Nabywanie kompetencji kluczowych przez nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej w zmieniającym się świecie edukacyjnym i społecznym

• Authors: Aneta Kamińska

Title variants

EN

Acquisition of Key Competences for Teachers of Early Childhood Education in a Changing Education and Social World

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W obecnej dobie szybkiego rozwoju, w tym społecznego i zawodowego Europejczyków, w licznych zaleceniach Rady Europy podkreśla się znaczenie posiadania kompetencji, w szczególności tych uznanych za kluczowe. Wskazane jest posiadanie szerokiej wiedzy ogólnej, potrzebnej w każdym zawodzie oraz w razie przekwalifikowania, ale także specyficznych, szczegółowych umiejętności, które ponadto należy odpowiednio wykorzystać w praktyce. Zawód nauczyciela, w tym nauczyciela edukacji wczesnoszkolnej, nie jest w tym odosobniony. Jest zawodem wymagającym od osób go wykonujących wielu talentów, umiejętności, dużej elastyczności, mobilności i kreatywności. Po to, aby dany nauczyciel był nazwany kompetentnym, musi pracować efektywnie w placówce edukacyjnej i w środowisku lokalnym. W byciu skutecznym pomagają jemu liczne kompetencje, które nabywa podczas formalnej i nieformalnej edukacji. Celem niniejszego artykułu jest ukazanie wymogów wielości kompetencji w dynamicznie zmieniającym się i żywo reagującym na potrzeby społeczne zawodzie nauczyciela. Artykuł jest skierowany przede wszystkim do studentów pedagogiki, ale też do praktyków z dziedziny edukacji wczesnoszkolnej. Jego zadaniem jest uświadomienie im faktu, że nabywanie kompetencji odbywa się przez całe życie. Często na ich posiadanie składa się wiele okoliczności życiowych i doświadczeń, nie zawsze korzystnych. Dlatego też została podkreślona waga szerszej współpracy nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej ze wszystkimi podmiotami edukacji, w tym również wymiany informacji w tworzonych zespołach eksperckich.

EN

In the current era of rapid development affecting citizens of Europe – in, amongst others, both the social and the professional spheres – many recommendations made by the Council of Europe have emphasized the importance of possessing the right competences – and, in particular, those identified as key competences. It is considered advisable to acquire not only the broad general knowledge that is needed across all professions and in the event of retraining, but also specific, detailed skills, such as need to be employed in practice in the right and proper way. The teaching profession, including that of teachers specializing in early-childhood education, is no exception. It is a job that requires one to make use of one’s many talents and skills, as well as flexibility, mobility and creativity. For a teacher to be considered competent, he/she has to be capable of working effectively in both their educational institution and their local area. Numerous competencies, acquired during formal and informal education, will help him/her to meet these challenges. The purpose of this article is to show the diversity and multiplicity of the competences required for the teaching profession to fulfil its role of being responsive to social needs in a dynamic and lively way. It is aimed primarily at students of pedagogy, but also at practitioners in the area of early-childhood education – in the hope that it will make them aware them of the fact that the process of acquiring competences continues throughout all of one’s life. Indeed, it is often the case that this process involves and reflects many different lifecircumstances and experiences, not always of a favorable kind. For this reason, we stress the importance of cooperation between teachers working in early-childhood education and all of the different stakeholders involved in education – cooperation that should include an exchange of information amongst the various expert groups involved.

Keywords

PL

kompetencje; kompetencje kluczowe; całożyciowe nabywanie kompetencji

EN

competences; key competences; lifelong acquisition of competences

• Publisher: Akademia Ignatianum w Krakowie, Instytut Nauk o Wychowaniu, ul. Kopernika 26, 31-501 Krakow, Poland
• Journal: Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
• Year: 2014
• Issue: 1(31)
• Pages: 53-68

Contributors

author

Aneta Kamińska

• Akademia Ignatianum w Krakowie

References

• Adamek I., Bałachowicz Ł., Kompetencje kreatywne nauczycieli wczesnej edukacji dziecka, „Impuls”, Kraków 2013.
• Gajda J., Autorefleksja jako wyznacznik utrzymania wysokiej jakości pracy zawodowej nauczyciela, [w:] Jakość wobec wyzwań i zagrożeń XXI wieku, red. R. Reclik, A. Zduniak, Wyd. Wyższej Szkoły Bezpieczeństwa, Poznań 2010.
• Klus-Stańska D., Nowicka M., Sensy i bezsensy edukacji wczesnoszkolnej, WSiP, Warszawa 2005.
• Kompetencje kreatywne nauczycieli wczesnej edukacji dziecka, red. I. Adamek, Ł. Bałachowicz, „Impuls”, Kraków 2013.
• Kupisiewicz Cz., Dydaktyka. Podręcznik akademicki, „Impuls”, Kraków 2012.
• Kwaśnica R., Wprowadzenie do myślenia o nauczycielu, [w:] Pedagogika 2. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, t. 2, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2003.
• Kyriacou Ch., Essential Teaching Skills, Oxford, Blackwell 1991.
• Laska E.I., Nauczyciel wobec wczesnej edukacji dzieci, Wyd. Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2007.
• Parczewska T., Bilewicz-Kuźnia B., Edukacja przedszkolna w Polsce i na świecie. Wybrane zagadnienia, Wyd. UMCS, Lublin 2013.
• Szempruch J., Pedeutologia. Studium teoretyczno-pragmatyczne, „Impuls”, Kraków 2013.
• Uszyńska-Jarmoc J., Dudel B., Głoskowska-Sołdatow M., Rozwijanie kompetencji kluczowych uczniów w procesie edukacji wczesnoszkolnej, „Impuls”, Kraków-Białystok 2013.
• Puślecki W., Modernizacja kompetencji profesjonalnych nauczycieli edukacji początkowej, [w:] Idee i strategie edukacji nauczycieli klas I-III, red. I. Adamek, Wyd. Naukowe WSP, Kraków 1998.
• Wielki słownik wyrazów obcych, red. M. Bańko, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2005.
• Wysocka E., Diagnostyka pedagogiczna. Nowe obszary i rozwiązania, „Impuls”, Kraków 2013.
• Zalecenia Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 roku (Kompetencje kluczowe w uczeniu się przez całe życie). http://www.eurydice.org (europejska, renomowana baza z zakresu pedagogiki porównawczej) (dostęp: 06.01.2014).