Fenomenologiczny projekt Ludwiga Wittgensteina

• Authors: Michał Piekarski

Title variants

EN

Ludwig Wittgenstein’s project of phenomenology

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł dotyczy ewolucji myśli Ludwika Wittgensteina z tzw. średniego okresu jego twórczości filozoficznej, tj. pism z lat 1929–1933. Autor, korzystając z tekstów wydanych przez samego Wittgensteina jak i ze spuścizny wydawanej po jego śmierci, tzw. „Nachlass”, rekonstruuje fenomenologiczny projekt wiedeńskiego filozofa. Wittgenstein rezygnując ze znanej z „Traktatu logiczno – filozoficznego” metafizycznej koncepcji związku języka i świata, zastanawia się w jaki sposób zdanie, a ściślej system zdań, wiąże się ze sferą przedmiotową. Wysuwa postulat fenomenologii – nauki opisowej, a nie wyjaśniającej, której zadaniem jest wskazanie podstawowych zjawisk czasowo–przestrzennych, które konstytuują doświadczenie. Fenomenologia Wittgensteina była projektem wciąż rozwijanym i zmienianym. Wittgenstein z jednej strony korzystał z dorobku filozofujących fizyków (Mach, Boltzmann, Hertz) zaś z drugiej, szereg stawianych przez niego tez pozwala łączyć jego stanowisko z fenomenologią Edmunda Husserla. Zdaniem autora niniejszego tekstu skonfrontowanie fenomenologii Wittgensteina z fenomenologią Husserlowską pozwala zobaczyć to, co jest wspólne filozofii języka i fenomenologii. Wittgenstein w okresie fenomenologicznym nieustannie balansował pomiędzy nastawieniem naturalnym – typowym dla filozofii analitycznej, a nastawieniem transcendentalnym charakterystycznym dla tradycji kantowsko–husserlowskiej. Na koniec autor wskazuje dlaczego Wittgenstein musiał zrezygnować z projektu analizy fenomenologicznej i przejść na pozycje analizy gramatycznej znanej najlepiej z „Dociekań filozoficznych”.

EN

In this article the Author presents phenomenological aspects of Ludwig Wittgenstein’s philosophy. Wittgenstein’s phenomenology was a radical project, which concerned linguistic experience of the non linguistic world. The author considers this conception and its relationship with Edmund’s Husserl and positivistic theory of phenomenology. He answers the question why Wittgenstein abandoned this project.

Keywords

PL

Wittgenstein Ludwik; fenomenologia; morfologia; gramatyka; język fenomenologiczny

EN

Wittgenstein Ludwig; phenomenology; morphology; grammar; phenomenological language

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Studia Philosophiae Christianae
• Year: 2012
• Volume: 48
• Issue: 2
• Pages: 87-108

Contributors

author

Michał Piekarski

• Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Instytut Filozofii, ul. Wóycickiego 1/3, 01-938 Warszawa, Poland