Aaron jako nauczyciel świadectw (Syr 45,17)

• Authors: Pudełko Jolanta Judyta

Title variants

EN

Aaron as a Teacher of Testimonies

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W greckiej wersji Księgi Syracha dwukrotnie pojawia się termin martu,rion (świadectwo). Oprócz Syr 36,14 pojawia się w Pochwale ojców w odniesieniu do osoby Aarona (Syr 45,17). Brat Mojżesza zostaje tam określony jako ten, który ma „nauczać Jakuba świadectw” (dida,xai to.n Iakwb ta. martu,ria). Taka wypowiedź nie pojawia się w innych tekstach dotyczących Aarona w Biblii. Zostaje więc najpierw przeanalizowany kontekst tej wypowiedzi, a mianowicie pochwała Aarona zawarta w Syr 45,6-22, a następnie porównane wersje tekstualne Syr 45,17. Zrozumienie znaczenia terminu „świadectwo” w tym kontekście, staje się możliwe dzięki analizie tego słowa innych kontekstach biblijnych związanych z historią Aarona i przymierza synajskiego oraz niezależnymi od niej. W końcu wypowiedź dotycząca Aarona zostaje osadzona w czasach Syracha i tłumacza greckiej wersji księgi. Kluczowym dla zrozumienia Syr 45,17 staje się przedstawienie funkcji i znaczenia powygnaniowego arcykapłana. Jest on w rozumieniu Księgi Syracha jedynym pośrednikiem między Bogiem i ludem, znakiem przymierza, odpowiedzialnym za przekazywanie świadectw – Słowa Bożego, treści i wymagań wynikających z zawartego z Bogiem przymierza.

EN

In the Greek version of the Book of Sirach the term martu,rion (testimony) appears twice. Besides Sir 36:14, the word appears also in the Praise of the Ancestors in reference to Aaron (Sir 45:17). Moses’ brother is described there as the one who is to teach Jacob the testimonies (dida,xai to.n Iakwb ta. martu,ria), an expression that is missing from all other Biblical texts referring to Aaron. Therefore, the context of this expression, i.e. the praise of Aaron in Sir 45:6-22, is first analyzed and then various textual versions of Sir 45:17 are compared. Understanding the meaning of the term testimony in this context is made possible by the analysis of this word in other Biblical contexts, both those connected with the history of Aaron and the Sinai covenant as well as other, unrelated texts. Finally, the expression referring to Aaron is placed within the times of Sirach and those of the translator of the Greek version of the book. The key to understanding Sir 45:17 is found in the function and significance of the post-exile high priest. He is – as understood in the Book of Sirach – the only mediator between God and his people, and thus becomes the living symbol of covenant, responsible for transmitting testimonies: the Word of God, the content and requirements implied by the covenant made with God.

Keywords

PL

teologia biblijna; Księga Syracha; Pochwała ojców; Aaron; kapłaństwo; świadectwo

EN

biblical theology; Book of Ben Sira; The Praise of Ancestors; Aaron; priesthood; testimony; witness

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
• Journal: Verbum Vitae
• Year: 2015
• Volume: 28
• Pages: 133-153

Contributors

author

Pudełko Jolanta Judyta

References

• Beentjes P.C. (red.), The Book of Ben Sira in Hebrew. Text Edition of All Extant Hebrew Manuscripts and a Synopsis of All Parallel Hebrew Ben Sira Texts (VT.S 68; Leiden – New York – Köln: Brill 1997).
• Beentjes P.C., „The Countries Marvelled at You. King Salomon in Ben Sira 47,12-22”, Bijdragen 45 (1984) 6-14.
• Boccaccini G., „Where does Ben Sira Belongs?”, Studies in the Book of Ben Sira (red. G.G. Xeravits) (Leiden: Brill 2008) 21-41.
• Box G.H. – Oesterley W.O.E., „The Book of Sirach”, The Apocrypha and Pseudoepigrapha of the Old Testament with Introductions and Critical and Explanatory Notes to the Several Books (red. R.H. Charles) (Oxford: University Press 1913) I, 268-517.
• Calduch-Benages N. – Ferrer J. – Liesen J. (red.), La Sabiduría del Escriba. Edición diplomática de la version siriaca del libro de Ben Sira según el Códice Ambrosiano, con tracucción española e inglesa / Wisdom of the Scribe. Diplomatic Edition of the Syriac Version of the Book of Ben Sira according to Codex Ambrosianus, with Translations in Spanish and English (Biblioteca Midrásica 26; Estella: Editorial Verbo Divino 2003).
• Curtis E.L. – Madsen A.A., Books of Chronicles (International Critical Commentary; Edinburgh: T & T Clark 1910).
• Duesberg H. – Fransen P.I., Ecclesiastico (Genova: Marietti 1966).
• Fretheim T.E., Esodo (Torino: Claudiana 2004).
• Hatch E. – Redpath H.A., A Concordance to the Septuagint and the other Greek versions of the Old Testament (Including the Apocryphal Books) (Grand Rapids: Baker Academic 21998).
• Lemański J., „ «Świadectwo» (‘ēdût) w kapłańskiej koncepcji sanktuarium i przymierza”, Verbum Vitae 27 (2015) 47-76.
• Meyers C., Exodus (The New Cambridge Bible Commentary; Cambridge: Cambridge University Press 2005).
• Minissale A., La versione greca del Siracide. Confronto con il testo ebraico alla luce dell’attività midrascica e del metodo targumico (AnBib 133; Roma: Biblical Institute Press 1995).
• Mulder O., Simon the High Priest in Sirach 50. An Exegetical Study of the Significance of Simon the High Priest as Climax to the Praise of the Fathers in Ben Sira’s Concept of the History of Israel (Supplements to the Journal for the Study of Judaism 78; Leiden: Brill 2003).
• Olyan S.M., „Ben Sira’s Relationship to the Priesthood”, Harvard Theological Review 80 (1987) 261-286.
• Piwowar A., „Syrach – obrońca prawowitego arcykapłana”, Od Melchizedeka do Jezusa Arcykapłana. Biblia o kapłaństwie (red. D. Dziadosz) (ABL 5; Lublin: Wydawnictwo KUL 2010) 93-117.
• Pratt Jr. R.L., 1 and 2 Chronicles (A Mentor Commentary; Fearn: Mentor 2006).
• Pudełko J.J., „JHWH – Twój Lekarz (Wj 15,22-26)”, „Przeznaczyłeś nas dla Twojej prawdy” (4Q 495). Księga pamiątkowa dla dr. Zdzisława J. Kapery w 65. rocznicę urodzin (red. W. Chrostowski) (Warszawa: Vocatio 2007) 469-480.
• Pudełko J.J., „Pochodzenie Samarytan z ich obraz w Syr 50,25-26”, Warszawskie Studia Teologiczne 28/1 (2015) 168-187.
• Reiterer F.V., „Aaron’s Polyvalent Role”, Rewriting Biblical History. Essays on Chronicles and Ben Sira in Honor of Pancratius C. Beentjes (red. J. Corley – H. van Grol) (Deuterocanonical and Cognate Literature Studies 7; Berlin – New York: Walter de Gruyter 2011) 27-56.
• Rivkin E., „Ben Sira – The Bridge Between the Aaronide and Pharisaic Revolutions”, Eretz-Israel 12 (1975) 95*-103*.
• Sauer G., Jesus Sirach / Ben Sira (ATD Apokryphen 1; Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht 2000).
• Sawyer J.F., „Was Jeshua Ben Sira a Priest?”, Proceedings of the Eighth World Congress of Jewish Studies. Division A, The Period of the Bible (Jerusalem: World Union of Jewish Studies 1982) 65-72.
• Skehan P.W. – Di Lella A.A., The Wisdom of Ben Sira. A New Translation with Notes (AB 39; New York, NY: Doubleday 1987).
• Smend R., Die Weisheit des Jesus Sirach erklärt (Berlin: Georg Reimer 1906).
• Strathmann H., „ma,rtuj ktl.”, Theological Dictionary of the New Testament (red. G. Kittel – G. Friedrich; tłum i red. G.W. Bromiley) (Grand Rapids: Eerdmans 1967, 2006) IV, 474-514.
• Thompson J.A., 1-2 Chronicles (The New American Commentary: An Exegetical and Theological Exposition of Holy Scripture 9; Nashville, TN: Broadman & Holman 1995).
• Tuell S.S., First and Second Chronicles (Interpretation: a Bible Commentary for Teaching and Preaching; Louisville, KY: John Knox Press 2001).
• Witte M., „«Mose, sein Andenken sei zum Segen» (Sir 45,1): Das Mosebild des Sirachbuchs”, Biblische Notizen 107 (2001) 161-186 = Texte und Kontexte des Sirachbuchs. Gesammelte Studien zu Ben Sira und zur frühjüdischen Weisheit (Forschungen zum Alten Testament 98; Tübingen: Mohr Siebeck 2015) 123-149.
• Wright III B.G., „«Fear the Lord and Honor the Priest». Ben Sira as Defender of the Jerusalem Priesthood”, The Book of Ben Sira in Modern Research (red. P.C. Beentjes) (Berlin: Walter de Gruyter 1997) 189-222.
• Wright III B.G., „The Use and Interpretation of Biblical Tradition in Ben Sira’s Praise of the Ancestors”, Studies in the Book of Ben Sira (red. G.G. Xeravits) (Leiden: Brill 2008) 183-207.
• Zapff B.M., Jesus Sirach 25–51. Kommentar zum AT mit der Einheitsübersetzung (Die Neue Echter Bibel 39; Würzburg: Echter 2010).
• Ziegler J. (red.), Sapientia Iesu Filii Sirach (Septuaginta: Vetus Testamentum graece auctoritate Societatis Göttingensis editium, 12/2; Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht 1965, 21980).