja i tożsamość. O tekstach autobiograficznych sportowców samotników. W: Ł. Rogowski, R. Skrobacki (red.), Społeczne zmagania ze sportem (s. 63–73). Poznań: WN UAM.
• Platini, M. (1990). Moje życie jak mecz. Szczecin: Glob.
• Popularna encyklopedia powszechna. Tom 14 (1996). Kraków: Fogra.
• Rewers, E. (1996). Język i przestrzeń w poststrukturalistycznej filozofii kultury. Poznań: WN UMK.
• Rosner, K. (2003). Narracja, tożsamość i czas. Kraków: Universitas.
• Sagan, I. (1995). Ludzie i ich miejsca w geografii postmodernistycznej. W: T. Szkudlarek (red.), Różnica, tożsamość, edukacja. Szkice z pogranicza (s. 143–153). Kraków: Impuls.
• Skarga, B. (2005). Granice historyczności. Warszawa: IFiS PAN.
• Sławiński, J. (red.) (2000). Słownik terminów literackich. Wrocław – Warszawa – Kraków: Ossolineum.
• Sturrock, J. (2009). Nowy wzorzec autobiografii. W: M. Czermińska (red.), Autobiografia (s. 126–144). Gdańsk: Słowo/obraz terytoria.
• Sulima, R. (2000). Antropologia codzienności. Kraków: UJ.
• Szczepłek, S. (2012). Deyna, Legia i tamte czasy. Warszawa: Marginesy.
• Szczepłek, S. (2015). Moja historia futbolu. Tom 1. Świat. Kraków: Sine Qua Non.
• Szczepłek, S. (2016). Moja historia futbolu. Tom 2. Polska. Kraków: Sine Qua Non.
• Szlendak, T., Antonowicz, D., Kossakowski, R., Sipińska-Matuszewska, M. (2014). Stadiony piątej generacji jako „maszyny do życia”. Prakseologia, 155, 229–257.
• Szymczak, M. (red.) (1979). Słownik języka polskiego. Tom 2. Warszawa: PWN.
• Tuan, Y.F. (1987). Przestrzeń i miejsce. Warszawa: PIW.
• Worach-Kardas, H. (1990). Metoda biograficzna a badanie postaw wobec czasu. W: J. Włodarek, M. Ziółkowski (red.), Metoda biograficzna w socjologii (s. 113–125). Warszawa–Poznań: PWN.
• Zagumny, P. (2016). Życie to mecz. Warszawa: Akurat.
• Znaniecki, F. (1938). Socjologiczne podstawy ekologii ludzkiej. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 1, 89–119.