Dokładniej, rzetelniej, taniej. Badania oparte na rejestrach publicznych jako szansa dla badań społecznych w Polsce

• Authors: Mikołaj Jasiński , Marek Bożykowski , Tomasz Zając , Marek Styczeń , Albert Izdebski

Title variants

EN

Accurate, Reliable and Cheap. Register-based Analysis as an Opportunity for Social Research in Poland

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Badania społeczne dotyczące różnorodnych zjawisk (między innymi z zakresu procesów edukacyjnych, rynku pracy, demografii, migracji, epidemiologii) mogą być prowadzone na podstawie informacji z rejestrów administracyjnych. Znajomość potencjału oraz ograniczeń tego podejścia stwarza możliwość pogodzenia pozornie sprzecznych postulatów – prowadzenia tanich, a jednocześnie efektywnych badań złożonych zjawisk społecznych. Korzystanie z informacji z rejestrów może pomóc rozwiązać szereg metodologicznych problemów, takich jak malejący poziom realizacji sondażowych badań reprezentacyjnych, nierzetelność zbieranych informacji itp. Celem artykułu jest prezentacja specyfiki metodologii badań statystycznych wykorzystujących informacje z rejestrów. Jest to jeden z efektów projektu badawczego zrealizowanego przez Autorów. Rozważania metodologiczne uzupełniają przykładowe wyniki badań ścieżek edukacyjnych studentów oraz historii zatrudnienia absolwentów Uniwersytetu Warszawskiego z wykorzystaniem danych z rejestrów uczelni i Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, przeprowadzonych w ramach projektu. Autorzy wyjaśniają również problemy technologiczne, administracyjne oraz organizacyjne, których przezwyciężenie jest warunkiem prowadzenia badań wykorzystujących informacje z rejestrów. Wnioski metodologiczne przedstawione w artykule rozwijają propozycje badaczy skandynawskich najbardziej doświadczonych w dziedzinie badań wykorzystujących informacje z rejestrów administracyjnych.

EN

A social research project concerning various social issues (including education, labour market, demography, migration, epidemiology) can be conducted with register-based analysis. The knowledge about the potential and limits of this approach allows to reconcile the seemingly contradictory features of the study of complex social phenomena: effectiveness and low cost. Register-based analysis can solve a number of methodological problems, such as a decreasing response rate and a low reliability of data. The paper presents the methodology of register-based analysis. The experiences gathered during the research project conducted by the authors allowed to improve the above mentioned methodology. The methodological reflections are complemented with the results of research on educational and professional careers of the University of Warsaw graduates, based on the registers of UW and Social Insurance Institution. In addition, the authors present selected technological, administrative, and organisational problems that need to be answered in order to conduct register-based research. The methodological conclusions of the paper develop the work of Scandinavian researchers who are the most experienced scientists in the field of register-based analysis.

Keywords

PL

metodologia badań statystycznych; badania losów absolwentów; rynek pracy; rejestr administracyjny; Zakład Ubezpieczeń Społecznych

EN

statistical methodology; research on graduates; labour market; administrative register; Social Insurance Institution

• Publisher: Institute of Philosophy and Sociology, Polish Academy of Sciences
• Journal: Studia Socjologiczne
• Year: 2015
• Issue: 1(216)
• Pages: 45-72

Contributors

author

Mikołaj Jasiński

• Instytut Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, ul. Karowa 18, 00-927 Warszawa

author

Marek Bożykowski

• Instytut Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, ul. Karowa 18, 00-927 Warszawa

author

Tomasz Zając

• Instytut Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, ul. Karowa 18, 00-927 Warszawa

author

Marek Styczeń

• Instytut Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, ul. Karowa 18, 00-927 Warszawa

author

Albert Izdebski

• Instytut Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, ul. Karowa 18, 00-927 Warszawa

References

• Abramczuk, Katarzyna. 2008. Rekrutacja 2008. Warszawa: Uniwersytet Warszawski.
• Batorski, Dominik. 2006. Rekrutacja 2006/2007 na studia na Uniwersytecie Warszawskim. Analiza danych rekrutacyjnych. Warszawa: Uniwersytet Warszawski.
• Bożykowski, Marek, Marcin Dwórznik, Ewa Giermanowska, Albert Izdebski, Mikołaj Jasiński, Joanna Konieczna-Sałamatin, Marek Styczeń i Tomasz Zając. 2014. Monitorowanie losów absolwentów uczelni wyższych z wykorzystaniem danych administracyjnych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Raport końcowy. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.
• Durkheim, Emile. 2006. Samobójstwo: Studium z socjologii. Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Dz.U. 1995 Nr 88 poz. 439. Ustawa z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej.
• Dz.U. 1997 Nr 133 poz. 883. Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych.
• Dz.U. 1998 Nr 137 poz. 887. Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.
• Freedman, David. A. 2001. Ecological Inference and the Ecological Fallacy. W: N. J. Smelser i P. B. Baltes (red.). International Encyclopedia of the Social and Behavioral Sciences. Elsevier.
• Goyder, John i Jean McKenzie Leiper. 1985. The Decline in Survey Response: A Social Values Interpretation. „Sociology” (19): 55–71.
• Harala, Riitta. 1995. Evaluation of the Results of the Register Based Population and Housing Census 1990 in Finland. „Statistical Journal of the United Nations Economic Commission for Europe” 12(1): 63–72.
• Hodgins, Sheilagh. 1992. Mental Disorder, Intellectual Defi ciency and Crime: Evidence from a Birth Cohort. „Archives of General Psychiatry” 49(6): 476–483.
• Hodgins, Sheilagh. 1998. Epidemiological Investigations of the Associations Between Major Mental Disorders and Crime: Methodological Limitations and Validity of the Conclusions. „Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology” 33: 29–37.
• Jahoda, Marie, Paul Felix Lazarsfeld i Hans Zeisel. 1974. Marienthal: The Sociography of an Unemployed Community. London: Tavistock.
• Jasiński, Mikołaj. 2004. Problem jednostek niedostępnych w badaniach statystycznych. W: T. Dziedzic (red.). Metodologia badań turystów zagranicznych. Warszawa: Instytut Turystyki.
• Jasiński, Mikołaj, Tomasz Zając, Marek Styczeń i Albert Izdebski. 2012. Wykorzystanie danych administracyjnych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i uczelni do monitorowania losów absolwentów uczelni wyższych. „Zarządzanie Publiczne” 3(19): 49–60.
• Knudsen, Lisbeth. 1993. Fertility Trends in Denmark in the 1980s. A Register Based Socio-demographic Analysis of Fertility Trends. Copenhagen: Danmarks Statistik.
• Korpi, Helena. 1989. Main Type of Activity and Occupational Status in the 1985 Census: Register-based Parallel Data. Studies 152. Helsinki: Central Statistical Office of Finland.
• Lissowski, Grzegorz. 1971. Problem jednostek niedostępnych w reprezentacyjnych badaniach socjologicznych. W: K. Szaniawski (red.). Metody matematyczne a socjologia. Wrocław: Ossolineum.
• Lissowski, Grzegorz, Jacek Haman i Mikołaj Jasiński. 2011. Podstawy statystyki dla socjologów t. 1. Opis statystyczny. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Longva, Svein, Ib Thomsen i Paul Inge Severeide. 1998. Reducing Costs of Censuses in Norway through Use of Administrative Registers. Reprint from „International Statistical Review” 66(2): 223–234.
• Pohoski, Michał i Marek Styczeń. 2000. Dynamika zatrudnienia i zarobków w okresie transformacji ustrojowej w Polsce. Warszawa: Instytut Socjologii UW (http://stat.is.uw.edu.pl/wp-content/uploads/2010/08/mmbad3.pdf).
• Smith, George, Michael Noble, Chelsie Anttila, Leicester Gill, Asghar Zaidi, Gemma Wright, Chris Dibben i Helen Barnes. 2004. The Value of Linked Administrative Records for Longitudinal Analysis. Social Disadvantage Research Centre, Department of Social Policy and Social Work, University of Oxford.
• Starr, Paul. 1983. The Sociology of Offi cial Statistics. W: W. Alonso i P. Starr (red.). The Politics of Numbers. New York: Russel Sage Foundation, s. 7–58.
• Sułek, Antoni. 2002. Socjolog wobec danych urzędowych. Przyczynek do metodologii badań ankietowych. W: A. Sułek. Ogród metodologii socjologicznej. Warszawa.Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• UNECE (United Nations Economic Commission for Europe). 2007. Register-based statistics in the Nordic countries. New York, Geneva: United Nations.
• USOS: http://usos.edu.pl/inne-projekty
• USOSownia: http://usosownia.uw.edu.pl/start
• Wallgren, Anders i Britt Wallgren. 2007. Register-based Statistics. Administrative Data for Statistical Purposes. West Sussex: John Wiley & Sons.
• Zając, Tomasz. 2010. Wykorzystanie danych z Uniwersyteckiego Systemu Obsługi Studiów oraz systemu Internetowej Rejestracji Kandydatów w procesie ewaluacji jakości kształcenia. W: W. Przybylski i in. (red.). Ewaluacja jakości dydaktyki w szkolnictwie wyższym. Metody. Narzędzia. Dobre praktyki. Kraków: Wyższa Szkoła Europejska im. ks. Józefa Tischnera.
• Zając, Tomasz. 2011. Jak kandydaci starają się dostać na studia? Analiza strategii kandydatów na wybrane kierunki studiów na Uniwersytecie Warszawskim. „Decyzje” (16): 73–104.
• Zając, Tomasz. 2012. (Nie)mobilność pionowa studentów UW. Analiza efektów wdrażania Procesu Bolońskiego. „Zarządzanie Publiczne” 3 (19): 73–87.
• Zając, Tomasz. 2013. Wartość prognostyczna wyników rekrutacyjnych z 2012 roku. Studia pierwszego stopnia i jednolite magisterskie. Warszawa: Uniwersytet Warszawski.