Przestrzenie ciała w kulturze płynnej nowoczesności. Wyznaczanie granic ciała u źródeł nowoczesności

• Authors: Rezmer-Mrówczyńska Natalia

Title variants

EN

Space ofthe Body in the Liquid Modernity Culture

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Przedmiotem rozważań jest motyw ciała nagiego i odzianego w kulturze płynnej nowoczesności. Modele deskrypcji ludzkiej cielesności w kulturze współczesnej zostały ukształtowane pod wpływem nowożytnych kategorii, pojęć i wartości, takich jak: autentyczność, tożsamość, naturalność i indywidualizacja ciała. Wnikanie w alchemię ciała poszerza obszar badań o zagadnienia wolności, władzy, seksualności czy edukacji. Kategorie wolności, niezależności i godności postulowane przez humanistów stały się źródłem nowoczesnego postrzegania i doświadczania ludzkiej cielesności. Pierwsza część artykułu odkrywa topikę ludzkiego ciała w kulturze od czasów średniowiecza do osiemnastego stulecia. Druga część artykułu ukazuje ciało w kulturze płynnej nowoczesności. Przedmiotem opisu stały się następujące zagadnienia: dekonstruktywizm w modzie, pragnienie asymetrii i wolności (Gareth Pugh i Zahy Hadid), moda a architektura po modernizmie, odczucia ciała w kontekście mody, sztuki, komunikacji i architektury, dekonstrukcja wobec prądów neoklasycznych, ciało jako komunikat i dzieło sztuki, kreacja tożsamości scenicznej, czekanie na androida.

EN

The aim of the article Space of the Body in the Liquid Modernity Culture is to find motifs of a naked or a dressed body in the culture. Models of depicting corporality is presented in the orbit of modern categories,ideas and notions shaped in the cultural spheres of the Enlightenment, such as: authenticity, naturalness, identity, and individuation of body. Consequently, the body turned out to be a complex issue, comprising also the issues of clothing, hygiene, dietetics, power, sexuality and education. The categories of dignity, freedom, individual autonomy, resulting from the philosophical postulates of humanism, became the source of modern perception and experience of the body in the 18th century. The first part of this text discusses issues of human body in literature and culture starting from medieval times till the end of the 17the century. The second part of the article refers to the issues of body in the Liquid Modernity Culture and involves such issues as the desire for asymmetry and freedom (Gareth Pugh and Zaha Hadid), fashion and architecture after modernism, the sensations of the body in the context of fashion, art, communication and architecture, human body as a message and fine art, creation of scenic identity and expecting an android.

Keywords

PL

motyw ciała w kulturze; historia ciała; dekonstruktywizm; moda i architektura po modernizmie

EN

motifs of body in the culture; history of the human body; deconstructionism; fashion and architecture after modernism

• Publisher: Uczelnia Lingwistyczno-Techniczna w Świeciu
• Journal: humanistica 21
• Year: 2017
• Volume: 1
• Pages: 281-298

Contributors

author

Rezmer-Mrówczyńska Natalia

• Uczelnia Lingwistyczno-Techniczna w Świeciu

References

• „Architektura sukienki”. Newsweek. 2007: 42/7.
• Banach, Andrzej. Historia pięknej kobiety. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1960.
• Barańczak, Stanisław. Antologia angielskiej poezji metafizycznej XVII stulecia. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1982.
• Bielecki, Czesław. Więcej niż architektura: Pochwała eklektyzmu. Olszanica: Bosz, 2006.
• Bieńko, Mariola. Intymne i prywatne praktyki codzienności. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 2013.
• Bieńkowska, Barbara. Kopernik i heliocentryzm w polskiej kulturze umysłowej do końca XVIII wieku. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1971.
• Buczyńska-Garewicz, Hanna. Miejsca, strony, okolice. Przyczynek do fenomenologii przestrzeni. Kraków: Elektron, 2006.
• Bystroń, Jan Stanisław. Dzieje obyczajów w dawnej Polsce: Wiek XVI-XVIII. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1976.
• Davies, Norman. Europa: Rozprawa historyka z historią. Kraków: Znak, 2002.
• Delumeau, Jacques. Grzech i strach: Poczucie winy w kulturze zachodu XIII-XVIII wiek. Warszawa: Wolumen, 1994.
• Descartes, Rene. Rozprawa o metodzie właściwego kierowania rozumem i poszukiwania prawdy w naukach. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1970.
• Dziechcińska, Hanna. Ciało, strój, gest w czasach renesansu i baroku. Warszawa: Temper, 1996.
• Eco, Umberto. Historia brzydoty. Poznań: Rebis, 2007.
• Eco, Umberto. Historia piękna. Poznań: Rebis, 2012.
• Foucault, Michel. Historia seksualności. I. Wola wiedzy II. Użytek z przyjemności III. Troska o siebie. Warszawa: Czytelnik, 2000.
• Foucault, Michel. Nadzorować i karać. Narodziny więzienia. Warszawa: Wydawnictwo Fundacji Althea, 2009.
• Fukuyama, Francis. Koniec człowieka. Kraków: Znak, 2004.
• Garin, Eugenio. Człowiek renesansu. Warszawa: Świat Książki, 2001.
• Gelis, Jacques. Indywidualność dziecka: Historia życia prywatnego. Od renesansu do oświecenia. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2005.
• Graves, Robert. Mity greckie. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1967.
• Jonas Sylvia. Leksykon mody. Marki. Projektanci. Ubrania. Warszawa: Olesiejuk, 2009.
• Jones, Terry. Moda dzisiaj. Warszawa: Taschen, 2007.
• Kochański, Józef. Do Jasia o fryzurze: Świat poprawiać – zuchwałe rzemiosło: Antologia poezji polskiego oświecenia. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1981.
• Honczarenko, Jerzy. Roboty przemysłowe: Budowa
• i zastosowania. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 2010.
• Kowalski, Jacek. Loba Anna. Loba Mirosław. Dzieje kultury francuskiej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 2007.
• Künstler-Langner, Danuta. Światłość i mrok w polskiej
• i angielskiej poezji metafizycznej XVII wieku: Barok polski wobec Europy: Kierunki dialogu: Materiały międzynarodowej konferencji naukowej w Radziejowicach. Warszawa: Anta, 2003.
• Le Goff, Jacques. Człowiek średniowiecza. Warszawa: Wolumen, 2000.
• Le Goff, Jacques and Truong N. Historia ciała w średniowieczu. Warszawa: Wolumen, 2006.
• Litwińczuk, Anna. Ciało człowieka w kulturze: Przekrój zagadnień: Ciało i duch w języku i w kulturze. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie – Skłodowskiej, 2012.
• Mauss, Marcel. Sposoby posługiwania się ciałem: Antropologia kultury: Zagadnienia i wybór tekstów. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 2001.
• Możdzyńska-Napotka, Małgorzata. O modach i strojach. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2002.
• Mrowcewicz, Kazimierz. Czemu wolność mamy? Antynomie wolności w poezji Jana Kochanowskiego i Mikołaja Sępa Szarzyńskiego. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1987.
• Quellier, Florent. Łakomstwo. Historia grzechu głównego. Warszawa: Bellona, 2013.
• Pluta, Izabela. „Robot, aktor przyszłości”. Teatr. 2013, 3/8.
• Rachwał, Tadeusz, Więckowska Katarzyna. (Nad)użycia ciała w kulturze. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2012.
• Shusterman, Richard. Zwrot ku cielesności: troska o ciało w kulturze współczesnej: O sztuce i życiu: Od poetyki hip-hopu do filozofii somatyczne. Wrocław: Atla 2, 2007.
• Skorupa, Ewa. Twarze emocje charaktery. Literacka przygoda z wiedzą o wyglądzie człowieka. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2013.
• Souh, Tamami. Historia mody od XVIII do XX wieku – wersja polska. Kioto Institute, 2007.
• Szczukowski, Ireneusz. Między odrzuceniem a zbawieniem: Problematyka ciała w piśmiennictwie religijnym polskiego baroku. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, 2012.
• Szpakowska, Małgorzata. Antropologia ciała: Zagadnienia
• i wybór tekstów. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 2008.
• Szubert-Olszewska, Alicja. Alfabet mody. Pelplin: Bernardinum, 2006.
• Taylor, Charles. „Kultura autentyczności”. Znak (Rytuał
• i autentyczność). 1996, 39-48.
• Vigarllo, Georges. Czystość i brud: Higiena ciała od średniowiecza do XX wieku. Warszawa: Wydawnictwo Fundacji Aletheia, 1996.
• Warchala, Michał. Autentyczność i nowoczesność: Idea autentyczności od Rousseau do Freuda. Kraków: Universitas, 2006.
• Yalom, Marilyn. Historia kobiecych piersi. Warszawa: Instytut Psychologii Zdrowia PTP, 2012.