O rolach kobiet w Starym Testamencie

• Authors: Jakub Slawik

Title variants

EN

On Social Roles of Women in the Hebrew Bible

DE

Über die Frauenrolle im Alten Testament /in der Hebräischen Bibel

RU

О роли женщин в Ветхом Завете (Еврейской Библии)

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Autor dokonuje przeglądu ról społecznych, w jakich ukazywane są kobiety na kartach Biblii Hebrajskiej. Najczęściej były one podporządkowanymi mężczyznom matkami, żonami i córkami. Pełniły jednak prawie wszystkie – z wyjątkiem kapłańskich – funkcje społeczne, przy czym sięganie po dziedziczny urząd króla zostało ocenione jednoznacznie negatywnie. W pozostałych sytuacjach działalność kobiet oceniana jest według takich samych kryteriów co aktywność mężczyzn. Kobiety nie pozostawały zamknięte w tradycyjnych rolach, ale wykraczały poza nie, zdobywając uznanie. Poemat z Prz 31,10 31 oraz opowiadania o stworzeniu i ogrodzie Eden (Rdz 1-3) są m.in. wynikiem refleksji nad pozycją kobiet w patriarchalnych świecie. W Starym Testament do głosu dochodzi krytyka patriarchalnej organizacji społecznej, która nie odpowiada stwórczym zamierzeniom Boga.

EN

The author surveys social roles, in which the Hebrew Bible shows women. Commonly they were subordinated to men mothers, women and daughters. However they perform almost all – with exception of the priesthood – social functions, but their striving for a hereditary kinghood was always denied by biblical writers. Other activities of women were judged according to the same rules as men’s works. Women did not remain in their traditional roles and they went beyond these roles and gained recognitions. A poem in Prov 31,10-31 and narratives about God’s creation and Garden Eden in Gen 1-3 derive from reflections on a social standing of women in the patriarchal society. A few times the Old Testament speaks out critically on the patriarchal system of the society, pointing out that it does not correspond with goals of God’s creation.

Keywords

PL

Biblia Hebrajska; Stary Testament; kobieta; role społeczne; społeczeństwo patriarchalne; krytyka patriarchalnej organizacji społecznej

EN

Hebrew Bible; Old Testament; woman; social roles; patriarchal society; criticism of the patriarchal social system

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
• Journal: Rocznik Teologiczny
• Year: 2012
• Volume: 54
• Issue: 1-2
• Pages: 9-30

Contributors

author

Jakub Slawik

• Chrześcijańska Akademia Teologiczna w Warszawie

References

• Adamiak E., Kobiety w Biblii. Stary Testament, Kraków 2006; Biblijny alfabet kobiet, praca zbiorowa, Bielsko-Biała 2009
• Boecker H.-J., Recht und Gesetz im Alten Testament und im Alten Orient, Neukirchen-Vlyun 1976
• Boecker H.-J., Die Josefsgeschichte. Mit einem Anhang über der Tamar und die Stammenssprüche, Neukirchen-Vluyn 2003
• Burzyńska A., Markowski M.P., Teorie literatury XX wieku, Karków 2007
• B.S. Childs, The Book of Exodus. A Critical, Theological Commentary, OTL, Louisville 1976
• Soggin J.A., Judges. A Commentary, Old Testament Library (dalej: OLT), Philadelphia 1981
• Fischer I., Rut, Herders Theologischer Kommentar zum Alten Testament, Freiburg/Breisgau-Basel-Wien
• Fischer I., Rezeption von Recht und Ethik zugunsten von Frauen: Zu Intention und sozialgeschichtlicher Verortung des Rutbuches, [w:] Theologie des Alten Testaments aus der Perspektive von Frauen, red. Oeming M., Beiträge zum Verstehen der Bibel 1, Münster/Westf.-Hamburg-London 2003
• Gerstenberger E.S., Schrage W., Frau und Mann, Biblische Konfrontationen, Kohlhammer Taschenbücher 1013, Stuttgart-Berlin-Köln-Mainz 1980
• Koehler L., Baumgartner W., Hebräisches und aramäisches Lexikon zum Alten Testament, neu bearbeitet von W. Baumgartner, J.J. Stamm und B. Hartmann, t.1-2, Leiden-New York-Köln 1995
• Kompendium. Feministische Bibelauslegung, red. L. Schottroff, M.-Th. Wacker, Gütersloh 1998
• Lacocque A., Ricoeur P., Myśleć biblijnie, Warszawa 2003
• Lemański J., Pięcioksiąg dzisiaj, [w:] Studia Biblica 4, Kielce 2002
• Plöger O., Sprüche Salomos (Proverbia), BK.AT, XVII, Neukirchen-Vlyun 1984
• Rad von G., Teologia Starego Testamentu, Warszawa 1986
• Rad von G., Das erste Buch Mose. Genesis, ATD 2/4, Göttingen 111981
• Schmidt W.H., Wprowadzenie do Starego Testamentu, Bielsko-Biała 1997
• Seebass H., Genesis III. Josephsgeschichte (37,1-50,26), Neukirchen-Vlyun 2000
• Shanks H. (red.), Starożytny Izrael. Od Abrahama do zburzenia świątyni jerozolimskiej przez Rzymian, Warszawa 2007
• Slawik J., Czy potrzebna jest egzegeza feministyczna? Próba odpowiedzi na przykładzie interpretacji 1. Księgi Mojżeszowej 12,9-20, [w:] Studia Humanistyczno-Teologiczne 1 (2003)
• Slawik J., O znaczeniu Pieśni nad Pieśniami jako części kanonu Starego Testamentu na przykładzie Pnp 7,2-13, [w:] Studia Humanistyczno-Teologiczne 2 (2003)
• Slawik J., Rozdział trzeci Księgi Genesis – opowiadanie o grzechu pierworodnym?, [w:] Myśl Protestancka 1-2/2003
• Slawik J., Exegese des Alten Testament im polnischen Kontext, [w:] M. Meyer-Blanck (red.), Reden von Gott in der Mitte Europas. Evangelische Theologie im Kontext Bonn-Prag-Warschau, Hermeneutica, Bd. 12, Rheinbach 2004
• Slawik J., Hiob przed Bogiem. Studium egzegetyczne prologu i epilogu Księgi Hioba oraz mów Hioba, Warszawa 2010
• Slawik J., Czy w starożytnym Izraelu istniała prostytucja sakralna? Qedešāh w Starym Testamencie, [w:] Scripta Biblica et Orientalia, 3, 2011
• Soggin J.A., Judges. A Commentary, Old Testament Library, Philadelphia 1981
• Synowiec J., Gatunki literackie w Starym Testamencie, Kraków 2003
• Theologisches Wörterbuch zum Alten Testament, red. J. Botterweck, H.-J. Fabry, H. Ringgren, Stuttgart 1982
• Theologisches Handwörterbuch zum Alten Testament, red. E. Jenni, C. Westermann, München-Zürich 1984
• Westermann C., Genesis Kapitel 1-11, BK.AT I/1, Neukirchen-Vlyun 21976
• Würthwein E., Die Bücher der Könige. 1. Kön. 1-16, Altes Testament Deutsch, 11,1, Göttingen 1977
• Würthwein E., Die Bücher der Könige. 1. Kön. 17-2. Kön. 25, Altes Testament Deutsch, 11,2, Göttingen 1984
• Zenger E. (i in.), Einleitung in das Alte Testament, Kohlhammer Studienbücher Theologie 1,1, Stuttgart-Berlin-Köln 42001