Cytat w utworze naukowym

• Authors: Machała Wojciech

Title variants

EN

Quotations in Academic Works

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Dopuszczalność przytaczania cudzej twórczości w utworach naukowych jest przedmio-tem dyskusji. Może być rozpatrywana na różnych płaszczyznach, w tym prawnoautorskiej (w kontekście naruszenia autorskich praw osobistych i majątkowych) oraz etycznej (w kon-tekście wymogu rzetelności naukowej). Niniejsze opracowanie koncentruje się na prawie cytatu w ujęciu ustawy z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, przede wszystkim na analizie przesłanek dozwolonego cytatu określonych w art. 29 ustawy. Prawo autorskie przewiduje dopuszczalność cytatu, nie ustanawiając w tym przedmiocie sztyw-nych reguł. Nakazuje traktować problem elastycznie, uzależniając zakres dozwolonego cy-tatu od spełnienia przezeń wskazanych funkcji: wyjaśnianie, analiza krytyczna lub nauko-wa etc. Realizacja celu cytatu determinuje zarówno samą możliwość skorzystania z niego, jak i dozwolony rozmiar. Nie ma szczególnych uwarunkowań prawnych cytatu w utwo-rach naukowych. Szczególna pozycja utworu naukowego w kontekście prawa cytatu bierze się z tego, że ze względu na charakter i funkcję utworu naukowego realizacja celów cytatu w utworach tej kategorii będzie zjawiskiem częściej spotykanym niż w innych. Niezależ-nie od spełnienia wymogu adekwatności cytatu do realizacji jego celu, cytujący zobowią-zany jest wskazać źródło cytatu i twórcę cytowanego utworu. W tym zakresie środowisko naukowe wypracowało pewne standardy właściwego (rzetelnego postępowania).

EN

The permissibility of quotations in academic works may be discussed and examined from different perspectives: a copyright perspective (which focuses on the conflict between quotation and infringement of copyright) and an ethical perspective (focusing on the is-sue of academic reliability). This article contains analysis of the legal status of quotations in the light of Polish Copyright Act of 4th of February 1994, in particular, the prerequi-sites of the right to use quotations established in Art. 29 of the above act. In a nutshell, it may be concluded that copyright law permits one to quote from other works without the establishment of strict rules and restraints (especially quantitative) in this respect. A flexible approach has been adopted: the permissibility of a quotation is subject to its adequacy for its specific purpose of revealing an explanation, critical or scientific anal-ysis. There are no specific requirements regarding quotations in academic works. These works are specific in that their character and function permit quotes to a greater extent than in other categories of works.

Keywords

PL

prawo autorskie; cytat; utwór naukowy; wyjaśnianie; analiza naukowaKeywords: copyright; quotation; academic work; explanation; academic analysi

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Przegląd Prawa Konstytucyjnego
• Year: 2020
• Issue: 3 (55)
• Pages: 73-88

Dates

published

2020-06-30

Contributors

author

Machała Wojciech

• Uniwersytet Warszawski

References

• Barta J., Markiewicz R., Prawo autorskie, Warszawa 2016.
• Giesen B., Plagiat dzieł naukowych – zagadnienia wybrane, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Prawa Własności Intelektualnej” 2011, z. 112.
• Górnicz-Mulcahy A., Utwór naukowy jako przedmiot ochrony autorsko prawnej, [w:] Aktualne zagadnienia prawa prywatnego, red. E.B. Marszałkowska-Krześ, Wrocław 2012.
• Machała W., Ochrona i eksploatacja utworu naukowego. Zagadnienia wybrane, „Wynalazczość i Ochrona Własności Intelektualnej”, Ochrona i zarządzanie własnością intelektualną w szkołach wyższych w świetle obowiązujących przepisów oraz praktyki –wybrane zagadnienia, 2016, z. 39.
• Machała W., Utwór. Przedmiot prawa autorskiego, Warszawa 2012.
• Małek L., Cytat w świetle prawa autorskiego, Warszawa 2011.
• Małek L., Dopuszczalność posługiwania się cytatem w wytworach intelektualnych pozbawionych ochrony na tle prawa autorskiego „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Prawa Własności Intelektualnej” 2016, z. 1.
• Małek L., Ustawowe cele prawa cytatu, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego Prace z Prawa Własności Intelektualnej” 2008, z. 102.
• Mania G., Cytat w muzyce – o potrzebie reinterpretacji przesłanek, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego – Prace z Prawa Własności Intelektualnej” 2017, z. 135.
• Marcinkowska J., Dozwolony użytek w prawie autorskim. Podstawowe zagadnienia „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego Prace Instytutu Prawa Własności Intelektualnej” 2004, z. 87.
• Markiewicz R., Dzieło literackie i jego twórca w polskim prawie autorskim, Kraków 1984.
• Markiewicz R., Ochrona prac naukowych, Warszawa–Kraków 1990.
• Michalski B., Uprawnienia do cytowania w polskim prawie autorskim, cz. II „Prasa Techniczna” 1987, z. 1.
• Poźniak-Niedzielska M., Tylec G., Działalność naukowo-dydaktyczna na wyższej uczelni w świetle prawa autorskiego, „Państwo i Prawo” 2009, z. 5.
• LEX Prawo autorskie i prawa pokrewne. Komentarz, red. D. Flisak, Warszawa 2015.
• Prawo autorskie i prawa pokrewne. Komentarz, red. W. Machała, R.M. Sarbiński, Warszawa 2019.
• Ritterman S., Komentarz do ustawy o prawie autorskim, Kraków 1937.
• Sokołowska D., Pojęcie i postacie utworu naukowego w świetle prawa autorskiego, „Ruch Prawniczy, Ekonomicny i Socjologiczny” 2015, z. 2.
• Szewc A., Dzieła naukowe i ich status w prawie autorskim, „Państwo i Prawo” 1997, z. 10.
• Tylec G., Z problematyki ochrony prawnoautorskiej dzieła naukowego, „Przegląd Prawno-Ekonomiczny” 2009, z. 2.
• Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Komentarz, red. A. Ślęzak, Warszawa 2017.

Identifiers

ISSN

2082-1212