Kolej jako figura nowoczesności w krakowskim krajobrazie pamięci. Juliusz Kaden-Bandrowski, "Łuk"

• Authors: Rozmus Jacek

Title variants

EN

Railway as a figure of modernity in the Krakow landscape of memory. Juliusz Kaden-Bandrowski, "Łuk"

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Powieść Juliusza Kadena-Bandrowskiego Łuk jest utworem nowatorskim modernizmu polskiego. Pisarz z epickim rozmachem przedstawił w niej społeczność Krakowa w przededniu wybuchu I wojny światowej. O wyjątkowości krajobrazu miejskiego przedstawionego w powieści świadczy wzajemne przenikanie się i dopełnianie nowoczesności, reprezentowanej przez obiekty inżynierii i zabudowy z przełomu XIX i XX w. oraz historii, kultury doświadczanych za pośrednictwem zabytkowej architektury, a także sztuki zdeponowanej w muzeach. Procesy te uruchomiła wojna, kolej jest znakiem gwałtownego ich przebiegu oraz wpływu na ludzkie losy.

EN

Novel Łuk by Juliusz Kaden-Bandrowski is a innovatory of polish modernism. The writer showed citizens of Cracow, just before the I World War, in a really epic way. Unique landscape of the city in the novel is represented by it’s modern character, which contains urban engineering, housing and city buildings from the 19th/20th century, history and culture from the ancient architecture. Also the art stored in museums. This process was run by war, railway is the metaphor of the violent passage and influence on people.

Keywords

PL

proza polska dwudziestolecia międzywojennego; Juliusz Kaden-Bandrowski; Polacy galicyjscy w przededniu wybuchu I wojny światowej; inżynieria miejska i kolej w literaturze; historyzm XIX w.

EN

Juliusz Kaden-Bandrowski; Polish prose between two world wars; Poles from Galicia just before World War I; municipal engineering and railway transport in literature; historism of 19th century

• Publisher: Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
• Journal: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura
• Year: 2018
• Issue: 10(2)
• Pages: 32-39

Contributors

author

Rozmus Jacek

• Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

References

• Bogdanowski J. 1979. Warownie i zieleń Twierdzy Kraków. Kraków.
• Burkot S. 2004. Prozaiczne problemy. W Tadeusza Różewicza opisanie świata. Szkice literackie. Kraków. 187–216.
• Domańska E. 2000. Wokół metahistorii. W Hayden White. Poetyka pisarstwa historycznego. E. Domańska, M. Wilczyński (red.). Kraków. 7–31.
• Gutowski W. 1992. Nagie dusze i maski. (O młodopolskich mitach miłości). Kraków.
• Howard M. 1990. Wojna w dziejach Europy. T. Rybkowski (przeł.). Wrocław.
• Jamrozik-Sowa A., Ożóg Z., Wal A. (red.). 2016. I wojna światowa w literaturze i innych tekstach kultury. Reinterpretacje i dopełnienia. Rzeszów.
• Kaden-Bandrowski J. 1915. Bitwa pod Konarami. Kraków.
• Kaden-Bandrowski J. 1981. Łuk. Powieść współczesna. Kraków.
• Kapralski S. 2010. Pamięć, przestrzeń, tożsamość. Próba refleksji teoretycznej. W Pamięć, przestrzeń, tożsamość. S. Kapralski (red.). Warszawa. 9–46.
• Kołakowski L. 1997. Życie i materia. W Bergson. Warszawa. 60–82.
• Kowalczykowa A. 1991. Piłsudski i tradycja. Chotomów.
• Nycz R. „Antropologia literatury – kulturowa teoria literatury – poetyka doświadczenia”. Teksty Drugie nr 6. 34–49.
• Ogonowska A. i in. 2016. „Proza dwudziestolecia międzywojennego z dzisiejszej perspektywy. Dyskusja otwarcia – zapis z 21.01.2016”. Annales Uniwersitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura VIII nr 2. 182–205.
• Olszewska M.J. 2004. Człowiek w świecie Wielkiej Wojny. Literatura polska z lat 1914–1919
• wobec I wojny światowej. Wybrane zagadnienia. Warszawa.
• Porębski M. 2001. Galeria Sztuki Polskiej XIX wieku w Sukiennicach. Przewodnik. Kraków.
• Przybyszewski W. 2001. Olga Niewska. Piękno za kurtyną zapomnienia. Poznań.
• Purchla J. 1990. Jak powstał nowoczesny Kraków. Kraków.
• Rozmus J. 2013. Żołnierskie narracje o wojnie światowej 1914–1918. Strzelcy, legioniści, Polacy w armii austro-węgierskiej. Kraków.
• Rożek M. 1981. Kopiec Kościuszki w Krakowie. Kraków.
• Solewski R. 2005. Franciszek Mączyński krakowski architekt. Kraków.
• Tomasik W. 2007. Ikona nowoczesności. Kolej w literaturze polskiej. Wrocław.
• Wallis M. 1984. Secesja. Warszawa.
• Zalewska A. 2000. Juliusza Kadena-Bandrowskiego refleksje nad Wielką Wojną. W Literatura wobec I wojny światowej. M.J. Olszewska, J. Zacharska (red.). Warszawa. 154–166.

Identifiers

DOI

10.24917/20837275.10.2.3