Postawy rodzicielskie a strategie rozwiązywania konfliktów społecznych przez młodzież

• Authors: Danuta Borecka-Biernat

Title variants

EN

Parental attitudes and strategies of young people in social conflict situations

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem badań własnych było poszukiwanie rodzinnej etiologii destruktywnych i konstruktywnych strategii radzenia sobie dorastającej młodzieży w sytuacjach społecznego konfliktu tkwiącej w postawach wychowawczych rodziców. W badaniach posłużono się kwestionariuszem PCR forma III Roe-Siegelman do badania percepcji postaw rodzicielskich i kwestionariuszem stylu rozwiązywania konfliktów (KSRK) w opracowaniu T.Wacha. Badania empiryczne przeprowadzono w szkołach gimnazjalnych we Wrocławiu. Objęły one 126 adolescentów (68 dziewczynek i 58 chłopców) w wieku 14-15 lat. W świetle przeprowadzonych badań stwierdzono, iż destruktywny sposób reagowania młodzieży na napięcie emocjonalne powstające w sytuacjach społecznego konfliktu, kształtują niewłaściwe postawy wychowawcze, charakteryzujące się uczuciowym dystansem i uczuciową koncentracją matek i ojców w stosunku do dorastającego dziecka. Ponadto przedstawione rezultaty badań wskazują, że pozytywne relacje emocjonalne w rodzinie przepełnione akceptacją, ciepłem uczuciowym, otwartość rodziców na sprawy dziecka, uznanie swobody do aktywności oraz przejawianie szacunku dla jego indywidualności wraz z unikaniem przesadnej dyscypliny, rygoru wyposażają dziecko w konstruktywne strategie, które sprawiają, że potrafi ono racjonalnie przezwyciężać sytuacje konfliktowe.

EN

The purpose of the self study was to search for the family etiology of destructive and constructive coping strategies of adolescents stuck in the educational attitudes of their parents in social conflict situations. The study made use of the questionnaire Roe-Siegelman PCR Form III to study the perception of parental attitudes and the conflict resolution style questionnaire (CRSQ) developed by T. Wach. Empirical studies have been conducted in secondary schools in Wroclaw. These included 126 adolescents (68 girls and 58 boys) aged 14-15. In view of the performed studies it has been determined that the destructive ways of the youth responding to emotional tension arising in social conflict situations shape incorrect educative attitudes characterized by emotional distance and emotional attentiveness of mothers and fathers in relation to their adolescent child. In addition, the presented results of the study indicate that positive emotional relationships in the family filled with acceptance, emotional warmth, openness of parents to child’s affairs, recognition of the freedom of activity and manifestation of respect for their individuality with the avoidance of excessive discipline, rigor equip the child with constructive strategies that make them able to rationally overcome conflict situations.

Keywords

PL

postawy rodzicielskie; sytuacje konfliktu społecznego; strategie radzenia sobie; młodzież dorastająca

EN

parental attitudes; social conflict situations; coping strategies; adolescent youth

• Publisher: Pedagogium Wyższa Szkoła Nauk Społecznych w Warszawie
• Journal: Pedagogika Społeczna
• Year: 2012 (R. XI)
• Issue: 4(46)
• Pages: 19 – 40

Dates

published

2012-12

Contributors

author

Danuta Borecka-Biernat

• Uniwersytet Wrocławski

References

• Balawajder K. (2010), Zachowania uczestników konfliktu interpersonalnego, [w:] Borecka-Biernat D. (red.), Sytuacje konfliktu w środowisku rodzinnym, szkolnym i rówieśniczym. Jak sobie radzą z nimi dzieci i młodzież? Difin, Warszawa, s. 137–179.
• Borecka-Biernat D. (2001), Zachowanie nieśmiałe młodzieży w trudnej sytuacji społecznej, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
• Borecka-Biernat D. (2006), Strategie radzenia sobie młodzieży w trudnych sytuacjach społecznych. Psychospołeczne uwarunkowania, Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
• Borecka-Biernat D. (2010), Percepcja postaw wychowawczych rodziców a obronne strategie radzenia sobie młodzieży w sytuacjach społecznego konfliktu, [w:] Borecka-Biernat D. (red.), Sytuacje konfliktu w środowisku rodzinnym, szkolnym i rówieśniczym. Jak sobie radzą z nimi dzieci i młodzież? Difin, Warszawa, s. 224–242.
• Brzeziński J. (2007), Metodologia badań psychologicznych, PWN, Warszawa.
• Dąbrowski M. (1991), Praktyczna teoria negocjacji, Wydawnictwo „Sorbog”, Warszawa.
• Frączek A. (2003), Wszystko o twojej agresji, „Charaktery”, 7, s. 28–30.
• Guszkowska M. (2004), Aktywność ruchowa a przebieg transakcji stresowej u młodzieży, Wydawnictwo AWF, Warszawa.
• Guszkowska M., Gorący A., Rychta-Siedlecka J. (2001), Ważne zdarzenia życiowe i codzienne kłopoty jako źródło stresu w percepcji młodzieży, „Edukacja Otwarta”, 4, s. 155–164.
• Honess T., Charman E., Zani E., Cicognani E., Xerri M., Jackson A., Bosma H. (1997), Conflict between parents and adolescents: Variation by family constitution, „British Journal of Developmental Psychology”, 15, s. 367–385.
• Januszewska E. (2001), Style reagowania na stres w kontekście postaw rodzicielskich. Badania młodzieży w okresie adolescencji, [w:] Kornas-Biela D. (red.), Rodzina: źródło życia i szkoła miłości, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin, s. 311–344.
• Jaworski R. (2000), Konflikt pokoleń w okresie adolescencji. Psychologiczne aspekty radzenia sobie ze stresem, [w:] Jaworski R., Wielgus A., Łukjaniuk J. (red.), Problemy człowiek w świecie psychologii, Wyd. Naukowe NOVUM, Płock, s. 27–54.
• Kirwil L. (1992), Formowanie się agresywności u dzieci, „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze”, 10, s. 427–433.
• Kobak R., Sceery A. (1988), Attachment in late adolescence: working models, affest regulation, and representations of self and others, „Child Development”, 59, s. 135–146.
• Kobus K., Reyes O. (2000), A descriptive study of urban mexican american adolescents’perceived stress and coping, „Hispanic Journal of Behavioral Sciences”, 22, s. 163–178.
• Kowalski W. (1984), Kwestionariusz Stosunków między Rodzicami a dziećmi A. Roe i M. Siegelmana. Podręcznik, Wyd. Radia i Telewizji, Warszawa.
• Kozłowska A. (1996), Jak pomagać dziecku z zaburzeniami życia uczuciowego, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa.
• Łukaszewicz M. (2002), Wpływ postaw rodzicielskich na poziom agresywności młodzieży, „Wychowanie na co Dzień”, 7–8, s. 14–16.
• Miłkowska G. (2008), Agresja w okresie dorastania – charakterystyka, przejawy, przeciwdziałanie, [w:] Izdebski Z. (red.), Zagrożenia okresu dorastania, Oficyna Wydawnicza U.Z., Zielona Góra, s. 91–110.
• Oleś M., Januszewska E., Steuden S. (1992), Osobowościowe uwarunkowania reakcji na sytuacje frustracyjne u dzieci neurotycznych i zdrowych, [w:] Januszewski A., Oleś P., Witkowski T. (red.), Wykłady z psychologii w KUL, t. 6, s. 347–362.
• Olweus D. (1980), Familial and temperamental determinants of aggressive behavior in adolescent boys: A causal analysis, „Developmental Psychology”, 16, s. 644–666.
• Polak K. (2010), Uczeń w sytuacji konfliktów szkolnych, [w:] Borecka-Biernat D. (red.), Sytuacje konfliktu w środowisku rodzinnym, szkolnym i rówieśniczym. Jak sobie radzą z nimi dzieci i młodzież ? Difin, Warszawa, s. 23–39.
• Radziwiłłowicz W., Chojnacka-Szawłowska G., Liczmańska M., Chodorowski Z., Salamon M., Waldman W., Sein Anand J. (2005), Poczucie sensu życia i jego psychospołeczne uwarunkowania wśród młodzieży dokonującej próby samobójczej, [w:] Plopa M. (red.), Człowiek u progu trzeciego tysiąclecia. Zagrożenia i wyzwania, t. 1, Wyd. Elbląskiej Uczelni Humanistyczno-Ekonomicznej, Elbląg, s. 379–398.
• Sikorski W. (2010), Konflikty w rodzinie uwarunkowane wadliwą komunikacją, [w:] Borecka-Biernat D. (red.), Sytuacje konfliktu w środowisku rodzinnym, szkolnym i rówieśniczym. Jak sobie radzą z nimi dzieci i młodzież? Difin, Warszawa, s. 116–134.
• Tomaszewski T. (1982), Człowiek w sytuacji, [w:] Tomaszewski T. (red.), Psychologia, PWN, Warszawa, s. 17–36.
• Trylińska-Tekielska E. (2005), Konflikty w systemie rodzinnym. Dorastająca młodzież i osoby dla niej znaczące, Wydawnictwo ERDA, Warszawa.
• Tyszkowa M. (1972), Problemy psychicznej odporności dzieci i młodzieży, Nasza Księgarnia, Warszawa.
• Tyszkowa M. (1986), Zachowanie się dzieci w sytuacjach trudnych, PWN, Warszawa.
• Witkin G. (2000), Stres dziecięcy, Dom Wydawniczy REBIS, Poznań.
• Wrześniewski K. (1996), Style a strategie radzenia sobie ze stresem. Problemy pomiaru, [w:] Heszen-Niejodek I., Ratajczak Z., (red.), Człowiek w sytuacji stresu. Problemy teoretyczne i metodologiczne, Wyd. UŚ, Katowice, s. 44–64.
• Ziemska M. (1973), Postawy rodzicielskie, Wiedza Powszechna, Warszawa.

Identifiers

ISSN

1642-672X