Synonimia w XVII-wiecznych poradnikach rolniczych Jakuba Kazimierza Haura (Rzeczowniki)

• Authors: Galilej Cecylia

Title variants

EN

Synonymy in the seventeenth century agricultural guides by Jakub Kazimierz Haur (nouns)

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Materiał badawczy w niniejszym artykule stanowią rzeczowniki, układające się w pary lub ciągi synonimiczne, wynotowane z trzech popularnych XVII-wiecznych poradników rolniczych Jakuba Kazimierza Haura, autora traktatów o tematyce rolniczej. W efekcie analizy zostały wyróżnione 4 typy synonimów: synonimy całkowite (np.: dziedzic – pan), częściowe (np.: dół – loch – piwnica – sklep), znaczeniowe (np.: dziesiątnik – ekonom – namiestnik – urzędnik – włodarz) i stylistyczne (np.: chłop – chłopek, kmieć – kmiotek, pasterz – pastuch). Zastosowane synonimy pełnią u Haura głównie funkcję precyzującą, umożliwiają jasny, wyczerpujący przekaz opisywanych treści, a jednocześnie pomagają unikać monotonii powtórzeń. Pośrednio pełnią także funkcję stylistyczną: wzmacniają prezentowane w poradnikach treści, zdradzają zaangażowanie autora, jego troskę o zrozumiałość wypowiedzi. Wszystkie te czynniki razem współtworzą zauważalną u Haura impresywność jego utworów.

EN

The material researched in this article are nouns arranged in pairs or series of synonyms, which have been selected from three popular seventeenth-century agricultural guides by Jakub Kazimierz Haur. The analysis distinguishes 4 types of synonyms: full synonyms (eg: dziedzic – pan), partial synonyms (eg: dół – loch – piwnica – sklep), semantic synonyms (eg: dziesiątnik – ekonom – namiestnik – urzędnik – włodarz) and stylistic synonyms (eg: chłop – chłopek, kmieć – kmiotek, pasterz – pastuch). The synonyms used in Haur’s texts function mainly to make the meanings precise, they allow for a clear and comprehensible message to be sent and help to avoid the monotony of repetition. Indirectly, they also have a stylistic function: they emphasize the content of the texts, reveal the author's involvement and his concern for the intelligibility of the text. All these factors work together to impress the reader of Haur’s works.

Keywords

PL

synonimia; synonim całkowity; synonim częściowo bliskoznaczny synonim znaczeniowy; synonim stylistyczny

EN

synonymy; full synonym; partial synonym; semantic synonym; stylistic synonym

• Publisher: Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
• Journal: Prace Językoznawcze
• Year: 2016
• Issue: 18/4

Contributors

author

Galilej Cecylia

• Katedra Języka Polskiego KUL