Proceduralno-kognitywny charakter ideału obiektywności

• Authors: Hetmański Marek

Title variants

EN

Procedural-cognitive nature of the ideal of objectivity

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule prezentowany jest ideał obiektywności poznania i wiedzy znajdujący wyraz poza nauką również w licznych społecznych czynnościach i instytucjach. Analizowana jest głównie proceduralna geneza i natura tego ideału. W drugiej części artykułu przedstawiona jest krytyczna analiza ideału obiektywności przeprowadzona przez teorię metafor pojęciowych Lakoffa i Johnsona, według których metaforyczność utrwala postawę obiektywistyczną w nauce i potocznym myśleniu.

EN

The paper presents the ideal of objectivity of cognition and knowledge prevailing both in science and many social activities and institutions. The procedural nature of this ideal is analyzed particularly. The second part of the paper concentrates on the critical analyses of this ideal provided by Lakoff and Johnson’s conceptual metaphor theory, mainly their thesis that objectivity ideal is maintained by the metaphorical thinking is considered.

Keywords

PL

obiektywność poznania i wiedzy; ideał obiektywności; procedury badawcze; metafory pojęciowe

EN

objectivity of cognition and knowledge; ideal of objectivity; research procedures; conceptual metaphors

• Publisher: Science Studies Committee, Polish Academy of Sciences
• Journal: Zagadnienia Naukoznawstwa
• Year: 2015
• Volume: 51
• Issue: 2(204)
• Pages: 97-110

Contributors

author

Hetmański Marek

• Instytut Filozofii, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej

References

• Haack S., 2007, Defending Science – Within Reason. Between Scientism and Cynicism, New York: Prometheus Books.
• Judycki S., 1997, Obiektywność, w: Filozofi czny Leksykon Filozofi czny, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL: 404–406.
• Lakoff G., Johnson M., 1999, Philosophy in the Flesh. The Embodied Mind and its Challenge to Western Philosophy, New York: Basic Books.
• Lakoff G., 2011, Kobiety, ogień i rzeczy niebezpieczne, Kraków: TAiWPN Universitas.
• Longino H. E., 1990, Science as Social Knowledge. Values and Objectivity in Scientific Inquiry, Princeton–New Jersey: Princeton University Press.
• Moser P., 1993, Philosophy after Objectivity, New York-Oxford: Oxford University Press.
• Scheffler I., 1967, Science and Subjectivity, Indianapolis–New York: The Bobbs-Merrill Company.