Gdynia to Neve-Yam: The Jewish Fisherman’s Courses within the Bays of Gdańsk and Puck in the Interwar Period

• Authors: Jarosław Drozd

Title variants

PL

Z Gdyni do Neve-yam. Żydowskie kursy rybackie na wodach zatoki Gdańskiej i Puckiej w okresie dwudziestolecia międzywojennego

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

The “Palestinian Pioneers” began their organized Gdynia ventures in 1934. They stayed in the kibutz called the Jewish Work Centre “Hechaluc-Pionier-Gordonia” and found work in the port companies founded on Jewish capital. After the completion of work training, Zionist organizations and the board of The Committee for Fulfilling Tasks of the Jewish Commune in Gdynia directed these people to Palestine. The “Gordonia” prepared them – professionally and culturally for the incoming experience of emigration. It carefully educated the Jews in question as regards both navigation and fishing as well as languages: Hebrew, English at the general knowledge courses. The training was conducted by Captain Gustav Pietsch and Engineer Leon Komorowski, whereas the fisherman’s practice within the basins of the Bays of: Gdańsk and Puck – a Gdańsk fisherman Józef Koss. The training was conducted according to the rules as applied for such courses in Western Europe. On the whole, in the years 1936–1939 the kibbutz welcomed and farewelled at least 77 persons from various parts of the Republic of Poland II. The Neve-Yam kibbutz which these people established in Palestine in 1939 became a training base for subsequent groups of young “Pioneers” from Central and Eastern Europe.

PL

„Pionierzy Palestyńscy” zaczęli w zorganizowanych grupach przyjeżdżać do Gdyni w 1934 roku. Mieszkali w kibucu zwanym Żydowskim Ośrodkiem Pracy „Hechaluc-Pionier – Gordonia” i znajdowali zatrudnienie w działających w porcie firmach o kapitale żydowskim. Po zakończeniu przeszkolenia zawodowego organizacje syjonistyczne oraz zarząd Komisji do Spełniania Zadań Gminy Żydowskiej w Gdyni kierowały ich do Palestyny. „Gordonia” przygotowywała ich do emigracji pod względem zarówno zawodowym, jak i kulturalnym. Kształciła równie starannie w zakresie żeglarstwa i rybołówstwa, jak i znajomości języków hebrajskiego, angielskiego oraz na kursach ogólnokształcących. Zajęcia instruktażowe prowadzili kpt. Gustav Pietsch i inż. Leon Komorowski, a praktykę rybacką na wodach Zatoki Gdańskiej i Puckiej nadzorował gdyński rybak Józef Koss. Przeszkolenie odbywało się według zasad przyjętych dla tego typu kursów w Europie Zachodniej. Ogółem w latach 1936–1939 przez kibuc przewinęło się przynajmniej 77 osób z różnych zakątków II RP. Założony przez nich w Palestynie w 1939 roku kibuc Neve-Yam stał się bazą szkoleniową dla kolejnych grup młodych „Pionierów” z Europy Środkowo-Wschodniej.

Keywords

PL

historia Gdyni; Żydzi w Gdyni; żydowskie kursy rybackie w II Rzeczpospolitej

• Publisher: Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
• Journal: Studia Maritima
• Year: 2013
• Volume: 26
• Pages: 55-68

Contributors

author

Jarosław Drozd

translator

Beata Zawadka

References

• Archiwum Państwowe w Gdańsku Oddział w Gdyni [The Gdynia Branch of The Gdańsk State Archives], Morski Urząd Rybacki w Gdyni [The Maritime Fisherman’s Bureau]
• Archiwum Państwowe w Gdańsku Oddział w Gdyni [The Gdynia Branch of The Gdańsk State Archives], Bank Gospodarstwa Krajowego Oddział w Gdyni [The Gdynia Branch of the Domestic Economy Bank]
• Archiwum Państwowe w Gdańsku Oddział w Gdyni [The Gdynia Branch of The Gdańsk State Archives], Komitet Wojewódzki PZPR [The Provincial Committee of the Polish United Workers’ Party]
• Archiwum Państwowe w Gdańsku Oddział w Gdyni [The Gdynia Branch of The Gdańsk State Archives], Gdański Urząd Morski w Gdyni [The Gdańsk Maritme Office in Gdynia]
• Archiwum Państwowe w Gdańsku Oddział w Gdyni [The Gdynia Branch of The Gdańsk State Archives], Komisariat Rządu w Gdyni [The Gdynia Government Committee]
• Archiwum Państwowe w Bydgoszczy [The Bydgoszcz State Archives], Urząd Wojewódzki Pomorski w Toruniu [The Toruń Province Governor’s Office]
• Archiwum Żydowskiego Instytutu Historycznego w Warszawie [Archives of the Jewish Historical Institute in Warsaw], Paszporty [Passports]
• “Kurier Bałtycki” [The Baltic Courier]1938
• W kibucu Gordonii w Gdyni (reportaż) [In the Gordonia Kibbutz in Gdynia – a Report], “Przegląd Zachodni” (The Western Review] 40 (48), 1937
• Drozd J.: Kursy portowe i rybackie dla Żydów w Gdyni w okresie międzywojennym [The Jewish Port and Fisherman’s Courses in Gdynia in the Interwar Period], “Nautologia” [The Nautology] 40, 2005, No. 142
• Drozd J.: Lost in the whirlwind of war. Jewish community in Gdynia, Gdynia 2008
• Drozd J.: Społeczność żydowska Gdyni w okresie międzywojennym [The Jewish Community of Gdynia in the Interwar Period], Gdynia 2007
• Echt S.: Die Geschichte der Juden in danzig, Leer 1972
• Polski żeglarz Sindbad [The Polish Sinbad], “Torpeda” [Torpedo] 3, 1936
• Porat R.: Kovshey Hayam, Tel Aviv 1996
• Riffel D.: Flucht über das Meer. illegal von Danzig nach Palästina, Überleben im dritten Reich: Juden im Untergrund und ihre Helfer, hg. v. W. Benz, München 2003
• Ropelewski A.: Nieznana karta z historii naszego rybołówstwa morskiego [A Blank Page of the History of Our Maritime Fishery], “Gospodarka Rybna” [Fish Economy] 1964, No. 11
• Roplewski A.: Żydowskie kursy rybackie w Gdyni (1936–1939) [The Jewish Fisherman’s Courses in Gdynia 1936–1939], “Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego” [The Bulletin of the Jewish History Institute] 1981, No. 1 (117)
• Roplewski A.: Żydowskie kursy rybackie w Gdyni (1936–1939) [The Jewish Fisherman’s Courses in Gdynia 1936–1939], “Rocznik Gdyński” [The Gdynia Annals] 11, 1992/1993
• Taniewski-Elliott W.K.: Spis personelu zatrudnionego na statkach Polskiej marynarki Handlowej w latach 1939–1945 [The List of the Crew of the Ships of the Polish Merchant Navy in the Years 1939–1945], Gdańsk 1981
• Беркович E.: Из Данцига в Эйлат: морем к свободе. Жизнь капитана – гуманиста и борца, “Еврейская газета. Russischsprachige jüdische Zeitung” 2004, No. 6