Cechy społeczno-ekonomiczne rodziny a ponoszenie wydatków na prywatne dobra i usługi edukacyjne

• Authors: Magdalena Rokicka , Urszula Sztandar-Sztanderska

Title variants

EN

Family socio-economic profile and private spending on educational goods and services in Poland

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Zgodnie z teorią, znaczący wpływ na rozwój kapitału ludzkiego dziecka mają inwestycje ponoszone w formie wydatków na dobra i usługi edukacyjne. W Polsce usługi te świadczone są głównie przez publiczny system edukacji, jednakże w dużym stopniu są one uzupełniane prywatnymi wydatkami ponoszonymi przez rodziców. Celem artykułu jest identyfikacja społeczno-ekonomicznych determinantów prywatnych wydatków edukacyjnych, w tym wydatków na opłaty szkolne, korepetycje i kursy, pomoce i materiały naukowe, oraz Internet towarzyszących edukacji odbywanej w szkołach publicznych. Analiza została przeprowadzona na podstawie reprezentatywnych dla Polski danych pochodzących z Badania budżetów gospodarstw domowych z lat 2009–2010. Wyniki analizy wykonanej metodą regresji logistycznej wskazują, że dochód rozporządzalny per capita oraz wykształcenie rodziców, a szczególnie wykształcenie matki, najsilniej wpływają na partycypację rodziców w kosztach edukacyjnych dzieci we wszystkich analizowanych kategoriach wydatków. Jednocześnie ważną rolę odgrywają różnice regionalne oraz dysproporcje między klasą wielkości miejscowości, w szczególności w odniesieniu do wydatków na kursy i korepetycje.

EN

According to theory, educational goods and services have an important impact on a child’s human capital. Although the majority of educational services in Poland are delivered within a public education system, various educational costs are borne by parents. This paper looks at the socio-economic determinants of private spending on education, including fees, private tutoring and courses, educational goods and materials, and the internet. The analysis was performed using the Polish Household Budget Survey for 2009 and 2010. Results from a logit regression suggest that disposable household income per capita and parental level of education, especially mother’s level of education have the greatest impact on spending on educational goods and services. This was true for all analysed categories of expenditure. Regional disparities and community size were an important factor especially with regards to spending on private tutoring and additional courses.

Keywords

PL

ekonomia edukacji; prywatne wydatki edukacyjne; dobra i usługi edukacyjne; finansowanie edukacji; badania statystyczne

EN

education economics; private educational expenditure; educational goods and services; financing of education; statistical analysis

• Publisher: Instytut Badań Edukacyjnych
• Journal: Edukacja
• Year: 2013
• Issue: 1(121)
• Pages: 7–23

Dates

issued

2013-03-31

Contributors

author

Magdalena Rokicka

• Instytut Badań Edukacyjnych

author

Urszula Sztandar-Sztanderska

• Instytut Badań Edukacyjnych

References

• Baker, D. P., Akiba, M., LeTendre, G. K. i Wiseman, A. W. (2001). Worldwide shadow education: outside-school learning, institutional quality of schooling, and cross-national mathematics achievement, Educational Evaluation and Policy Analysis, 23(1), 1–17.
• Bański, J., Kowalski, M. i Śleszyński, P. (2002). Zarys problemów związanych z uwarunkowaniami zróżnicowań przestrzennych wyników sprawdzianu dla uczniów szkół podstawowych w 2002 r. Warszawa: Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN.
• Becker, G. S. (1964). Human capital: a theoretical and empirical analysis, with special reference to education. Chicago: University of Chicago Press.
• Becker, G. S. i Tomes, N. (1986). Human capital and the rise and fall of families. Journal of Labor Economics, 4(3), 1–39.
• Cardak, B. A. (1999), Heterogeneous Preferences, Education Expenditures and Income Distribution. Economic Record, 75, 63–76.
• Dang, H.-A. i Rogers, F. H. (2008). How to interpret the growing phenomenon of private tutoring: human capital deepening, inequality increasing, or waste of resources? Policy Research Working Paper 4530. Washington: The World Bank.
• Davies, S. (2004). School choice by default? Understanding the demand for private tutoring in Canada. American Journal of Education, 110(3), 233–255
• Dolata, R. (2010). Cicha rewolucja w oświacie – proces różnicowania się gimnazjów w dużych miastach. Edukacja, 105(1), 60–67.
• Domański, H. (red.). (2008). Zmiany stratyfikacji społecznej w Polsce. Warszawa: Instytut Filozofii i Socjologii PAN.
• Domański, H. i Pokropek, A. (2011). Podziały terytorialne, globalizacja a nierówności społeczne. Warszawa: Instytut Filozofii i Socjologii PAN.
• Gang, I. N. (1997). Schooling, parents and country. Quarterly Journal of Economic Research, 66(1), 180–186.
• Główny Urząd Statystyczny (2009; 2010). Badanie budżetów gospodarstw domowych. Warszawa: Autor.
• Haveman, R. i Wolfe, B. (1995). The determinants of children’s attainments: a review of methods and findings. Journal of Economic Literature, 33(4), 1829–1878.
• Herbst, M. (2012). Edukacja jako czynnik i wynik rozwoju regionalnego. Doświadczenia Polski w perspektywie międzynarodowej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Herczyński, J. i Herbst, M. (2002). Pierwsza odsłona. Społeczne i terytorialne zróżnicowanie wyników sprawdzianu szóstoklasistów i egzaminu gimnazjalnego przeprowadzonych wiosną 2002 r. Warszawa: Fundacja Klub Obywatelski.
• James, E. (1993). Why do different countries choose a different public-private mix of educational services?. The Journal of Human Resources, 28(3), 571–592.
• Kanellopoulos, C. i Psacharopoulos G. (1997). Private education expenditure in a «free education» country: the case of Greece. International Journal of Educational Development, 17(1), 73–81.
• Kevin, S. (2002), Can education expenditures reduce income inequality? Economics of Education Review, Volume 21, Issue 1, February 2002, 43–52
• Leibowitz, A. (1974). Production within the household [Working Paper No. w0027]. Cambridge, MA: National Bureau of Economic Research.
• Kopańska, A. i Sztanderska, U. (2012), Publiczne wydatki na edukację, Koszty edukacji od przedszkola do gimnazjum (Sztanderska U. red.), IBE, Warszawa 2012
• Rokicka, M. i Sztanderska, U. (2012), Wydatki gospodarstw domowych na edukację, Koszty edukacji od przedszkola do gimnazjum (Sztanderska U. red.), IBE, Warszawa 2012
• Tansel, A. i Bircan, F. (2006). Demand for education in Turkey: a tobit analysis of private tutoring expenditures. Economics of Education Review 25(3), 303–313.

Notes

http://www.edukacja.ibe.edu.pl/images/numery/2013/1-1-rokicka-sztanderska-cechy-spoleczno-ekonomiczne-rodziny.pdf

Identifiers

ISSN

0239-6858