Polityka państwa liberalno-demokratycznego wobec religii

• Authors: Jasiński Karol

Title variants

EN

The policy of the liberal democratic state towards religions

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł dotyczy polityki państwa liberalno-demokratycznego wobec religii (zwłaszcza chrześcijaństwa). Składa się z dwóch części. W pierwszej autor pokazuje relacje między religią a demokracją i liberalizmem w kontekście ich pochodzenia i instytucji. Zwraca uwagę na chrześcijańskie źródła oraz religijne elementy demokracji. Wskazuje również na religijny kontekst liberalizmu i jego relację do religii, a także ukazuje przedmiot napięcia między nimi. W drugiej części autor przedstawia główne cechy liberalnej polityki państwa wobec religii zgodnie z trzema zasadami: wolności, tolerancji, separacji państwa i religii. Polityka liberalna jest uprawiana w warunkach pluralizmu poglądów, ich konfliktu oraz chęci harmonijnego współistnienia. Liberalizm jawi się jako teoria polityczna, której celem jest zapewnienie zgodnego współistnienia wielu przekonań i koncepcji dobrego życia, zachowanie bezstronności w sferze politycznej oraz eliminacja monopolu jakiegokolwiek światopoglądu. Religia ma swoje miejsce w prywatnej sferze życia człowieka, która posiada wymiar osobisty i społeczny. Szczególnym obszarem obecności religii jest sfera publiczna, a także społeczeństwo obywatelskie.

EN

The author of this article discusses the policy of the liberal democratic state towards religions (especially Christianity). In the first part, the author describes various relationships between religion, democracy and liberalism, their respective origins and institutions. He draws attention to the Christian sources of the latter and religious elements present in democracy (moral and communal dimension of life, separation of “unpolitical” and political spheres, religious activity). He points to the religious context of liberalism and its attitude to religion (religion as the school of morality, cooperation in defense of human rights) and the tension between them (the existence of truth and common good). In the second part of the article, the author presents the main characteristics of the liberal policy of the state towards religions in accordance with the three basic rules of freedom, tolerance and separation of the state and religion. Liberal policy is conducted in the atmosphere of the pluralism of the worldviews, their conflict and desire for harmonious coexistence. Liberalism is a political theory aiming at ensuring harmonious coexistence of many beliefs and concepts of good life, preservation of impartiality in the political sphere and elimination of any monopolistics worldviews. Religion belongs to the private sphere of man’s life, which has personal and social dimension. Religion is especially present in the public sphere and in the civil society.

Keywords

PL

demokracja liberalna; moralność; polityka; religia; sfera publiczna

EN

liberal democracy; religion; politics; morality; public sphere

• Publisher: Verbinum / Wydawnictwo Księży Werbistów
• Journal: Nurt SVD
• Year: 2017
• Issue: 2
• Pages: 283-302

Dates

published

2017-12-31

Contributors

author

Jasiński Karol

References

• A. de Tocqueville, O demokracji w Ameryce, t. 2, tłum. B. Janicka i M. Król, Kraków 1996
• A. Giddens, Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności, tłum. A. Szulżycka, Warszawa 2012
• A. Gutmann, Introduction, [w:] A. Gutmann (red.), Multiculturalism. Examining the Politics of Recognition, Princeton 1994
• Arystoteles, Polityka, tłum. L. Piotrowicz, Warszawa 1964
• B. Ackerman, Przyszłość rewolucji liberalnej, tłum. H. Grzegołowska-Klarkowska, Warszawa 1996
• B. Szlachta, Wokół katolickiej myśli politycznej, Kraków 2008
• D. Gawin, Granice demokracji liberalnej. Szkice z filozofii politycznej i historii idei, Kraków 2007
• D. Sepczyńska, Katolicyzm a liberalizm. Szkic z filozofii społecznej, Kraków 2008
• E. Shils, Co to jest społeczeństwo obywatelskie?, tłum. D. Lachowska, [w:] K. Michalski (red.), Europa i społeczeństwo obywatelskie. Rozmowy w Castel Gandolsfo, Kraków-Warszawa 1994
• E.W. Böckenförde, Wolność, państwo, Kościół, tłum. P. Kaczorowski, G. Sowiński, Kraków 1994
• G.M.A. Gronbacher, Personalizm ekonomiczny, tłum. J. Merecki, Lublin 1999
• H. Juros, Europejskie dylematy i paradygmaty, Warszawa 2003
• H. Juros, Kościół. Kultura. Europa, Lublin-Warszawa 1997
• J. Gowin, Kościół po komunizmie, Kraków 1995
• J. Gowin, Kościół w czasach wolności 1989-1999, Kraków 1999
• J. Gowin, Religia i ludzkie biedy. Ks. Tischnera spory o Kościół, Kraków 2003
• J. Gray, Liberalizm, tłum. R. Dziubecka, Kraków 1994
• J. Maritain, Człowiek i państwo, tłum. A. Grobler, Kraków 1993
• J. Szacki, Liberalizm po komunizmie, Kraków 1994
• K. Szocik, Państwo bez Boga. Dlaczego religia szkodzi państwu, „Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów UJ. Nauki społeczne”, nr 1, 2012
• K. Wojtyła, Osoba i czyn, [w:] K. Wojtyła, Osoba i czyn oraz inne studia antropologiczne, Lublin 2000
• K. Wojtyła, Osobowa struktura samostanowienia, [w:] K. Wojtyła, Osoba i czyn oraz inne studia antropologiczne, Lublin 2000
• L. Strauss, Prawo naturalne w świetle historii, tłum. T. Górski, Warszawa 1969
• M. Król, Liberalizm strachu czy liberalizm odwagi, Kraków 1996
• M. Król, Słownik demokracji, Kraków 1989
• M. Novak, Duch demokratycznego kapitalizmu, tłum. T. Stanek, Poznań 2001
• M. Novak, Liberalizm – sprzymierzeniec czy wróg Kościoła, tłum. W. Buchner, Poznań 1993
• M. Novak, Wolne osoby i dobro wspólne, tłum. G. Łuczkiewicz, Kraków 1998
• M. Zięba, Chrześcijanie, polityka, ekonomia: prawdy i kłamstwa, Kraków 2003
• M. Zięba, Nieznane, niepewne, niebezpieczne? Szkic o Europie, Warszawa 2011
• N. Bobbio, Liberalizm i demokracja, tłum. P. Bravo, Kraków 1998
• R. Buttiglione, Chrześcijanie a demokracja, tłum. zbior., Lublin 1993
• R. Buttiglione, Etyka wobec historii, tłum. zbior., Lublin 2005
• R. Legutko, Traktat o wolności, Gdańsk 2007
• R.D. Putnam, Demokracja w działaniu. Tradycje obywatelskie we współczesnych Włoszech, tłum. J. Szacki, Kraków 1995
• R.J. Neuhaus, Biznes i Ewangelia. Wyzwanie dla chrześcijanina-kapitalisty, tłum. B. Szlachta, Poznań 1994
• S. Macedo, Cnoty liberalne, tłum. G. Łuczkiewicz, Kraków 1995
• S. Sowiński, Kościół w sferze publicznej. Pewna strategia i jej ograniczenia, „Chrześcijaństwo. Świat. Polityka. Zeszyty Społecznej Nauki Kościoła”, nr 1/2, 2013/2104
• V.M. Perez-Diaz, Powrót społeczeństwa obywatelskiego w Hiszpanii, tłum. D. Lachowska, Kraków 1996
• W. Sadurski, Liberałów nikt nie kocha. Eseje i publicystyka 1996-2002, Warszawa 2003
• W. Sadurski, Racje liberała. Eseje o państwie liberalno-demokratycznym, Warszawa 1992

Identifiers

ISSN

1233-9717