Radykalny feminizm Aleksandry Kołłontaj i próby urzeczywistnienia jego pryncypiów w przestrzeni społeczno-obyczajowej Rosji Sowieckiej (1917–1922)

• Authors: Miodowski Adam

Title variants

EN

RADICAL FEMINISM OF ALEKSANDRA KOLLONTAJ AND IMPLEMENTATION APPROACHES OF ITS PRINCIPLES WITHIN SOCIAL AND CUSTOM AREA OF SOVIET RUSSIA

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Aleksandra Domontowicz urodziła się 31 marca 1872 r. w Petersburgu. W 1893 r. w wieku 21 lat wyszła za mąż za Michała Kołłontaja. Dzięki mężowi poznała rewolucyjną myśl Karola Marksa, Fryderyka Engelsa i Jerzego Plechanowa. Po rozstaniu z mężem A. Kołłontaj wyjechała w 1898 r. do Szwajcarii, gdzie podjęła studia ekonomiczne. Podczas pobytu w zachodniej Europie nawiązała wiele kontaktów ze środowiskami rewolucyjnymi. Z początkiem XX w. powróciła do Rosji już jako lewicowa aktywistka, by objąć stanowisko sekretarza petersburskiego komitetu partii bolszewickiej. Od tego czasu w swoich poczynaniach odznaczać się zaczęła szczególną wrażliwością na położenie kobiet w swoim kraju. Był to punkt wyjścia do stopniowego zbliżania się przez nią do radykalnego nurtu marksistowskiego feminizmu. Po przewrocie bolszewickim w 1917 r. powołana została na stanowisko komisarz ludowej do spraw opieki społecznej, stając się pierwszą kobietą na świecie pełniącą funkcję ministra. W tym czasie organizowała liczne konferencje i spotkania komunistek z całej Europy. Pod koniec 1918 r. A. Kołłontaj utworzyła wespół z Inessą Armand pierwszy na świecie urząd do spraw kobiet.

EN

Alexandra Domontowicz was born on 31stof March, 1872 in St. Petersburg. In 1893, at the age of 21, she married Michal Kollontaj. Thanks to her husband she came to know about the revolutionary idea of Karl Marx, Friedrich Engels and George Plekhanov. After separating from her husband, A. Kollontaj left for Switzerland in 1898, where she studied economics. During her stay in Western Europe, she established number of contacts with revolutionary environment. At the beginning 20thcentury, she returned to Russia as a leftist activist, in order to take over position of Secretary of St. Petersburg Committee of the Bolshevik Party. Since then, in her dealings, she characterized situation of women in her country with special sensitivity. This was the starting point for her gradual approach to the radical trend of Marxist feminism. After Bolshevik Revolution that took place in 1917, she was appointed to the position of Folk Commissioner for social welfare, becoming the first woman in the world acting as a minister. During that time, she organized numerous conferences and meetings of communists from all over Europe. At the end of 1918, along with Inessa Armand, A. Kollontaj created the world's first office of women’s affairs.

Keywords

PL

Aleksandra Kołłontaj; marksistowski feminizm; rewolucja obyczajowa; Rosja Sowiecka

EN

Alexandra Kollontaj; Marxist feminism; revolution of manners; Soviet Russia

• Publisher: Wydawnictwo HUMANICA
• Journal: Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
• Year: 2016
• Issue: 1(1)
• Pages: 24-44

Dates

published

2016

Contributors

author

Miodowski Adam

• Uniwersytet w Białymstoku

References

• Engels F., Pochodzenie rodziny, własności prywatnej i państwa w związku z badaniami Lewisa H. Morgana, Wyd. 8, Warszawa : Książka i Wiedza, 1979.
• Kollontaj A., Dorogu krylatomu Erosu!, „Molodaya gvardiya” nr 3, 1923.
• Kollontaj A., Mezhdunarodnyy den' rabotnits, Moskva 1920.
• Kollontaj A., Prostitutsiya i mery borby s ney (rech na III Vserossiy-skom soveshchanii zaveduyushchich gubzhenotlelami), Moskva 1921.
• Kollontaj A., Selected writings of Alexandra Kollontaj, [Dostęp: 13.10.16]. Dostępny w World Wide Web: <http://bit.ly/2cCQsrR>.
• Kollontaj A., Za tri goda. Rechi i besedy agitatora - nr 40, Moskva 1920.
• Kołłontaj A., Matka-robotnica, Warszawa 2007.
• Kołłontaj A., Rodzina w ustroju robotniczym, Warszawa 2006.
• Kołłontaj A., Stosunki między płciami, a walka klas, Warszawa 2007. Ossendowski A., Cień ponurego Wschodu (za kulisami życia rosyjskiego), Łomianki 2008.
• Carleton G., Sexual Revolution in Bolshevik Russia, Pittsburgh : University of Pittsburg Press, 2005, ISBN 0-8229-4238-0.
• Clements B., Bolshevik Feminist. The Life of Alexandra Kollontaj, Indianapolis : Indiana University Press, 1979, ISBN 978-0-253-31209-9.
• Farnsworth B., Aleksandra Kollontaj. Socialism, feminism, and the
• bolshevik revolution, Palo Alto: Stanford University Press, 1980, ISBN 0-8047-1073-2.
• Figes O., Tragedia narodu. Rewolucja rosyjska 1891-1924, Wrocław : Wydawnictwo Dolnośląskie, 2009, ISBN 978-83-245-8764-3.
• Golod C., XX wek i tendencii seksualnych otnošenij w Rossii, Peters¬burg: : Aletejâ, 1996, ISBN 5-89329-003-8.
• Govriakov I., Zhenskiy vopros v sovetskoy publitsistike 1920-kh gg., Mo¬skva 2015.
• Kon I., Klubnička na berezke. Seksualʹnaâ kulʹtura v Rossii, Moskva: Izdatelʹstvo Vremâ, 1997, ISBN 978-5-9691-0554-6.
• Kowalski B., Gwałty Armii Czerwonej. Rewolucja seksualna w ZSRR,
• [Dostęp: 13.10.16]. Dostępny w World Wide Web: <http://bit.ly/2cLml2U>.
• Natorski R., Aleksandra Kołłontaj : bolszewicka apostołka wolnej miłości,
• [Dostęp: 13.10.16], Dostępny w World Wide Web: <http://bit.ly/2cp6yar>.
• Panin S., Borba s prostitutsiyey v Rossii v 1920-kh godach, „Voprosy istorii” 2004, nr 9.
• Pipes R., Rosja bolszewików, Warszawa : Wydawnictwo Magnum, 2007, ISBN 83-89656-15-9.
• Poczobut A., Wielka rosyjska rewolucja seksualna, [Dostęp: 13.10.16]. Dostępny w World Wide Web: <http://bit.ly/2cvDkF7>.
• Putnam Tong R., Myśl feministyczna : Wprowadzenie, Warszawa : Wydaw. Naukowe PWN, 2002, ISBN 83-01-13907-2.
• Ratuszniak J., Bolszewicka działaczka Aleksandra Kołłontaj wobec problemów prostytucji w latach 1917-1923, [Do¬stęp: 13.10.16]. Dostępny w World Wide Web: <http://bit.ly/2dbicTK>.
• Ratuszniak J., Kobieta i jej pozycja w sowieckim społeczeństwie w świe¬tle koncepcji Aleksandry Kołłontaj, [w:] Vade Nobiscum, vol. 7, red. Z. Brzozowska [et al.], Łódź 2012.
• Sekskomisarz Aleksandra Kołłontaj, [Dostęp: 13.10.16]. Dostępny w World Wide Web: <http://bit.ly/2cLCQK7>.
• Service R., Szpiedzy i komisarze : Bolszewicka Rosja kontra Zachód, Kraków : Wydawnictwo Znak, 2013, ISBN 978-83-240-2158-1.
• Stites R., Zhenodtel. Bolshevism and russian women 1917-1930, „Rus¬sian History. Special Section Revolutionary Russian Women” 1976, vol. 3, part 2.
• Szumiło M., Bolszewicka rewolucja seksualna, [Dostęp: 13.10. 2016]. Dostępny w World Wide Web: <http://bit.ly/2ddRkVO>.
• Villanueva Gardner C., Historical dictionary of feminist philosophy, Toronto-Oxford 2006, ISBN 0-8108-5346-9.