Cisi bohaterowie lat wojny i okupacji – rzecz o szkole, której nie było

• Authors: Dorota Stefańska

Title variants

EN

Unknown heroes of the period 1939–1945 – the story of a school which did not exist

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

This contribution aims to recreate the picture of underground educational activity in Szadek and its neighborhood during the period of German occupation in Poland (1939–1945). The information has been collected through interviews with the inhabitants of Szadek. It presents the persons who played outstanding roles in teaching Polish children and young people despite the severe punishment that it might entail. September 1939 was the beginning of the invaders’ educational policy, designed to eliminate Polish intelligentsia and to destroy Polish education and culture. Very soon Polish schools in Szadek, Przatów, Wilamów and Rzepiszew were closed. The teachers who remained in Szadek, despite being dislodged from their homes, showed great courage and dedication to secret teaching of Polish children. Under the pretext of teaching German they taught Polish, history, geography and mathematics. The persons who rendered the greatest services in this field in Szadek were: Helena Nawrocka, Olga Chominówna, Zofia Rutkowska and postman Kazimierz Sadowski.

Keywords

PL

szkoła; Szadek

EN

school; Szadek

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Biuletyn Szadkowski
• Year: 2010
• Issue: 10
• Pages: 59-88

Contributors

author

Dorota Stefańska

• przewodnicząca Zarządu Towarzystwa Przyjaciół Szadku

References

• Abramowicz S., Mieszka cy województwa sieradzkiego w KL Gross-Rosen, ,,Biuletyn Okręgowej Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Łodzi” 1994, t. 3.
• Akt mianowania 1936 r. nr 3036/36 wyd. przez inspektora szkolnego w Zduńskiej Woli A. Madeja (zbiory rodzinne).
• Archiwum Państwowe w Łodzi, Spis szkół powszechnych i nauczycieli w roku szkolnym 1927/28 syg. 291/Ł, poz 1466.
• Pamiętnik Marii Dobruchowskiej z lat osiemdziesi tych XX w.(zbiory rodzinne).
• Różański M., Szkoła w Szadku w okresie staropolskim, ,,Biuletyn Szadkowski” 2007, t. 7.
• Stefańska D., Szkoła w Szadku na starej fotografii i we wspomnieniach, ,,Biuletyn Szadkowski” 2006, t. 6.
• Szubzda J., Eksterminacja inteligencji polskiej w Sieradzkiem w latach 1939–1945, ,,Biuletyn Okręgowej Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Łodzi”, 1994, t. 3.
• Wojakowski A., Zarys dziejów szkolnictwa w Zduńskiej Woli, 2008.
• Wywiady z mieszkańcami Szadku: Antonim Andrysiakiem, Mieczysławem Cichorskim, Romualdą Gołąb, Antonim Koladem, Anną Kubiak, Danielą Makowską, Jadwigą Olbińską , Krystyną Szymańską i Heleną Zalewską , oraz mieszkańcami Przatowa: Adamem Luzińskim, Władysławem Nowickim i Jolantą Palińską .