GDZIE SENIOROM ŻYJE SIĘ NAJLEPIEJ? ANALIZA PRZESTRZENNEGO ZRÓŻNICOWANIA JAKOŚCI ŻYCIA OSÓB STARSZYCH W POLSCE

• Authors: Lewandowska-Gwarda Karolina , Olszewski Witold

Title variants

EN

WHERE SENIORS LIVE BEST? SPATIAL DIVERSIFICATION OF LIVE QUALITY OF THE ELDERLY IN POLAND

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Polacy należą do najszybciej starzejących się społeczeństw Unii Europejskiej. Wzrost populacji osób starszych rodzi wyzwania nie tylko dla medycyny, ale także dla polityki społecznej i gospodarczej kraju. W dyskusjach na temat polityki senioralnej coraz więcej uwagi poświęca się również zagadnieniom z zakresu jakości życia osób w podeszłym wieku. Celem artykułu jest przestrzenno-czasowa analiza jakości życia seniorów w Polsce. W badaniu wykorzystano bogaty zestaw zmiennych ekonomicznych, społecznych, środowiskowych oraz z zakresu opieki zdrowotnej w celu opracowania miernika jakości życia osób w wieku 65+. Następnie zastosowano narzędzia eksploracyjnej analizy danych przestrzennych w celu identyfikacji zależności przestrzennych występujących w kształtowaniu się poziomu życia seniorów w Polsce. Analizy przeprowadzono na podstawie danych statystycznych dla powiatów w roku 2010 i 2015.

EN

According to statistical data published by Eurostat, Poles are among the fastest aging societies in the European Union. The increase in the elderly population poses challenges not only for medical services, but also for social and economic policy of the country. Discussions on the senior policy focus increasingly also around issues concerning the quality of life of the elderly. This paper aims at spatiotemporal analysis of living standards of older people in Poland. The study uses rich set of economic, social, environmental and health care data to develop a measure of standard of living for people age 65+. Exploratory spatial data analysis tools are implemented to identify spatial relations shaping the living standards among the elderly in Poland. The study is carried out based on statistical data for poviats, in 2010 and 2015.

Keywords

PL

jakość życia seniorów; taksonomiczny miernik rozwoju; analiza przestrzenna

EN

senior population; living standards; taxonomic measure of development; spatial analysis

• Publisher: Institute of Labor and Social Studies, Warsaw
• Journal: Polityka Społeczna
• Year: 2017
• Volume: 44
• Issue: 10(523)
• Pages: 7–13

Contributors

author

Lewandowska-Gwarda Karolina

• Uniwersytet Łódzki

author

Olszewski Witold

• doktorant na Wydziale Ekonomiczno-Socjologicznym Uniwersytetu Łódzkiego

References

• Antczak E. (2013), Przestrzenny taksonomiczny miernik rozwoju, „Wiadomości Statystyczne”, nr 7
• Baumann K. (2006), Jakość życia w okresie późnej dorosłości – dyskurs teoretyczny, „Gerontologia Polska”, nr 14 (4).
• Campbell A., Converse P.E., Rogers W.L. (1976), The quality of American Life: perception, evaluation and satisfaction, Russel Sage Foundation, New York.
• Czapiński J., Panek T. (2015), Diagnoza Społeczna 2015. Warunki i jakość życia Polaków, „Contemporary Economics. Quarterly of University of Finance and Management in Warsaw”, No. 9(4).
• Chibnal J.T., Tait R.C. (1999), The quality of scale: a preliminary study with chronic pain patients, „Psychology & Health”, No. 4.
• Dalkey N.C., Rourke D.L. (1972), The Delphi procedure and rating quality of life factors, University California LA.
• De Walden-Gałuszko K. (1993), Wykorzystywanie badania jakości życia w psychiatrii. Pamiętnik VII Gdańskich Dni Leczenia Psychiatrycznego, Gdańsk, s. 141–145.
• Gałuszka M. (2006), Jakość życia seniora. Przegląd wybranych koncepcji i metod badania, w: J.T. Kowaleski, P. Szukalski (red.), Starość i starzenie się jako doświadczenie jednostek i zbiorowości ludzkich, Zakład Demografii Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 111–118.
• Gotowska M., Jakubczak A. (2012), Zastosowanie wybranych metod do oceny zróżnicowanie poziomu życia ludności w Polsce, IX Kongres Ekonomistów Polskich, Warszawa, online, http://www.pte.pl/kongres/referaty/ [dostęp 20.02.2017].
• Grajewska M. (2013), Taksonomiczna analiza przestrzennego zróżnicowania poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego w Polsce w latach 2003–2009, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego”, nr 786, s. 49–58.
• GUS (2016), Prognoza ludności na lata 2014–2050, online, http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/prognoza-ludnosci/prognoza-ludnosci-na-lata-2014–2050-opracowana-2014-r-,1,5.html [dostęp 2.03.2017].
• Halicka M. (2004), Satysfakcja życiowa ludzi starych, Akademia Medyczna w Białymstoku, Białystok, s. 34–40.
• Hellwig Z. (1968), Zastosowanie metody taksonomicznej do typologicznego podziału krajów ze względu na poziom ich rozwoju oraz zasoby i strukturę wykwalifikowanych kadr, „Przegląd Statystyczny”, nr 4.
• Jaworowska-Obłój Z., Skuza B. (1986), Pojęcie wsparcia społecznego i jego funkcje w badaniach naukowych, „Przegląd Psychologiczny”, nr 29.
• Krakowiak-Bal A. (2005), Wykorzystanie wybranych miar syntetycznych do budowy miary rozwoju infrastruktury technicznej, „Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich”, nr 3.
• Leszczyńska-Rejchert A. (2006), Człowiek starszy i jego wspomaganie – w stronę pedagogiki i starości, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn, s. 170–172.
• Malina A., Zeliaś A. (1997), O budowie taksonomicznej miary jakości życia, „Taksonomia”, Zeszyt 4, s. 238–262.
• Matras-Bolibok A. (2013), Regionalne rozmieszczenie kapitału ludzkiego w Polsce, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin – Polonia”, XLVII, 1, s. 97–106.
• Mularska-Kucharek M., Wiktorowicz J. (2012), Jakość życia mieszkańców Łodzi. Wymiar subiektywny, „Studia Regionalne i Lokalne”, nr 2 (48).
• Peace S.M. (1990), Researching social gerontology. Concepts, methods and issues, SAGE Publications, Londyn, s. 165–177.
• Pietrzak M.B. (2014), Taksonomiczny miernik rozwoju (TMR) z uwzględnieniem zależności przestrzennych, „Przegląd Statystyczny”, R. LXI, z. 2.
• Power M., Bullinger M., Harper A. (1999), The Word Organization WHOQOL-100: Test of the universality of quality of life in 15 different cultural groups worldwide, „Health Psychology”, No. 18(5).
• Romnay D.M. (2002), A structural analysis of health related quality of life dimensions, „Human Relations”, No. 45.
• Schipper H. (1996), Quality of life studies. Definitions and conceptual issues, w: B. Spilker B. (ed.), Quality of life and pharmacoeconomics in clinical trials, Lippincott-Raven Publishers, Philadelphia, s. 11–23.
• Trafiałek E. (2006), Starzenie się i starość. Wybór tekstów z gerontologii społecznej, Wydawnictwo Uczelniane Wszechnica Świętokrzyska, Kielce, s. 34–44.
• Torrance G.W. (1987), Utility approach to measuring healthrelated quality of life, „Journal of Chronic Diseases”, No. 40.
• Wierzbicka A. (2013), Determinanty zdrowia – analiza taksonomiczna determinant stanu zdrowia starszej subpopulacji krajów europejskich, „Acta Universitatis Lodziensis Folia Oeconomica”, nr 297.
• WHO (1993), Report of WHOQOL Focus Group Work, Geneva.