O początkach i rozwoju doktryny prawa turystycznego

• Authors: SONDEL Janusz

Title variants

EN

Some Remarks on the Origins and Development of the Doctrine of Law of Tourism

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Z uwagi na masowy charakter oraz gospodarcze znaczenie turystyki w świecie współczesnym stała się ona przedmiotem zainteresowania wielu dziedzin wiedzy, w tym również prawa. W szczególności celem wprowadzonych w tym zakresie regulacji prawnych, a w pierwszej kolejności ustawy o usługach turystycznych z 29 sierpnia 1997 r. oraz drugiej z 16 września 2011 r. o tz w. timesharingu, czyli prawie do korzystania z obiektu turystycznego, hotelu, domku letniskowego, apartamentu itd. w oznaczonym czasie, stała się ochrona turysty przed nieuczciwością i nadużyciami ze strony biur podróży, ale ustawodawca uznał również za stosowne unormowanie szeregu kwestii dotyczących zarządzania turystyką. I jakkolwiek liczba przepisów odnoszących się bezpośrednio do ruchu turystycznego, zwłaszcza o charakterze transgranicznym, w porównaniu ze stanem sprzed 1989 r. zdecydowanie się zmniejszyła, problemów prawnych związanych z aktualną skalą tego zjawiska i w konsekwencji wymagających specjalnego unormowania jest obecnie na tyle dużo, że można mówić o powstaniu nowej odrębnej dziedziny prawa, którą określa się na ogół jako „prawo turystyczne” bądź „prawo w turystyce”. Jest ona w tej chwili wykładana na ponad stu uczelniach w Polsce, a ponadto stanowi przedmiot niezwykle intensywnie rozwijających się badań naukowych.

EN

Due to its mass nature and its economic importance in the modern world, tourism has become the subject of interest of many branches of science, including law. In particular, the main aim of new legal regulations, such as the Act of 29th August 1997 on Tourist Services and the Act of 16th September 2011 on Timeshare, i.e. the right to use tourist facilities, hotels, cott ages, apartments etc. within a determined period of time, was to protect tourists against unfair actions and frauds by travel agencies. What is more, the legislature also considered it appropriate to regulate a number of issues concerning the management of tourism. Although the number of provisions relating directly to tourism and concerning especially cross -border travel, in comparison with the standards set before 1989, has strongly decreased, legal problems associated with the current scale of that phenomenon, which require special regulations, are so numerous now that one can speak of a new branch of law, which is generally referred to as “law of tourism” or “law in tourism”. It is, at the moment, taught at more than 100 universities in Poland and has become a subject of intensely developing scientific research.

Keywords

PL

turystyka; prawo turystyczne; timesharing; usługi turystyczne

EN

tourism; law of tourism; tourist services; timeshare

• Publisher: Polska Akademia Umiejętności
• Journal: Prace Komisji Historii Nauki PAU
• Year: 2014
• Volume: 13
• Pages: 32-56

Dates

cover

2014

Contributors

author

SONDEL Janusz

• Wyższa Szkoła Turystyki i Ekologii w Suchej Beskidzkiej

References

• BIAŁKOWSKI Zygmunt 1966a: Wybrane zagadnienia prawne dotyczące turystyki. Wrocław.
• BAŁKOWSKI Zygmunt 1966b: Wybrane zagadnienia z prawa. Kraków.
• BAŁKOWSKI Zygmunt 1973: Wybrane zagadnienia z prawa [dla zakładów hotelarskich i biur podróży]. Warszawa.
• BEDNARSKI Leszek 1970: Zarys problemów kształcenia i doskonalenia kadr kultury fi zycznej i turystyki. Biuletyn Informacyjny GKKFiT 1, ss. 20–25.
• BEYER William 1973: Umowy w międzynarodowym obrocie turystycznym zawierane pomiędzy polskimi i zagranicznymi biurami podróży. Biuletyn Informacyjny Instytutu Turystyki 7, ss. 25–34.
• BEYER William 1974a: Umowa uczestnictwa w wycieczkach zagranicznych organizowanych przez polskie biura podróży. Biuletyn Informacyjny Instytutu Turystyki 1, ss. 4–12.
• BEYER William 1974b: Zagadnienia jurysdykcji krajowej w sprawach wynikających z międzynarodowego obrotu turystycznego. Biuletyn Informacyjny Instytutu Turystyki 8–9/17–18, ss. 14–18.
• BEYER William 1975: O właściwości arbitrażu w sporach między biurami podróży krajów RWPG. Biuletyn Informacyjny Instytutu Turystyki 2/20, ss. 13–17.
• BEYER William 1976: Umowy w turystyce międzynarodowej (wybrane zagadnienia). Warszawa.
• BRONOWICZ Kazimierz (red.) 1986: Bibliografia turystyki polskiej 1981–1983. Warszawa: Instytut Turystyki.
• BRONOWICZ Kazimierz, MALECKI Jerzy (red.) 1981: Bibliografia turystyki polskiej 1976–1978, cz. 1–2. Warszawa: Instytut Turystyki.
• BRONOWICZ Kazimierz, MALECKI Jerzy (red.) 1983: Bibliografia turystyki polskiej 1979/1980. Warszawa: Instytut Turystyki.
• CYBULA Piotr 2005: Umowa o imprezę turystyczną. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze Lexis Nexis.
• CYBULA Piotr, RACIBORSKI Jerzy (red.) 2008: Turystyka a prawo. Aktualne problemy legislacyjne i konstrukcyjne. Sucha Beskidzka–Kraków: Wyższa Szkoła Turystyki i Ekologii w Suchej Beskidzkiej. Publikacja dostępna w Internecie: http://wtir.awf.krakow.pl/pdf/rozne/zaklad_prawa/turystyka_a_prawo/turystyka_a_prawo_full.pdf (2014).
• CZECHOWSKI Zbigniew 1976: Definicje pojęcia „turysta” z punktu widzenia nauk prawnych. Biuletyn Informacyjny Instytutu Turystyki 9/37, ss. 41–51.
• ĆWIKŁA Leszek 2011: Prawne aspekty rozwoju turystyki w Polsce w latach 1918–1939. Lublin: Katolicki Uniwersytet Lubelski.
• DĄBROWA Janina 1975: Mirosław Nesterowicz: Odpowiedzialność cywilna biur podróży [rec.]. Państwo i Prawo 6, ss. 126–130.
• DENEK Kazimierz 1968: Krajoznawstwo i turystyka jako przedmiot dydaktyczny wyższej uczelni. Nauczyciel i Wychowanie 3, ss. 134–136.
• DENEK Kazimierz 1969: Krajoznawstwo i turystyka przedmiotem zajęć w Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Oświata Dorosłych 2/1969, ss. 106–108.
• FILIPOWICZ Zygmunt 1966a: Informacje dotyczące działalności Katedry Turystyki Akademii Wychowania Fizycznego. Problemy Uzdrowiskowe 2, ss. 174–185.
• FILIPOWICZ Zygmunt 1966b/1974: Nauka, dydaktyka i organizacja nauki w dziedzinie turystyki i wypoczynku. Warszawa: Akademia Wychowania Fizycznego. Katedra Turystyki. Przedruk [W:] Zeszyty Naukowe Instytutu Turystyki 1, Warszawa 1974.
• FILIPOWICZ Zygmunt 1966c: Turystyka. Program wyższych szkół wychowania fizycznego. [W:] Filipowicz 1966b, ss. 237–249.
• FILIPOWICZ Zygmunt 1966d: Wyższe studia prowadzone w zakresie turystyki w krajach europejskich. Problemy Uzdrowiskowe 5, ss. 240–248.
• FILIPOWICZ Zygmunt 1970: Problemy turystyki i uzdrowisk w dziedzinie nauki i nauczania. Problemy Uzdrowiskowe 6, ss. 141–171.
• FILIPOWICZ Zygmunt 1974: Węzłowe problemy turystyki. [W:] Jarowiecka (red.) 1974.
• GÓRSKI Krzysztof 1977: Urwany balkon [Sprawa pomiędzy wczasowiczem a przedsiębiorstwem turystycznym]. Gazeta Prawnicza 15, s. 9.
• GRAMATYKA Andrzej, SZWAJA Jacek Zygmunt 1981: Prawo turystyczne. Kraków: Akademia Wychowania Fizycznego im. B. Czecha.
• JACKOWSKI Antoni (red.) 1968: Bibliografia turystyki polskiej 1900–1944. Wrocław: GKKFiT („Studia i Materiały” 2).
• JACKOWSKI Antoni (red.) 1969: Bibliografia turystyki polskiej 1945–1960. Wrocław: GKKFiT („Studia i Materiały” 6).
• JACKOWSKI Antoni (red.) 1970: Bibliografia turystyki polskiej 1961–1965. Wrocław: GKKFiT („Studia i Materiały” 4).
• JACKOWSKI Antoni (red.) 1971: Bibliografia turystyki polskiej: biografie 1800–1970. Wrocław: GKKFiT („Studia i Materiały” 5).
• JACKOWSKI Antoni (red.) 1972: Bibliografia turystyki polskiej 1800–1899. Wrocław: GKKFiT („Studia i Materiały” 1).
• JACKOWSKI Antoni (red.) 1973: Bibliografia turystyki polskiej do roku 1972 (wybór). Warszawa: Instytut Turystyki.
• JACKOWSKI Antoni, KRUPIANKA Irena (red.) 1975: Bibliografia turystyki polskiej 1966–1970, cz. 1. Warszawa: Instytut Turystyki.
• JACKOWSKI Antoni, PTASZYCKA -JACKOWSKA Danuta (red.) 1970: Polska literatura turystyczna 1945–1968: bibliografia adnotowana wybranych pozycji dla celów dydaktyczno-szkoleniowych. Warszawa: Główny Komitet Kultury Fizycznej i Turystyki. Centralny Ośrodek Doskonalenia Kadr Kultury Fizycznej i Turystyki.
• JACKOWSKI Antoni, PTASZYCKA -JACKOWSKA Danuta (red.) 1973: Polska literatura turystyczna 1945–1972. Bibliografia adnotowana wybranych pozycji dla celów dydaktyczno-szkoleniowych. Warszawa: Instytut Turystyki.
• JAROWIECKA Teofila 1970: O turystyce naukowo (wywiad). Tempo 23/29, s. 4.
• JAROWIECKA Teofila 1974: O kształceniu kadr dla potrzeb turystyki współczesnej. [W:] Jarowiecka (red.) 1974, s. 212 i n.
• JAROWIECKA Teofila (red.) 1974: Problemy turystyki zagranicznej [Materiały z Sympozjum Naukowego w Stulecie Zorganizowanej Turystyki Polskiej, Zakopane 19–21 października 1973 r.]. Pod redakcją Teofili Jarowieckiej. Kraków: Komitet Kultury Fizycznej i Turystyki dla województwa i miasta Krakowa.
• KACZMAREK B., STUDZIŃSKA M. 1967: Krajoznawstwo i turystyka przedmiotem zajęć na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza. Światowid 16/12–13.
• KECK Zdzisław 1956: Skorowidz przepisów prawnych 1944–1955. Według stanu prawnego na dzień 31 grud. 1955 r. Warszawa.
• KNAP Jerzy 1968: Turystyka a odpowiedzialność cywilna. Biuletyn Informacyjny GKKFiT, ss. 27–31.
• KOCHMAŃSKA Halina (red.) 1989: Bibliografia turystyki polskiej 1984–1985. Warszawa: Instytut Turystyki.
• KRUPIANKA Irena (red.) 1981: Bibliografia turystyki polskiej 1971–1975, cz. 1–2. Warszawa: Instytut Turystyki.
• KRUPIANKA Irena, KONDYJOWSKA Krystyna (red.) 1976: Bibliografia turystyki polskiej 1966–1970, cz. 2. Warszawa: Instytut Turystyki.
• KUBAS Andrzej 1975: Mirosław Nesterowicz: Odpowiedzialność cywilna biur podróży [rec.]. Nowe Prawo 3, ss. 456–461.
• KUCIŃSKI Jerzy 2000: Przyczynek do rozważań o „prawie turystycznym”. Problemy Turystyki 1–2, ss. 93–104.
• LIBERA Kazimierz 1974: Prawo turystyczne i prawo dotyczące międzynarodowego ruchu turystycznego. [W]: Jarowiecka (red.) 1974, s. 37 i n.
• MASŁOWSKI Zbigniew 1978: Glosa do wyroku SN z 6 kwietnia 1977 r. IV CR 90/77 (OSPiKA 1978, poz. 200c).
• MILDNER Jerzy 1974: Niektóre problemy działalności biur podróży. Biuletyn Informacyjny Instytutu Turystyki 8.
• NESTEROWICZ Mirosław 1970: Odpowiedzialność biura podróży (na marginesie orzeczeń Sądu Najwyższego z dn. 6 VII 1966 r., I CR 134/66 – OSPiKA Nr 7–8 z 1967 r., poz. 183 i z dnia 28 III 1968 r., I CR 64/68 – PUG Nr 4 z 1969 r., s. 137). Nowe Prawo 26/5, ss. 672–680.
• NESTEROWICZ Mirosław 1974a: Nowe tendencje w dziedzinie odpowiedzialności biur podróży. [W:] Jarowiecka (red.) 1974, ss. 129–132.
• NESTEROWICZ Mirosław 1974b: Odpowiedzialność cywilna biur podróży. Warszawa: Wyd. Prawnicze.
• PROGULSKA Krystyna 1970: Już nie „na wyczucie”. Nauka na rzecz turystyki (Katedra Turystyki przy Krakowskiej WSWF). Światowid 19/22, s. 5.
• RACIBORSKI Jerzy 1981: Bezpieczeństwo osób uprawiających turystykę kwalifikowaną (zagadnienia prawne). [W:] Treści programowe turystyki… (1981), ss. 171–181.
• REDAKCJA „RUCHU TURYSTYCZNEGO” 1966: Dziesięć lat działalności Zakładu Prawnych i Ekonomicznych Zagadnień Turystyki SGPiS. Ruch Turystyczny 4, ss. 7–17.
• ROZMARYNOWICZ Andrzej 1976: Odpowiedzialność za wypadki kolizyjne w narciarstwie. Kraków (niepublikowana rozprawa doktorska).
• RÓWNY Kazimierz 1962: Nowojorskie wielostronne konwencje turystyczne w sprawach celnych. Ruch Turystyczny 2, ss. 23–67.
• SOBISIAK Walerian 1974: Kształcenie kadr dla turystyki. [W:] Jarowiecka (red.) 1974.
• SONDEL Janusz 2008: U początków prawa turystycznego. Zarys problematyki (1945–1989). [W:] Cybula, Raciborski (red.) 2008, ss. 9–28. Publikacja dostępna w Internecie: http://wtir.awf.krakow.pl/pdf/rozne/zaklad_prawa/turystyka_a_prawo/05-janusz_sadel.pdf.ybula,
• SUSIĆ Stefan 1990: Prawo turystyczne jako nowa dyscyplina prawna (nazwa, pojęcie, przedmiot, metoda i system). Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej 325, Kraków, ss. 85–101.
• SZWAJA Jacek Zygmunt 1971: Lądowe szlaki turystyczne (problematyka administracyjnoprawna). Krakowskie Studia Prawnicze 4, ss. 177–198.
• TREŚCI PROGRAMOWE TURYSTYKI 1981: Zeszyt Naukowy AWF w Krakowie 27.
• TUROS Lucjan 1974: O akademickie studia turystyki i krajoznawstwa. [W:] Jarowiecka (red.) 1974.
• TYCZKA Mieczysław 1982: Prawo turystyczne. Poznań: Akademia Wychowania Fizycznego.
• WALTOŚ Stanisław 1974a: Problematyka prawa turystycznego. [W:] Jarowiecka (red.) 1974, s. 58.
• WALTOŚ Stanisław 1974b: Problemy prawne prostytucji hotelowej. Granice ścigania prawnego. [W:] Jarowiecka (red.) 1974, ss. 145–150.
• WALTOŚ Stanisław 1974c: Głos w dyskusji nad referatem Mirosława Nesterowicza. [W:] Jarowiecka (red.) 1974.
• WARKAŁŁO Witold 1974: Głos w dyskusji nad referatem Mirosława Nesterowicza. [W:] Jarowiecka (red.) 1974.
• WARKAŁŁO Witold 1979: Odpowiedzialność przedsiębiorstwa turystycznego za zakwaterowanie wczasowicza. Życie Gospodarcze 8, ss. 11–12.
• WOLSKI Jerzy 1970: Problem wyższej szkoły turystycznej w Polsce. Biuletyn Informacyjny GKKFiT 2–3, ss. 41–43.
• WRÓBLEWSKI Ryszard 1974: Umowa o zbiorową wycieczkę zagraniczną. Biuletyn Informacyjny Instytutu Turystyki 4–5/13–14, ss. 28–41.
• ZÜRN Marek 1974: Nauka o turystyce częścią nauki o wypoczynku. [W:] Jarowiecka (red.) 1974.