Związki świadomości metodologicznej i zmiennych osobowościowo-poznawczych

• Authors: Flakus Maria

Title variants

EN

Connections between methodological awareness, personality traits and cognitive variables

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Świadomość metodologiczna jest jedną z form świadomości społecznej. Traktowana jest ona jako jeden z podstawowych regulatorów czynności naukowo-badawczych. Choć w literaturze nie brak teoretycznej refl eksji nad strukturą świadomości metodologicznej, to niewielką uwagę zwraca się na indywidualne cechy badaczy, wśród których poszukiwać można korelatów świadomości metodologicznej. Jednym z potencjalnych obszarów do prowadzenia takich poszukiwań są zmienne poznawcze ujmowane w kategoriach typów umysłów, opisujących ludzkie preferencje poznawcze za pomocą dwóch wymiarów – percepcja-intuicja i uczucia-myślenia. Innym obszarem, w którym poszukiwać można korelatów świadomości metodologicznej jest osobowość, uważana za podstawowy regulator aktywności człowieka. Autorka przedstawia wyniki badań, w trakcie których poszukiwała hipotetycznych korelatów świadomości metodologicznej.

EN

Methodological awareness is one of the forms of social consciousness. It is considered one of the basic regulators of scientifi c research activities. Despite the abundance of theoretical deliberation over the structure of methodological awareness in literature, litt le att ention is devoted to individual qualities of researchers who can be studied for displaying correlates of methodological awareness. One of the potential areas for such studies are cognitive variables which should be understood as mind types which determine human cognitive preferences in two dimensions: perception vs. intuition and feelings vs. thinking. Personality, considered to be the basic regulator of human activity, is yet another fi eld where correlations of methodological awareness can be researched. The author presents the results of her study in which she searched for hypothetical correlates of methodological awareness.

Keywords

PL

świadomość metodologiczna; świadomość społeczna; czynności naukowo-badawcze; typ umysłu; Osobowość

EN

Methodological awareness; social consciousness; research activities; mind types; personality

• Publisher: Fundacja Pro Scientia Publica
• Journal: Ogrody Nauk i Sztuk
• Year: 2014
• Issue: 4
• Pages: 277-286

Dates

published

2014

Contributors

author

Flakus Maria

• Uniwersytet Śląski w Katowicach Ul. Bankowa 12, 40-007 Katowice

References

• BIBLIOGRAFIA:
• [1] Bruner J., Poza dostarczone informacje, Warszawa 1978.
• [2] Brzeziński J., Metodologiczne i psychologiczne wyznaczniki procesu badawczego w psychologii, Poznań 1978.
• [3] Brzeziński J., Structure of methodological awareness of researchers in psychology, „Polish Psychological Bulletine" 1979, nr 10 (4) .
• [4] Brzeziński J., Protoidealizacyjny model procesu badawczego (próba konkretyzacji), „Studia Pedagogiczne" 1982, nr 44,.
• [5] Brzeziński J., Zewnętrzne i wewnętrzne uwarunkowania procesu badawczego w psychologii, „Przegląd Psychologiczny" 1991, nr 34.
• [6] Brzeziński J., Metodologia badań psychologicznych, Warszawa 1996.
• [7] Brzeziński J., Doliński D., Strelau J., Nowe spojrzenie na standardy kształcenia na pięcioletnich studiach psychologicznych. Założenia, doświadczenia, nowe wyzwania, „Czasopismo Psychologiczne" 2004, T. 10, nr 2.
• [8] Brzeziński J., Nowak L., Świadomość społeczna - hipostaza czy esencja?, [w:] J. Brzeziński, L. Nowak (red.), Świadomość jednostkowa a świadomość społeczna, „Poznańskie Studia z Filozofii Nauki", z. 8, Warszawa-Poznań 1984.
• [9] Kmita J., Szkice z teorii poznania naukowego, Warszawa 1976.
• [10] Kossowska M., Osobowościowe i motywacyjne korelaty sztywności poznawczej, „Przegląd Psychologiczny" 2007, T. 50, nr 2.
• [11] McCrae R., Costa P., Osobowość człowieka dorosłego, Kraków 2005.
• [12] Nosal C., Indywidualne style poznawcze a preferencje metodologiczne badaczy, „Zagadnienia Naukoznawstwa" 1986, T. 22, nr 4.
• [13] Nosal C., Psychologiczne modele umysłu, Warszawa 1990.
• [14] Nosal C., Diagnoza typów umysłu, Warszawa 1992.
• [15] Nosal C., Psychologia poznania naukowego, „Nauka" 2007, nr 2.
• [16] Pervin L., John O., Osobowość - teoria i badania, Kraków 2002.
• [17] Popper K., Wiedza obiektywna. Ewolucyjna teoria epistemologiczna. Warszawa 1992.
• [18] Siuta J., Inwentarz Osobowości NEO-PI-R Paula T. Costy Jr i Roberta R. McCrae. Adaptacja polska. Podręcznik, Warszawa 2006.
• [19] Spendel Z., Pojęcie i geneza świadomości etycznej psychologów, [w:] Z. Ratajczak (red.), Świadomość etyczna psychologów. Szkice z pogranicza psychologii i etyki, Katowice 1997.
• [20] Spendel Z., Metodologia badań psychologicznych jako forma świadomości historycznej, Katowice 2005.
• [21] Zawadzki B., Strelau J., Szczepaniak P., Śliwińska M., Inwentarz Osobowości NEO-FFI Paula T. Costy Jr i Roberta R. McCrae. Adaptacja polska. Podręcznik, Warszawa 1998.
• [22] Ziółkowski M., Przyczynek do sposobu pojmowania świadomości społecznej, [w:] J. Brzeziński, L. Nowak (red.), Świadomość jednostkowa a świadomość społeczna, „Poznańskie Studia z Filozofii Nauki", z. 8, Warszawa-Poznań 1984.

Identifiers

ISSN

2299-2014

DOI

10.15503/onis2014-277-286