Ageizm a funkcjonowanie i rozwój ludzi starszych

• Authors: Trempała Janusz

Title variants

EN

Ageizm: On the Performance and Possibilities of Senior Citizens

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W prezentowanym opracowaniu stawiam tezę, iż negatywny obraz społeczny człowieka starzejącego się utrudnia funkcjonowanie i hamuje potencjał rozwojowy, którym dysponują ludzie starsi. Myśl tę staram się uzasadnić w oparciu o wyniki badań empirycznych nad postawami społecznymi wobec osób starszych oraz nad funkcjonowaniem poznawczym ludzi w okresie późnej dorosłości, które prowadzimy w Katedrze Psychologii Rozwoju Człowieka Instytutu Psychologii UKW w Bydgoszczy. U podstaw prezentowanych rozważań leży założenie, iż postawy wobec ludzi starszych oraz obserwowane w tym okresie życia zmiany w funkcjonowaniu poznawczym są efektem nie tylko prawidłowego starzenie się człowieka, ale w dużym stopniu także funkcją kultury, w której liczy się człowiek młody, zdrowy i wydajny.

EN

In this paper I postulate the hypthesis, that the negative image our society commonly attributes to senior citizens inhibits their performance and constrains the development capaccities over which they dispose. I endeavour to underpin this thesis with the help of empirical investigations on the common attitude of our society towards senior citizens and the cognitive processes of the latter ones carried out at the Department of Social Psychology and Human Development of the UKW in Bydgość. The reflections as here presented are based on the assumption, that the attitude towards senior citizens as well as the changes of the cognitive capacities as they can be observed in this stage of life originate not exclusively from the ageing process itself but are to a certain degree induced by our culture, where only the young, healthy and productive are being fully appreciated.

Keywords

PL

ageizm, starzenie się poznawcze, plastyczność.

EN

ageizm, ageing of cognizance, formability

• Publisher: Wyższa Szkoła Informatyki i Ekonomii TWP
• Journal: Warmińsko-Mazurski Kwartalnik Naukowy, Nauki Społeczne
• Year: 2014
• Issue: 1
• Pages: 9-22

Dates

published

2014

Contributors

author

Trempała Janusz

• Wyższa Szkoła Informatyki i Ekonomii TWP w Olsztynie

References

• Butler R. N., Ageism: A Forward, „Journal of Social Issues”, 1980, nr 36.
• Carstensen L. L., A long bright future, Random House Inc., New York 2009.
• Czapiński J., Błędowski P., Stan społeczeństwa obywatelskiego. Aktywność i jakość życia osób w podeszłym wieku. Diagnoza społeczna 2013. Warunki i jakość życia Polaków – raport. [Special issue], „Contemporary Economics” 2013, nr 7, DOI: 10. 5709/ce. 1897 – 9254. 111.
• De Neys W., Dual processing in reasoning. Two systems but one reasoned, „Psychological Science” 17, 2006, nr 5.
• Dunajska M, Szymanik A., Trempała J., Attentional bias and emotion in older adults: Age-related differences in responses to an emotional Stroop task, „Polish Psychological Bulletin” 2012, vol. 43(2). DOI – 10. 2478/v10059 – 012 – 0014 – 5.
• Evans J. St. B.T., Dual-processing accounts of reasoning, judgment, and social cognition, „Annual Review of Psychology” 2008, nr 59. DOI – 10. 1146/annurev. psych. 59. 103006. 093629.
• Michalska P., Poziom i strategie rozwiązywania zadań wymagających rozumowania sylogistycznego o treści formalnej i życiowej we wczesnej, średniej i późnej dorosłości, Instytut Psychologii UKW, Bydgoszcz 2013. Niepublikowana rozprawa doktorska.
• Mierzwa M., Pamięć codzienna. Zmiany pod wpływem treningu u osób po 65 r.ż., Instytut Psychologii UKW, Bydgoszcz 2010. Niepublikowana rozprawa magisterska.
• Nelson T. D., Psychologia uprzedzeń, GWP, Gdańsk 2003.
• Perlmutter M., Hall E., Adult development and aging, John Wiley and Sons, New York 1992.
• Psychologia rozwoju człowieka, [red.] J. Trempała, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011.
• Rodin J., Langer E., Aging labels: the decline of control and the fall of self-esteem, „Journal of Social Issues” 1980, nr 36.
• Trempała J. Obsesyjna miłość rodziców do dziecka. Przyczynek do dyskusji, „Roczniki Naukowe WSIiE TWP”, Seria A, 2010, nr 1.
• Trempała J., Rozumowanie w okresie wczesnej dorosłości, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Poznań 1989.
• Trempała J., Rozwój poznawczy, [w:] Psychologia rozwoju człowieka, t. 3, [red.] B. Harwas-Napierała, J. Trempała, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001.
• Trempała J., Rozwój poznawczy w dorosłości, „Przegląd Psychologiczny” 1986, nr XXIX, 1.
• Trempała J., Zając-Lamparska L., Postawy wobec osób starszych: różnice międzypokoleniowe, „Przegląd Psychologiczny” 2007 nr 50, 4.
• Trempała J., Zmiany w funkcjonowaniu poznawczym ludzi starzejących się, „Przegląd Psychologiczny”, 1989, nr XXXII 2.
• Vetulani J., Starość okiem przyrodnika, „Psychiatria Polska” 2007 nr 4.
• Zając-Lamparska L. Trempała J., Mrówka A. (w druku), Stereotypes inhibition in syllogistic reasoning. Changes related to age and time measurement repetition during study.
• Zając-Lamparska L., Postawy utajone wobec osób starszych, przejawiane w trzech grupach wiekowych: wczesnej, średniej i późnej dorosłości, „Psychologia Rozwojowa” 2008, nr 13, 3.
• Zając-Lamparska L., Współczesny obraz człowieka starszego wśród młodych dorosłych, „Polskie Forum Psychologiczne” 2008, nr 13, 2.

Identifiers

ISSN

2084-1140