Czynniki wzrostu gospodarczego w czasie bieżącego kryzysu. Polska na tle wybranych krajów świata

• Authors: Łukasz Jabłoński

Title variants

EN

Demand Factors of Economic Growth during Current Financial Crises. Poland and Selected Countries of the World

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest zaprezentowanie zróżnicowania dynamiki zmian PKB, a także czynni-ków leżących u podstaw różnej skali recesji i ożywienia gospodarczego w czasie kryzysu w go-spodarkach Polski i wybranych krajów gospodarki światowej w latach 2000–2010. Z badania wynika, że ścieżka wzrostu gospodarczego Polski w latach 2009–2010 zasadniczo odróżnia się od krajów wysoko rozwiniętych UE i OECD, a także postsocjalistycznych Europy Środkowej i Wschodniej oraz WNP. W 2009 roku Polska zanotowała najwyższy wzrost gospodar-czy na tle krajów OECD i UE. Ze względu na silną globalizację negatywne dla wzrostu gospodarczego skutki załamania na amerykańskim rynku kredytów hipotecznych ujawniły się niemal równocześnie, a więc już w trzecim kwartale 2008 roku. Negatywny impuls najszybciej ograniczył popyt inwestycyjny przedsiębiorstw, a także prywatny popyt konsumpcyjny. Jednakże zmniejszenie popytu inwesty-cyjnego było większe niż prywatnej konsumpcji. Z pewnym opóźnieniem w stosunku do kon-sumpcji prywatnej i inwestycji kryzys finansowy zmniejszył wielkości eksportu i importu. Z po-równania dynamiki popytowych czynników produkcji Polski wynika, że w fazach ożywienia bądź wysokiej dynamiki wzrostu PKB popyt krajowy zasadniczo determinuje wzrost gospodarczy. Z kolei w okresach spowolnienia rola popytu krajowego maleje, zaś popytu zagranicznego rośnie.

EN

The aim of the paper is to present the changes in GDP, and determinants explaining the dif-ferences between countries in recession and speed of recovery during the financial crises in Poland and selected countries and their groups between 2000–2010. The research illustrates that the path of economic growth of Poland was much different com-paring to the highly-developed countries of the EU and OECD, and post-socialist countries of Central-East European Countries and CIS. In 2009 Poland achieved the highest rate of economic growth among the OECD and EU member states. Because of strong economic globalization in the world, the negative outcomes of the finan-cial subprime market in the US for the world economic growth appeared very fast – in the fourth quarter 2008. The negative impulse limited the investment demand of companies and consumption of households. Later then investment and consumption, export and import was triggered. Having compared the rates of growth of investment, consumption, export and import for large sample of countries illustrates that during recovery and fast economic growth in Poland, the domestic de-mand determines increase in GDP, while during the slowdown the impact of foreign demand becomes more dominant.

Keywords

PL

Czynniki wzrostu gospodarczego; kraje OECD; polska gospodarka

EN

factors of economic growth; OECD countries; polish economy

• Publisher: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
• Journal: Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy
• Year: 2013
• Issue: 30
• Pages: 90-107

Contributors

author

Łukasz Jabłoński

• Katedra Ekonomii Stosowanej Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

References

• ADB, 2011, Asia Economic Monitor. December 2011, Asian Development Bank, De-cember.
• Czekaj J., 2010, Wpływ światowego kryzysu gospodarczego na polską gospodarkę [w:] Glo-balizacja, kryzys i co dalej?, red. G.W. Kołodko, Wydawnictwo Poltext, Warszawa.
• EC, 2009, Economic forecast. Spring 2009, “European Economy”, no. 3, Directorate-General for Economic and Financial Affair, European Commission.
• Flejterski S., 2010, Globalny kryzys bankowo-finansowy. Geneza, aktorzy, konsekwencje [w:] Globalizacja, kryzys i co dalej?, red. G.W. Kołodko, Wydawnictwo Poltext, Warszawa.
• Koronowski A., 2011, Kryzys finansów publicznych czy kryzys płatniczy krajów PIGS?, „Gospodarka Narodowa”, nr 5–6.
• Łaski K., Osiatyński J., Zięba J., Czynniki wzrostu PKB w Polsce i w Czechach w 2009 r., „Ekonomista”, nr 6.
• NBP, 2008, Analiza sytuacji gospodarczej w krajach Europy Środkowej i Wschodniej, Instytut Ekonomiczny, Biuro Gospodarki Światowej i Europejskiej Integracji Go-spodarczej, NBP, czerwiec.
• NBP, 2010, Analiza sytuacji gospodarczej w krajach Europy Środkowej i Wschodniej, Instytut Ekonomiczny, Biuro Gospodarki Światowej i Europejskiej Integracji Go-spodarczej, NBP, czerwiec.
• NBP, 2012, Analiza sytuacji gospodarczej w krajach Europy Środkowej i Wschodniej, Instytut Ekonomiczny, Biuro Gospodarki Światowej i Europejskiej Integracji Go-spodarczej, NBP, czerwiec.
• OECD, 2012, OECD statistics portal, http://stats.oecd.org/WBOS/index.aspx (dostęp 12.01.2012).
• Orłowski W.M., 2008, Świat, który oszalał, czyli poradnik na ciekawe czasy, Agora, Warszawa.
• Orłowski W.M., 2010, W pogoni za straconym czasem. Wzrost gospodarczy w Europie Środkowo-Wschodniej 1950–2030, PWE, Warszawa.
• PAN, 2011, Gospodarka Polski. Prognozy i opinie, Raport nr 18, Instytut Nauk Ekono-micznych PAN, Warszawa, maj.
• Reinhart C.M., Rogoff K.S., 2009, This time is different, Princeton University Press.
• Rosati D., 2010, Przyczyny i mechanizmy kryzysu finansowego w USA w latach 2007–09 [w:] Globalizacja, kryzys i co dalej?, red. G.W. Kołodko, Wydawnictwo Poltext, Warszawa.
• UNSTAT, 2012, United Nation Statistic Division, www.unstats.un.org (dostęp styczeń 2012).
• WDI, 2011, World Development Indicators database, www.worldbank.org (dostęp listo-pad 2011).
• Woźniak M.G., 2009, Globalny kryzys a długookresowy rozwój zintegrowany Polski, „Przyszłość. Świat – Europa – Polska”, Biuletyn Komitetu Prognoz „Polska 2000 Plus przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk, nr 1/19.