Sztuka i przestrzeń. Pawła Florenskiego interpretacja kategorii przestrzenności

• Authors: Sury Paulina

Title variants

EN

Art and space: Pavel Florensky’s interpretation of the category of spatiality.

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

This paper attempts to acquaint Polish readers with the Russian Orthodox philosopher Pavel Florensky’s (1882–1937) thinking on the category of space‑ness, which together with the categories of symbolism and light is one of the key‑words in his theory of aesthetics. The concept of space is, according to Florensky, a criterion for distinguishing art types, although for him it is only a model, which can be used to help form judgments about the world. It is also the basis of being for the artwork itself. Painting and printmaking, among other arts types mentioned by Florensky (poetry, music, theatre, and architecture), have their own particularities in their organization of space. Painting and printmaking are, for Florensky, the truest art forms — art par excellence. The presentation of a threefold interpretation of the category of space‑ness, together with the description and justification of the divisions which are made in art based on these spatial categories by the philosopher is the leitmotiv of this paper. The aim of the paper is to present and discuss the opinions and arguments of the Orthodox thinker from his work Анализ пространственности (и времени) в художественно‑изобразительных произведениях, which has not yet been translated into Polish or English.

Keywords

EN

image of reality; mind projects; space; ‑system/space‑structure; painting and printmaking; theatre; poetry

• Publisher: Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie, Instytut Filozofii i Socjologii
• Journal: ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal
• Year: 2015
• Volume: Tom: 5
• Issue: Numer: 1
• Pages: 229-242

Dates

published

2015

Contributors

author

Sury Paulina

• Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie, Instytut Filozofii i Socjologii

References

• Андроник, И. (2000). Три основополагающих толкования пространственности. W: П. Флоренский. История и философия искусства (s. 11–21). Москва: Изда- тельство «мысль».
• Evdokimov, P. (2010). Sztuka ikony. Teologia piękna. (M. Żurowska, Przeł.). Warszawa: PROMIC.
• Florenski, P. (1981). Ikonostas. W: P. Florenski. Ikonostas i inne szkice. (Z. Podgórzec, Przeł.) (s. 56–162). Warszawa: PAX.
• Флоренский, П. (1998). Обратная перспектива. W: П. Флоренский. Антология мысли. Имена. Москва: Эксмо‑Пресс.
• Флоренский, П. (2000a). Анализ пространственности (и времени) в художественно‑изобразительныхпроизведениях. W: П. Флоренский. История и философия искусства (s. 81–259). Москва: Издательство «мысль».
• Флоренский, П. (2000b). Значение пространственности. W: П. Флоренский. История и философия искусства (s. 272–274). Москва: Издательство «мысль».
• Gombrowicz, W. (1988). Dziennik 1953–1956. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
• Grabska, E. & Morawska, H. (1963). Artyści o sztuce. Od van Gogha do Picassa. Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Ingarden, R. (1981). Sztuka teatralna. W: I. Wojnar (Red.). Wstęp do wiedzy o sztuce (s. 129–134; cz. 2). Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
• Ingarden, R. (1988). Jakości metafizyczne w dziele sztuki literackiej. W: R. Ingarden. O dziele literackim (s. 371–374). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Jurkowlaniec, G. (2008). Perspektywa jako forma symboliczna — od Erwina Panofsky’ego (1924) do Hansa Beltinga (2008). W: E. Panofsky. Perspektywa jako „forma symboliczna” (s. 169–205). Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
• Kiejzik, L. (2010). Sergiusza Bułgakowa filozofia wszechjedności. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Merleau‑Ponty, M. (1996). Oko i umysł. Szkice o malarstwie. Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
• Rojek, P. (2012). W cieniu druzgocącego geniusza. Polskie badania filozofii Pawła Florenskiego. W: L. Kiejzik & J. Uglik (Red.). Polskie badania filozofii rosyjskiej. Przewodnik po literaturze (s. 207–245; cz. 2). Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk.
• Tatarkiewicz, W. (2011). Dzieje sześciu pojęć. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Witkiewicz, S. I. (1977). O Czystej Formie. W: S. I. Witkiewicz. Czysta Forma w teatrze (s. 31–52). Warszawa: Wydawnictwo Artystyczne i Filmowe