Psychospołeczne uwarunkowania zdrowia emigrantów i ich rodzin w świetle własnych badań jakościowych

• Authors: Agnieszka Pawlak

Title variants

EN

Psychosocial factors influencing the health of migrants and their families

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł koncentruje się na analizie poakcesyjnej emigracji zarobkowej z perspektywy psychospołecznych uwarunkowań zdrowia emigrantów. Całość analizy została podzielona na trzy części. Pierwsza część, teoretyczna, zawiera charakterystykę współczesnej emigracji zarobkowej, ze szczególnym uwzględnieniem migracji wahadłowej, a zwłaszcza pewnych charakterystycznych cech osób, które podejmują się tego typu migracji oraz zarys teoretycznych podstaw badań własnych, które stanowią trzy teorie – teoria społecznego kapitału emigranckiego (najważniejsza), teoria wypychania i przyciągania oraz teoria nowej ekonomiki migracji. Część druga jest poświęcona rozważaniom na temat zdrowia w ujęciu socjologiczno-psychologicznym oraz możliwościom i ograniczeniom wnioskowania o wpływie czynników społecznych i czynników psychologicznych na podatność na różnego rodzaju choroby w sytuacji emigracji. Ta część zawiera również listę i omówienie wzmiankowanych czynników. Skupiłam się na takich czynnikach jak: trauma zmiany społecznej, marginalizacja społeczna, zaburzenia funkcjonowania w układzie rodzinnym, stres, poczucie wykorzenienia oraz przejawy anomii społecznej. Ostatnia trzecia część zawiera omówienie wyników badań własnych o jakościowym charakterze przeprowadzonych wśród emigrantów w roku 2010 i 2011. W podsumowaniu artykułu wskazuję na dalsze kierunki analizy omawianych zagadnień.

EN

The article focuses on the analysis of psychosocial factors influencing migrant workers’ health. The analysis is divided into three parts. The first, theoretical, depicts modern work migration with the emphasis put on circular migration, and characteristic features of people who are its part. There is, as well, some theoretical background of my own research, which are three theories: theory of the social capital of migration (the most important), push and pull theories, and the theory of new economics of labour migration. The second part is devoted to a study of health from the sociopsychological perspective and the possibilities and restrictions of reasoning about the influence of social factors on susceptibility to various illnesses while on migration. There is also a list of discussed phenomena in this part. I concentrated mainly on the following factors: trauma of social change, social marginalization, malfunction in a family, stress, the feeling of rootlessness and the symptoms of social anomie. The last part includes the results of own qualitative research conducted among migrants in 2010 and 2011 in the summary I point at directions of further research on the discussed issues.

Keywords

PL

emigracja zarobkowa; migracja wahadłowa; emigrancki kapitał społeczny; rodzina; zdrowie; stres społeczny; anomia społeczna

EN

work migration; circular migration; social capital and migration; family; health; social stress; social anomie

• Publisher: Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Stowarzyszenie
• Journal: Przegląd Socjologiczny
• Year: 2012
• Volume: 61
• Issue: 2
• Pages: 177-203

Dates

published

2012

Contributors

author

Agnieszka Pawlak

• Uniwersytet Medyczny w Łodzi

References

• Chora dusza emigranta, [w:] „Cooltura. Polish Weekly Magazine”, [za:] www.emito.net/zdrowie/psycholo-gia/chora_dusza_emigranta_632294.html [dostęp 31.10.2010].
• Dudtka G. (2006), Młodzi Polacy w Londynie. Społeczne i kulturowe konsekwencje życia na emigracji po 1989 roku, „Przegląd Polonijny”, nr 1(119).
• Durkheim E. (2006), Samobójstwo: studium z socjologii, Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Firkowska-Mankiewicz A. (2009), Teorie przyczyn chorób, [w:] A. Ostrowska (red.), Socjologia medycyny, Podejmowane problemy, kategorie analizy, Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
• Flick U. (2010), Projektowanie badania jakościowego, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Garapich M.P. (2006), „My nie mamy z tym nic wspólnego”, czyli polska diaspora w Wielkiej Brytanii na skrzyżowaniu między lokalizmem a globalizacją, „Przegląd Polonijny”, nr 1(119).
• Giddens A. (2006), Socjologia, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Głuchowski P., Kowalski M. (2008), Wyjść po angielsku, „Gazeta Wyborcza”, 19 sierpnia.
• Górny A., Kaczmarczyk P. (2003), Uwarunkowania i mechanizmy emigracji zarobkowych w świetle wybranych koncepcji teoretycznych, Warszawa: ISS UW, Prace migracyjne nr 49.
• Górny A., Koryś I. (2009), O pożytkach podejścia jakościowego w badaniu migracji międzynarodowych, „Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny”, nr 1(131).
• Górny A., Stola D. (2001), Akumulacja i wykorzystanie migracyjnego kapitału społecznego, [w:] E. Jaźwińska , M. Okólski (red.), Ludzie na huśtawce. Migracje między peryferiami Polski i Zachodu, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Grabowska-Lusińska I., Okólski M. (2009), Emigracja ostatnia?, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Grzymała-Kazłowska A. (2001), Dynamika sieci migranckich: Polacy w Brukseli, [w:] E. Jaźwińska , M. Okólski (red.), Ludzie na huśtawce. Migracje między peryferiami Polski i Zachodu, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Grzymała-Moszczyńska H. (2010), Potrzeby nowych kompetencji zawodowych psychologów w związku z polską sytuacją migracyjną, [w:] H. Grzymała-Moszczyńska, A. Kwiatkowska, J. Roszak (red.), Drogi i rozdroża. Migracje Polaków w Unii Europejskiej po 1 maja 2004 roku. Analiza psychologiczno-socjologiczna, Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
• Kaczmarczyk P. (2001), „Polski Berlin”? – uwagi na temat najnowszych migracji Polaków do stolicy Niemiec, [w:] E. Jaźwińska , M. Okólski (red.), Ludzie na huśtawce. Migracje między peryferiami Polski i Zachodu, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Kawczyńska-Butrym Z. (2009), Rodzina – zdrowie – choroba. Kontekst społeczny i zakres badań empirycznych, [w:] A. Ostrowska (red.), Socjologia medycyny, Podejmowane problemy, kategorie analizy, Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
• Kordasiewicz A. (2010), Profesjonalizacja i personalizacja – strategie Polek pracujących w sektorze usług domowych w Neapolu, [w:] M. Kindler, J. Napierała (red.), Migracje kobiet. Przypadek Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Niedźwiecki D. (2010), Migracje i tożsamość. Od teorii do analizy przypadku, Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
• Osipowicz D. (2001), Marginalizacja społeczna migrantów, [w:] E. Jaźwińska , M. Okólski (red.), Ludzie na huśtawce. Migracje między peryferiami Polski i Zachodu, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Portes A., Sensenbrenner J. (1993), Embeddedeness and immigration: Notes on the social determinants do economic action, “American Journal of Socjology”, Vol.. 98.
• Sokołowska M. (1986), Socjologia medycyny, Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich.
• Sztompka P. (2000), Trauma wielkiej zmiany. Społeczne koszty transformacji, Warszawa: Wydawnictwo ISP PAN.
• Sztompka P. (2005), Socjologia. Analiza społeczeństwa, Kraków: Wydawnictwo Znak.
• Święćkowska T. (2010), Migracja i gender z perspektywy pracy domowej i opiekuńczej, Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.
• Taranowicz I. (2010), Zdrowie i sposoby radzenia sobie z jego zagrożeniami. Analiza socjologiczna, Wrocław: Oficyna Wydawnicza Arboretum.
• Uramowska-Żyto B. (2009), Socjologiczne koncepcje zdrowia i choroby, [w:] A. Ostrowska (red.), Socjologia medycyny, Podejmowane problemy, kategorie analizy, Warszawa: IFiS PAN.
• Wasilewski B.W., Kosewski M. (2006), EU-migracje. Następstwa psychologiczne i zdrowotne, http://www.rpo.gov.pl/pliki [dostęp 31.10.2010].
• White A., Ryan L. (2008), Polish ‘temporary’ migration: The formation and significance of social networks, “Europe-Asia Studies”, Vol. 60, No. 9.
• Widding Isaksen L. (2009a), Dynamika globalnego handlu opieką: Pielęgniarki migrantki w Norwegii, Biblioteka Online Think Thanku Feministycznego, www.ekologiasztuka.pl/think.tank.feministyczny [dostęp 1.02.2010].
• Widding Isaksen L. (2009b), Upłciowienie Obcego. Wędrujące pracownice opieki: polsko-włoski przykład, Biblioteka Online Think Thanku Feministycznego, www.ekologiasztuka.pl/think.tank.feministy-czny [dostęp 1.02.2010].
• Ziemba T. (2009), Desperacja z dala od domu, www.gbritain.net/articles.php?id=205 [dostęp 31.10.2010].
• Zimnak B., (2008), Samobójstwa: pozostawieni samym sobie, www.polishexpress.co.uk/ine/print/ php?typ=art& id=2053 [dostęp 31.10.2010].

Identifiers

ISSN

0033-2356