Od uspołecznienia „mas” do upodmiotowienia jednostek – od oświaty dorosłych do uczenia się przez całe życie

• Authors: Ewa Solarczyk-Ambrozik

Title variants

EN

From the socialisation of masses to the empowerment of individuals – from adult education to lifelong learning

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Problem tożsamości edukacji dorosłych, jej teoretycznych, epistemologicznych i filozoficznych założeń to podstawa dyskursu obejmującego zagadnienia zmienności fenomenu, jakim jest edukacja dorosłych w kontekście wyzwań współczesnego świata. Teoretyczna koncepcja oświaty dorosłych wykrystalizowała się w latach 70. XX wieku, choć pierwsze instytucje i formy kształcenia dorosłych pojawiły się na tle szerszych przeobrażeń, jakie miały miejsce w Europie na przełomie XVIII i XIX wieku. Od tego czasu edukacja dorosłych „przeszła” długą drogę, a dla jej opisu można użyć określenia – od uspołecznienia „mas” do upodmiotowienia jednostek. Współczesna edukacja dorosłych oparta jest na paradygmacie rozwoju technologicznego i socjokulturowej modernizacji, co wraz ze zmianami o charakterze globalnym określa nowy jej charakter. Mówimy o radykalnej zmianie paradygmatycznej. Wyzwaniem współczesności staje się całożyciowe uczenie się. Tym zagadnieniom poświęcony jest niniejszy artykuł.

EN

The problem of adult education identity and its theoretical, epistemological and philosophical assumptions forms the basis of the discourse covering the issues of volatility of adult education in the context of challenges faced by the contemporary world. The theoretical concept of adult education crystallised in the 1970s, although the first institutions and forms of adult education emerged against the background of broader changes occurring in Europe at the turn of 18th and 19th century. Since that time education has gone a long way which can be described as a road from the socialisation of masses to the empowerment of individuals. Modern adult education is based on the paradigm of technological development and sociocultural modernisation, which jointly with the global changes determine its new nature. This is a radical paradigm change. Lifelong learning has become a challenge for modern societies. This article focuses on the above mentioned issues.

Keywords

PL

oświata dorosłych; kształcenie ustawiczne; uczenie się przez całe; życie; zmiana paradygmatyczna; globalizacja; polityka edukacyjna

EN

adult education; continuing education; lifelong learning; paradigm; change; globalisation; education policy

• Publisher: Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
• Journal: Edukacja Dorosłych
• Year: 2013
• Issue: 1(68)

Contributors

author

Ewa Solarczyk-Ambrozik

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza

References

• Adult Education. The Hamburg Declaration. The Agenda for the Future. Fifth International Conference on Adult Education, (1997) CONFINTEA.
• Alheit P. (2011), Podejście biograficzne do całożyciowego uczenia się. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, 3 (55).
• Bron-Wojciechowska A. (1992), Oświata dorosłych jako czynnik zmian społecznych. Utopia czy rzeczywistość, [w:] Ferenz K. (red.), Oświata dorosłych jako ruch społeczny, Wrocław.
• Edukacja i Szkolenia 2020 (ET 2020) Konkluzje Rady z 12.05.2009 w sprawie strategicznych ram europejskiej współpracy w dziedzinie kształcenia i szkolenia (ET 2020) ( DZ. Urz. UE C 119 z 28.05.2009).
• Europejskie Ramy Kwalifikacji. Akt ustanowienia ERK dla uczenia się przez całe życie. Zalecenia Parlamentu Europejskiego i Rady z 23.04.2008 w sprawie ustanowienia europejskich ram kwalifikacji dla uczenia się przez całe życie (Dz. Urz. UE C 111 z
• Finger M., Asun J.A., Volpe M. (1995), Learning Our Way Ouy. Theoretical implications for Adult Educations, niepublikowane materiały z konferencji.
• Komunikat Komisji Europejskiej Urzeczywistnianie europejskiej przestrzeni uczenia się przez całe życie (Dz. Urz. C 163 z 9.07.2002).
• Konkluzje Rady w sprawie kształcenia i szkolenia w realizacji strategii Europa 2020 ( Dz. Urz. UE z 4.03.2011 (2011/C 70/01).
• Malewski M. (2010), Od nauczania do uczenia się. O paradygmatycznej zmianie w andragogice, Wrocław.
• Morgan-Klein B., Osborne M. (2007), The Concepts and Practices of Lifelong Learning, Routledge, London and New York.
• Rezolucja Rady w sprawie uczenia się przez całe życie z dnia 22. 06.2002 (Dz. Urz. UE C z 22. 06. 2002).
• Solarczyk-Ambrozik E. (1995), Makrostrukturalne uwarunkowania zmienności oświaty dorosłych, [w:] Przyszczypkowski K., Solarczyk-Ambrozik E., Zmiana społeczna a kompetencje edukacyjne dorosłych, Koszalin.
• Solarczyk-Ambrozik E. (2009), Kształcenie ustawiczne w perspektywie globalnej i lokalnej. Między wymogami rynku a indywidualnymi strategiami edukacyjnymi, Poznań.
• Solarczyk-Ambrozik E., Uczenie się przez całe życie jako rzeczywistość edukacyjna. Dyskurs całożyciowego uczenia się w tle zmian społeczno-kulturowych (w druku – Studia Edukacyjne).
• Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie z 18.12.2006 (Dz. Urz. 2006/962/WE).
• Życie i uczenie się dla pomyślnej przyszłości: siła uczenia się dorosłych. UNESCO CONFINTEA VI (2010), Radom.