Posoborowe implikacje dotyczące eklezjologii prawa kościelnego w doktrynie polskich kanonistów

• Authors: Maciej Kołodziejski

Title variants

EN

Post-Council Implications Regarding Ecclesiology of Church Law in the Doctrine of Polish Canonists

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W rozważaniach dotyczących eklezjologii Kościoła z punktu widzenia kanonistycznego, ale i również teologicznego, wydaje się słusznym stwierdzić, iż w sposób pełny nie da się wyczerpać definicji Kościoła, ponieważ właśnie w aspekcie niewidzialnym pozostanie on nieuchwytny w ramach badań czysto empirycznych. Dlatego słusznie stwierdzają polscy kanoniści, że prawo kanoniczne powinno badać z własnego punktu widzenia ten porządek, a kanonistyka nie powinna określać się przez relacje do innych nauk, lecz poszukiwać własnych metod prowadzących do celu. Kanoniści stawiali sobie pytanie, w jaki sposób dyrektywy wydawane przez prawodawcę, który kieruje społecznością, mają się do własnego i podstawowego celu Kościoła – zbawienia dusz. Dary chrztu i predyspozycje naturalne mają nadawać dynamizm całej wspólnocie. Wydaje się również słusznym zarzut stawiamy obecnemu Kodeksowi, jakoby prawa wiernych zostały w nim zawarte nieco defensywnie. Rozróżnienie pomiędzy pierwszorzędnym celem prawa regulującym życie społeczne, jak i ostatecznym, czyli zbawieniem, dało odpowiedź. Prawo umożliwia osiągnięcie zbawienia właśnie przez własny porządek, który pośrednio służy temu celowi i ostatecznie ukierunkowuje na cel ostateczny.

EN

In the considerations regarding the ecclesiology of the Church from a canonistic and theological point of view, it seems right to spell out that the definition of the Church cannot be fully met. It is because it will remain elusive in purely empirical research. For this reason Polish canonists rightly consider that canon law should examine from own point of view. While disciple of canon law should not be determined itself in relations to other sciences, but should seek its own methods leading to the goal. The canonists framed the question how directives issued by the legislator who manages the community relate to the Church’s own and fundamental goal – the salvation of souls. Baptism gifts and natural predispositions are to give dynamism to the whole community. The allegation with regard to the 1983 Code of Canon Law that it contains defensive provisions of law seems to be justified. The distinction between the primary purpose of law regulating social life and the ultimate, that is, salvation, gave the answer. The law makes it possible to achieve salvation through our own order, which indirectly serves this purpose and ultimately directs it to the final goal.

Keywords

PL

prawo Kościoła; Vaticanum II; eklezjologia prawa kościelnego; wspólnota

EN

ecclesiastical law; Vaticanum II; ecclesiology of church law; community

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Kościół i Prawo
• Year: 2019
• Issue: 8 (21) nr 2
• Pages: 171-188

Contributors

author

Maciej Kołodziejski

• Katedra Historii, Teorii i Norm Ogólnych Prawa Kanonicznego, Wydział Prawa Kanonicznego Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie; adres do korespondencji: ul. Dewajtis 5, 01-815 Warszawa, Polska

References

• Andrzejczak, Henryk. 1970. „Interpretacja zasady poszanowania praw człowieka dokonana w deklaracji Dignitatis Humanae.” Roczniki Teologiczno-Kanoniczne 17, z. 5:75-97.
• Choromański, Andrzej. 2012. „Vaticanum II – Sobór eklezjologicznego przełomu.” Studia Theologica Varsaviensia 2:17-54.
• Florkowski, Eugeniusz. 1960. „Traktat o Kościele w wykładzie apologetycznym.” Roczniki Teologiczno-Kanoniczne 7, z. 1:125-27.
• Gałkowski, Tomasz. 2007. Prawo – Obowiązek. Pierwszeństwo i współzależność w porządkach prawnych: kanonicznym i społeczności świeckiej. Warszawa: Wydawnictwo UKSW.
• Gerosa, Libero. 1999. Prawo Kościoła. Poznań: Pallottinum.
• Kasper, Walter. 2016. Faith. New York: Paulist Press.
• Lo Castro, Gilberto. 1985. Il soggetto e i suoi diritti nell’ordinamento canonico. Milano: Libreria Editrice Vaticana.
• Łukaszyk, Romuald. 1967. „Problem przynależności do Kościoła Chrystusowego w ujęciu Konstytucji Lumen Gentium Soboru Watykańskiego II.” Roczniki Teologiczno--Kanoniczne 14, z. 2:61-81.
• Łukaszyk, Romuald. 1969. „Pojęcie Kościoła jako Ludu Bożego w eklezjologii Vaticanum II.” Roczniki Teologiczno-Kanoniczne 16, z. 2:41-51.
• Machowski, Jacek. 1968. Prawa człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza.
• Martin de Agar, Joseph. 2007. A Handbook on Canon Law. Philadelphia: Wilson & Lafleur.
• Michiels, Gommar. 1955. Principia generalia de personis in Ecclesia. Paryż: Katolicki Uniwersytet Lubelski, A. & H. De Bièvre.
• Myrcha, Marian. 1976. „Niezbędność prawa.” Życie i Myśl 26:3-20.
• Nagy, Stanisław. 1960. „Zagadnienia współczesnej eklezjologii.” Roczniki Teologiczno--Kanoniczne 7, z. 1:123-25.
• Nagy, Stanisław. 1965. „Próba nowego spojrzenia na zagadnienie ustanowienia Kościoła.” Roczniki Teologiczno-Kanoniczne 12, z. 2:19-36.
• Nagy, Stanisław. 1968. „Via notarum we współczesnej eklezjologii apologetycznej.” Roczniki Teologiczno-Kanoniczne 15, z. 2:93-116.
• Nagy, Stanisław. 1973. „Znamię apostolskości Kościoła.” Roczniki Teologiczno-Kanoniczne 20, z. 2:5-30.
• Pawluk, Tadeusz. 1979. „Idea podstawowych praw człowieka w prawie kościelnym.” Prawo Kanoniczne 22, nr 3-4:39-54.
• Pylak, Bolesław. 1957. „Formułowanie się dogmatycznego traktatu o Kościele.” Roczniki Teologiczno-Kanoniczne 4, z. 3:123-36.
• Pylak, Bolesław. 1959. Kościół – Mistyczne Ciało Chrystusa. Projekt konstytucji dogmatycznej na Soborze Watykańskim. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
• Pylak, Bolesław. 1960. „Problem teologicznej definicji Kościoła.” Roczniki Teologiczno--Kanoniczne 7, z. 1:45-71.
• Rola, Marian. 1985. „Sympozjum sekcji kanonistów polskich.” Prawo Kanoniczne 28, nr 1-2:249-55.
• Sobański, Remigiusz. 1969. „Osobowość prawna Kościoła katolickiego w świetle konstytucji Lumen Gentium.” Prawo Kanoniczne 11, nr 3-4:3-18.
• Sobański, Remigiusz. 1970. „Sakramentalne podstawy pozycji prawnej wiernych w Kościele.” Prawo Kanoniczne 13, nr 1-2:143-58.
• Sobański, Remigiusz. 1983. Kościół jako podmiot prawa. Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej.
• Sobański, Remigiusz. 1985. „Eklezjologia nowego Kodeksu Prawa Kanonicznego.” Prawo Kanoniczne 28, nr 1-2:3-30.
• Sobański, Remigiusz. 1986. „«Iura propter offcia»? Uwagi związane z nagłówkami I i II tytułu I Księgi nowego Kodeksu Prawa Kanonicznego.” Prawo Kanoniczne 29, nr 3-4:3-12.
• Sobański, Remigiusz. 1971. Chrzest jako podstawa jedności Kościoła. Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej.
• Sobański, Remigiusz. 1978. „Sytuacja metodologiczna prawa kościelnego.” Prawo Kanoniczne 22, nr 1-2:4-20.
• Sobański, Remigiusz. 1987a. „W sprawie zasady formalnej Prawa Kościelnego.” Prawo Kanoniczne 30, nr 1-2:3-30.
• Sobański, Remigiusz. 1987b. „Wpływ Soboru Watykańskiego II na kanonistykę w Polsce.” Prawo Kanoniczne 30, nr 1-2:47-59.
• Sobański, Remigiusz. 1997. „Znaczenie pojęcia osoby w kanonicznym porządku prawnym.” Prawo Kanoniczne 40, nr 3-4:3-13.
• Sołtyszewski, Stefan. 1959a. „Synod Rzymski.” Prawo Kanoniczne 2, nr 3-4:378-82.
• Sołtyszewski, Stefan. 1959b. „Synod Rzymski.” Prawo Kanoniczne 2, nr 3-4:439-43.
• Sołtyszewski, Stefan. 1959c. „Z przygotowań do II-go Watykańskiego Soboru Powszechnego.” Prawo Kanoniczne 2, nr 3-4:371-77.
• Sztafrowski, Edward. 1972. Posoborowe Prawodawstwo Kościelne. Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej.
• Sztafrowski, Edward. 1976. Prawo kanoniczne w okresie odnowy soborowej. Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej.
• Wojtyła, Karol. 1985. Osoba i czyn. Kraków: Polskie Towarzystwo Teologiczne.
• Żurowski, Marian. 1967a. „Cechy charakterystyczne prawodawstwa kanonicznego w świetle posoborowych tendencji.” Prawo Kanoniczne 10, nr 3-4:3-27.
• Żurowski, Marian. 1967b. „Prawne aspekty konstytucji Lumen Gentium.” Prawo Kanoniczne 10, nr 1-2:59-88.
• Żurowski, Marian. 1976. „Uprawnienia do uczestnictwa we wspólnocie kościelnej pierwszych wieków chrześcijaństwa.” Prawo Kanoniczne 19, nr 3-4:39-50.
• Żurowski, Marian. 1977. „Wspólnota kościelna «communio» podstawą prawa kościelnego?” Prawo Kanoniczne 20, nr 1-2:67-85.

Identifiers

DOI

10.18290/kip.2019.8.2-11