Kobieta na łamach prasy ruchu ludowego (1918–1931)

• Authors: Podgajna Ewelina

Title variants

EN

WOMAN IN THE PRESS OF THE PEOPLEʼS MOVEMENT (1918–1931)

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W świetle publicystyki na łamach prasy ruchu ludowego proces dochodzenia kobiet do aktywnej roli w polityce i walce o swoje prawa prowadził poprzez oświatę oraz aktywność na różnych polach życia społecznego: w samorządach, organizacjach spółdzielczych, które niewątpliwie przyczyniały się do kształtowania i rozwoju cywilizacyjnego wsi. Publicystyka na łamach „Piasta”, „Gazety Kobiecej”, „Wyzwolenia” czy „Gazety Chłopskiej” oddziaływała wychowawczo na czytelników. Podtrzymywano wizerunek kobiety ciężko pracującej, kochającej matki, odpowiedzialnej za wychowanie dzieci. Propagowano pożądane wzorce dobrej gospodyni ogniska domowego, żony, katoliczki a także kobiety złaknionej wiedzy. Autorzy publikujący na łamach prasy ludowej artykuły skierowane do kobiet nie omijali tematyki trudnej związanej z przeciwnościami ich życia codziennego. Przyczyny zainteresowania kobietami były różne. Po pierwsze decydowała o nim liczebność kobiet w warstwie chłopskiej, po drugie kształtujące się wówczas w myśli politycznej ruchu ludowego koncepcje agraryzmu, po trzecie obawy przed objęciem warstwy chłopskiej wpływami rozwijającego się ruchu narodowego i socjalistycznego.

EN

In the newspapers of the people's movement, the process of bringing women into active roles in politics and fighting for their rights has led through education and activity in various fields of social life: in self-governments, cooperative organizations, which undoubtedly contributed to the shaping and development of civilization. Journalism in the pages of “Piast”, “Gazety Kobiecej”, “Wyzwolenie” or “Gazeta Chłopska” affected the educational readers. Maintained image of a woman hard-working, loving mother, responsible for the education of children. The desired models of good housewives, their wives, Catholics and women of knowledge were promoted. Authors publishing in the press of folk articles aimed at women not avoided difficult issues related to the adversities of everyday life. The reasons for women's interest were different. First, it was decided by the number of women in the peasantry, secondly by the ideas of agrarianism in the political movement of the people's movement, and by the fear of peasantry being influenced by the growing national and socialist movement.

Keywords

PL

kobieta; prasa; ruch ludowy

EN

women; newspaper; peasant movement

• Publisher: Wydawnictwo HUMANICA
• Journal: Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
• Year: 2018
• Issue: 1(4)
• Pages: 94-111

Dates

published

2018-06-30

Contributors

author

Podgajna Ewelina

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

References

• 1926 listopad 29, Kraków –Program Polskiego Stronnictwa Ludowego „Piast”, [w:] Programy stronnictw ludowych, oprac. Stanisław Lato, Witold Stankiewicz, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1969.
• Manifest Tymczasowego Rządu Ludowego Republiki Polskiej, oprac. Jan Lewandowski, Lublin: Wydawnictwo Lubelskie, 1978.
• Wspomnienia o Irenie Kosmowskiej, oprac. Zofia Mazurowa, Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1974.
• Działaczki społeczne, feministki, obywatelki…Samoorganizowanie się kobiet na ziemiach polskich po 1918 roku (na tle porównawczym), red. Agnieszka Janiak- Jasińska, [et al.],Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2009, ISBN 978-83-7543-101-8.
• Egoistyczna klasa czy współodpowiedzialni obywatele? Problematyka chłopska na lamach prasy w Polsce od końca XIX stulecia do 1939 roku, red. Ewa Maj, [et al.], Lublin: Wydawnictwo UMCS, 2010, ISBN 987-83-227-3229-8.
• Kałwa Dobrochna, Kobieta aktywna w Polsce międzywojennej. Dylematy środowisk kobiecych, Kraków: Tow. Wydaw. Historia Iagellonica, 2001, ISBN 83-88737-25-2.
• Kobieta i świat polityki w niepodległej Polsce 1918-1939, red. Anna Żarnowska, [et al.], Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 1996, ISBN 83-7059-243-0.
• Kobiety polskie, red. Elżbieta Konecka, Warszawa: Ksiażka i Wiedza, 1986.
• Kołodziejczyk Arkadiusz, Na drogach ruchu ludowego. Rozprawy i studia, Warszawa: Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego, 1999, ISBN 83-87838-26-8.
• Kto był kim w drugiej Rzeczypospolitej, T. II, red. Jacek M. Majchrowski, Warszawa: Polska Oficyna Wydawnicza BGW, 1994, ISBN 8370665691.
• Lublin w dziele odzyskania niepodległości Polski 1918. Materiały z sesji naukowej zorganizowanej przez Lubelskie Towarzystwo Naukowe 4 XI 1988, red. Wiesław Śladkowski, Lublin: Lubelskie Towarzystwo Naukowe, 1989, ISSN 0208-4996.
• Niećko Grzegorz Piotr, Irena Kosmowska (1879-1945). Życie i działalność, Lublin: Multipress G. Wodecki, D. Wodecka s.c.,2013, ISBN 98-83-922432-7-4.
• Paczkowski Andrzej, Prasa polska w latach 1918-1939, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1980, ISBN8301017279.
• Podgajna Ewelina, Stronnictwo Chłopskie 1926-1931. Studium z dziejów myśli politycznej, Lublin: Wydawnictwo UMCS, 2011, ISBN 978-83-7784-038-2.
• Polityka a wychowanie. Szkice z historii wychowania społecznego II Rzeczypospolitej, red. Andrzej Wojtas, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 1994, ISBN 8386229519.
• Polityka i politycy w prasie XX i XXI wieku, red. Małgorzata Dajnowicz. [et al.], Białystok: Wydawnictwo HUMANICA, 2016, ISBN 978-83-946177-0-7.
• „Przez lud dla ludu”. Irena Kosmowska (1879-1945). Polityk-społecznik-wychowawca, red. Ewelina Podgajna, Lublin: Multipress G. Wodecki, D. Wodecka s.c., 2014, ISBN 978-83-938773-2-4.
• Równe prawa nierówne szanse. Kobiety w Polsce międzywojennej. Zbiór studiów, red. Anna Żarnowska, [et al.], Warszawa: Wydawnictwo DiG, 2000, ISBN 8371810237.
• Siemieńska Renata, Płeć, zawód, polityka. Kobiety w życiu publicznym w Polsce, Warszawa: Uniwersytet Warszawski. Instytut Socjologii, 1990.
• Wawrzykowska - Wierciochowa Dionizja, Z dziejów kobiety wiejskiej. Szkice historyczne 1861-1945, Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1961.
• Giza Stanisław, Władze naczelne stronnictw ludowych (1861-1965), „Roczniki Dziejów Ruchu Ludowego”, nr 7, 1965.
• Kolasa Władysław Marek, Kierunki badan nad historia prasy polskiej 1918-1939, cz. 1. Tendencje rozwojowe. Typologia, „Rocznik Historii Prasy Polskiej” 2011, t.14, z.1-2 (27-28), ISSN: 1509-1074
• Sokół Zofia, Z badań nad polską prasą kobiecą w latach 1918-1939, „Kwartalnik Historii Prasy Polskiej” 1983, t.22, nr 3, ISSN 0137-2998.
• „Chłopski Świat” 1939
• „Gazeta Chłopska” 1926-1931

Identifiers

DOI

10.15290/cnisk.2018.01.04.04